Sık sık hastalanıyor ve neden bu kadar sık hastalanıyorum? diye soruyorsanız, sorumlusunun içtiğiniz veya dumanına maruz kaldığınız sigara olma ihtimali oldukça yüksek! Yeni bir araştırmaya göre yaş, cinsiyet ve genetik gibi diğer faktörler gibi sigara içmenin de bağışıklık tepkileri üzerinde büyük etkisi bulunuyor. Sigara içmenin bağışıklık sistemi üzerindeki kısa vadeli etkisinin yanı sıra uzun vadeli sonuçları da var.

Sigara içmek bağışıklığı düşürür mü?

Pasteur Enstitüsü'nden araştırmacılar, bağışıklık yanıtlarındaki değişkenliği anlamak için bir çalışma yaptı. Sigara içmenin bağışıklık üzerindeki etkilerini gösteren sonuçlara göre sigara içenler, sigara içme alışkanlığını bıraktıktan sonra uzun yıllar boyunca vücutlarının sigara içerken edindiği bazı savunma mekanizmaları üzerinde etkilerle karşı karşıya kalıyor.

Bireylerin bağışıklık sistemleri, mikrobiyal saldırılara ne kadar etkili tepki verdikleri açısından önemli ölçüde farklılık gösterir. Fakat bu değişkenlik nasıl açıklanabilir? Bu farklılıklara hangi faktörler sebep oluyor? Pasteur Enstitüsü Translasyonel İmmünoloji Birimi Başkanı ve çalışmanın son yazarı Darragh Duffy, çalışmanın amacını şöyle açıklıyor; "Sigaranın bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri hakkındaki önemli soruları yanıtlamak için, yaşları 20 ila 70 arasında 1.000 sağlıklı bireyler üzerinde çalışma yaptık. Yaş, cinsiyet ve genetik gibi bazı faktörlerin bağışıklık sistemi üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu bilinse de bu yeni çalışmada, diğer hangi faktörlerin en fazla etkiye sahip olduğunu belirlemeyi amaçladık.”

Bağışıklık için derin bir nefes alın

Sigara, bağışıklık ve enflamasyon ilişkisi

Nature dergisinde yayınlanan ve sigaranın bağışıklığa etkilerini ortaya koyan çalışmadaki veriler analiz edildiğinde, sigara içenlerde enflamasyon tepkisinin içmeyenlere göre daha yüksek olduğu bulundu. Bulgular, sigara içenlerde bir patojen enfeksiyonunun hemen tetiklediği inflamatuar tepkinin arttığını ve ayrıca bağışıklık hafızasında yer alan bazı hücrelerin aktivitesinin bozulduğunu gösterdi. Başka bir deyişle, bu çalışma sigaranın sadece doğuştan gelen bağışıklık mekanizmalarını değil, aynı zamanda bazı edinsel bağışıklık mekanizmalarını da bozduğunu gösterdi.

Akademisyen Darragh Duffy’nin açıklamasına göre, sigara içmenin bağışıklık tepkileri üzerindeki uzun vadeli etkisini gösteren çalışmada, sigarayı bıraktıktan sonra inflamatuar tepkinin hızlı bir şekilde normal seviyelere döndüğü, adaptif bağışıklık üzerindeki etkinin ise 10 ila 15 yıl boyunca devam ettiğini ortaya çıktı. Başka bir deyişle bağışıklık sistemi, sigara içmenin etkilerine dair uzun süreli bir hafızaya benzer bir mekanizmaya sahip görünüyor.

Bağışıklık üzerinde uzun süreli etki

Pasteur Enstitüsü'nün Translasyonel İmmünoloji Birimi'nde biyoinformatik uzmanı ve araştırmanın ilk yazarı olan Violaine Saint-André şöyle konuştu:

"Sigara içmenin bağışıklık tepkileri üzerindeki uzun vadeli etkilerinin, sigara içenler, sigarayı bırakmış olanlar ve içmeyenler arasındaki DNA metilasyonundaki (bağışıklık hücresi metabolizmasında yer alan genlerin ekspresyonunu değiştirme potansiyeli olan) farklılıklarla bağlantılı olduğunu gösterdik. Bu nedenle sigaranın epigenetik mekanizmalar yoluyla bağışıklık sisteminde kalıcı değişikliklere neden olabileceği görülmektedir.”

Kaynak: Institut Pasteur. "Smoking has long-term effects on the immune system." ScienceDaily. ScienceDaily, 14 February 2024. .

