Son yıllarda “Ciltteki kırışıklıklar nasıl giderilir?” diye soranların karşısına çıkan Hyalüronik Asit, çeşitli ürünlerin içeriğinde yer alarak yaşlanma karşıtı kremlerde ve bakımlarda öne çıkıyor. Aslında asitle ilgisi olmayan ve kısaca HA olarak da bahsedilen bu molekül cildin doğal yapısında bulunuyor ve etrafındaki su moleküllerini tutma özelliği ile cildin nemini sağlıyor. Dermatolojinin yeni gözdesi, cildin yumuşak ve dolgun görünmesi konusunda kolajen ile benzer bir ünü hak ediyor.

Hyalüronik Asit nem tutma, eklemlerin yağlanması, doku onlarımı ve yara iyileşmesini düzenliyor. Kuruyan cilde iyi bir nem desteği sunuyor ve nemlendirici özelliğiyle cildi güçlendiren bir bakım sağlıyor. Yara iyileşmesini hızlandırmak için de destekleyici özellikte olduğu için yaraların iyileşme süresini azaltıcı etki gösteriyor. İnce çizgi ve kırışıklıkların görünümünü azaltmak için cilt dokusunun ihtiyacı olan nemi ve dolgunluğu sağlamada etkili olduğu öne sürülen Hyalüronik asit, son yıllarda hem krem, serum, maske, tablet veya uzman dermatologlar tarafından uygulanan serum şeklinde takviye olarak hem de çeşitli tedavilerde yaygın kullanılmaya başlamasıyla dikkat çekiyor. “Hyalüronik asit nedir ve ne amaçla kullanılır?” sorusunun cevabı birçok alanda veriliyor.

Hyalüronik asit sadece cilt gençleştirme için değil kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları için de son yılların gözde içeriklerden biri olarak tedavilerde kullanılıyor. Osteoartrit olarak adlandırılan eklem rahatsızlığında, eklemlerin nem kapasitesini ve kayganlığını arttırarak sürtünme dolayısıyla yaşanan ağrıları azaltmaya yardımcı olduğu belirtiliyor. Kalça, diz ve omurga eklemlerinin içindeki kıkırdak dokunun yıpranmasına bağlı gelişen osteoartrit (kireçlenme) sadece yaşlıları değil, eklemleri aşırı zorlayarak spor yapanların da karşılaşabildiği bir durum. Hyalüronik asit, Sinoviyal Sıvı Protezi olarak bilinen bir enjeksiyon yöntemiyle eklem içine hiyaluronik asit içeren bir enjeksiyon yapılmasıyla da tedavi edilebiliyor.

Estetik uygulamalarda özellikle de nazolabial kırışıklık adı verilen burun yanından dudak kenarlarına kadar inen ve birçok kişide rahatsızlık uyandıran kırışıklıklarda Hyaluronik asit enjeksiyonu dermatologlar tarafından uygulanıyor. Etkisi en az 6 ay devam eden bu enjeksiyonlar özellikle de kırışıklıkların yeni görülmeye başladığı dönemlerde uygulandığında cilde elastikiyet, nem ve dolgunluk kazandırmaya yardımcı bir tedavi yöntemi olarak gitgide yaygınlaşıyor.

Hyalüronik asidin cilde faydaları ve cilt yaşlanmasına etkileri nelerdir?

İnsan cildinin yaşlanması, henüz tam olarak anlaşılamayan karmaşık bir biyolojik süreçtir ve biyolojik olarak bağımsız iki sürecin sonucudur. Birincisi olan ve içten, yaradılıştan gelen doğal yaşlanma süreci, tüm iç organları etkilediği gibi cildi de etkileyen önlenemez bir durumdur. İkincisi, dış etkenlere, özellikle de ultraviyole (UV) ışınlamaya maruz kalmanın sonucu olan, ayrıca foto yaşlanma olarak da adlandırılan dışsal yaşlanmadır. İçsel yaşlanma, yaşla birlikte ortaya çıkan hormonal değişikliklerden etkilenir. Yirmili yaşların ortalarında cinsiyet hormonları olan östrojen ve progesteron hormonlarının üretiminin gitgide azalmaya başlamasıyla birlikte, ciltte kuruluk, incelme, kırışıklık ve elastikiyet kaybı olmaya başlar. Bununla birlikte cildin erken yaşlanması, UV radyasyonuna tekrarlanan ve uzun süre maruz kalmanın sonucudur. Yüzdeki kırışıklıkların nedeni ve cilt yaşlanmasının yaklaşık %80 oranındaki sebebi UV ışınlarına maruz kalma ile ilişkili gösterilir.