İlginizi çekebilir: Sigarayı bırakmanın cilde etkileri

Sigarayı bıraktığımız ilk 20 dakikada...

Bağışıklık sisteminize iyi gelecek öneriler

Prof. Dr. Murat Baş, "Bağışıklığı Beslemek" adlı kitabında bağışıklık dostu ipuçlarını paylaştı. İşte bağışıklık sisteminize iyi gelecek o ipuçlarından bazıları...

8

1- Sofranızda mantara yer açın Mantar, beta-glukan içerir. Beta-glukan ise enfeksiyonlarla savaşmakta yardımcı olan beyaz kan hücrelerini artırmak için bağışıklık sistemi içindeki tepkilere meydan okur ve bağışıklık sistemini uyarır. Beta-glukan açısından en zengin olan mantarlar ise shiitake, maitake ve reishidir. Günde 3 gramdan fazla beta-glukan tüketmek bağışıklık sistemi desteklemek için yeterlidir.

2- Pişirme sıcaklığına dikkat edin Yağ ve protein açısından zengin yiyecekleri yüksek sıcaklıklarda ve uzun sürede pişirmek bağışıklık sisteminiz açısından olumsuz sonuçlara sebep olabilir. Bunun nedeni ise aşırı sıcaklıkta pişirmenin besinlerde gelişmiş glikasyon son ürünleri (AGE) üretmesidir. AGE'nin üretilmesi ise diyabetle ilgili sağlık sorunlarına neden olabilir. Buna ek olarak yüksek sıcaklıkta yemek pişirmek yiyeceklerin besin değerlerinin azalmasına neden olur.

3- Aralıklı açlığı deneyin Aralıklı açlık veya belli bir süre kasıtlı olarak kaloriden uzak durmak, bağışıklık sitemini olumlu olarak desteklediği gibi oksidatif stresin azalmasını, ağırlık kaybını sağlar ve bağırsak sağlığına da pozitif etkisi olur. Ancak bu noktada bilinmelidir ki aralıklı açlık herkes için uygun bir yöntem değildir bu nedenle diyetisyenden destek almakta fayda vardır.

4- Gülümseyin Her zaman keyifli olmadığımız bir gerçek ancak gülümsemenin bağışıklık sitemi üzerinde doğrudan etkili olduğu da bir diğer gerçektir. Gülümsemek, bağışıklık antikorlarının ve bağışıklık hücrelerinin yükselmesini sağlar. Bu noktada bilmeniz gereken nokta ise gülümsemenizi beyninizin ve vücudunuzun mesajı almasına yetecek kadar -yaklaşık 30 saniye - sürdürmenizin gerektiğidir. Gülümsemenin diğer faydalarını biliyor musunuz?

5- Mikroplarla bağışıklığınızı destekleyin Mikroorganizmalar bağışıklık sisteminizin gelişiminde çok önemli role sahiptir. Birçok insan mikropları bağışıklık sisteminin düşmanı olarak görse de aslında onlar bağışıklık sisteminin en yakın dostudur.

6- Ağır metal maruziyetini azaltın Ağır metale aşırı maruz kalmak hemen hemen her organ üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Hayatımızdan ağır metalleri tamamen çıkarmamız mümkün olmasa da bazı balık, kabuklu deniz ürünleri tüketimine, alüminyum folyo, tencere, tütün ürünler, bazı kozmetik ürünleri kullanımına dikkat edebilirsiniz.

7- Ham balın keyfini çıkarın Ham bal, bağışıklığı artıran vitamin, mineral ve bitkisel bileşikleri içerir. Ham balda, antioksidan sistemini güçlendiren bitkisel bileşikler, bağırsak mikrobiyatanızı destekleyen prebiyotikler bulunur. Bu noktada bilmeniz gereken unsur ise sıcak yiyeceklere veya içeceklere çiğ bal eklemek faydalı besin maddelerine, bileşiklerine ve enzimlerine zarar verir bu nedenle sadece soğuduktan sonra ekleyin.

8- Bu besinleri tüketin Sarımsak, orman meyveleri, zencefil, probiyotik gıdalar, tam tahıllılar, ekinezya, lifli gıdalar, yeşil çay ve A vitaminini içeren besinleri tüketmek bağışıklık sisteminiz üzerinde pozitif etkiye sahiptir. Bağışıklık sistemini güçlendiren besinler neler?