Kısacası cilt yaşlanması, iki farklı ve bağımsız mekanizmadan oluşan çok faktörlü bir süreçtir: içsel ve dışsal yaşlanma. Genç cilt, yüksek su içeriği nedeniyle diriliğini, direncini ve esnekliğini korur. Normal yaşlanma sürecine ek olarak dış etkenlerden kaynaklı günlük tahribat, nem kaybına neden olur.

Cilt neminde yer alan anahtar molekül, benzersiz su tutma kapasitesine sahip olan hyaluronik asittir (HA). İç ve dış cilt yaşlanması ayırt edici süreçler olmasına rağmen, moleküler mekanizmalarda benzerlikleri paylaşırlar. Bozulmuş kolajen veya azaltılmış kollajen sentezi, hem metabolizmanın doğal süreciyle birlikte yaşlanmış hem de dış etkenlerden dolayı yaşlanmış ciltte meydana gelen ortak rahatsızlıklardır. Hyalüronik asit, her iki türde yaşlanma üzerinde de etki gösterir.

Dermatolojide cildin bileşenleri son yıllarda iyi şekilde analiz edilmeye başlamıştır. Derinin katmanlarının yanı sıra hücreler arasında yer alan moleküllerin işlevleri, büyüme faktörleri ve kolajenler gibi yapısal proteinlerden oluşan organize yapı üzerinde de araştırmalar yapılmıştır. Derinin dokuları içindeki hücrelerin arasında bulunan ve onları destekleyen kompleks yapının içinde baskın olan bileşenin Hyalüronik Asit olduğu tespit edilmiştir. Ciltteki Hyalüronik Asit içeriği, vücuttaki toplam HA'nın % 50'sini oluşturur. İnsanlarda HA, ciltte en fazla miktarda bulunur. Yaşlanmaya bağlı azalan Hyalüronik Asit içeriği cilde geri kazandırılmaya başlandığında elastikiyeti ve nemi korumak daha kolay hale gelir.

Hyalüronik asit nasıl kullanılır?

Hyalüronik asidi krem, cilt serumu veya ağızdan su ile alınan kapsül veya hap formunda bulabilirsiniz. Hyalüronik asit içeren bir takviyeyi cildiniz için krem veya serum içeriğinde kullanmak isterseniz, çoğunlukla içeriğinde çinko ve C vitamini de barındıran Hyalüronik asit kapsülleri de ağızdan alarak destek sağlayabilirsiniz. Yaşlanma belirtilerini azaltmak, cilde dolgunluk vermek ve eklem sağlığını desteklemek gibi farklı amaçlarla kullanacağınız Hyalüronik asit takviyelerini doktorunuza danışarak kullanmanız en iyisidir.

Hyalüronik asidi hamileler kullanabilir mi?

Hyalüronik asit kullanımının hamilelikte ve emzirme dönemine dair etkiler tam olarak araştırılmamıştır. Kanser veya kanser öyküsü olan kişilerin de Hyalüronik Asit takviyesi almaktan kaçınmaları tavsiye edilir.

Referanslar:

“Hyaluronic acid: A key molecule in skin aging”. (2012) Şuradan alındı: “https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3583886/

“Nazolabial Kırışıklıkların Tedavisinde Hyaluronik Asit (Hylaform) Enjeksiyonu”. Y. Saray, A. Saray (2005) Şuradan alındı: http://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-nazolabial-kirisikliklarin-tedavisinde-hyaluronik-asit-hylaform-enjeksiyonu-30979.html

“Osteoartrit Tedavisinde Hiyaluronik Asit İle Viskosuplementasyon”. N. Süldür (2002) Şuradan alındı: http://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-osteoartrit-tedavisinde-hiyaluronik-asit-ile-viskosuplementasyon-31226.html