Ağaçlar İstanbul'a kaç para kazandırıyor?

Şu son iki gündür ülkede olan bitene bakınca Italo Calvino’nun ‘Ağaca Tüneyen Baron’ romanının kahramanı Cosimo gibi insanlarla ilişkimi kesip bir ağacın tepesinde yaşamaya başlamak istiyorum. 12 yaşındayken babasına kızıp evlerinin bahçesindeki ağaçlardan birinin tepesine tüneyen, orada yemek yiyip orada uyuyan, ağaçtan ağaca geçerek seyahatler eden, kendisine yapraklardan giysiler hazırlayan, avlanan hatta âşık olan Cosimo kadar şanslı değilim ne yazık ki! Çünkü benim evimin olduğu yerde bırakın bir bahçeyi üzerine tüneyebileceğim tek bir ağaç bile yok...

Adını bahçelerden ve evlerden alan bir semt bahsettiğim yer de! Ve ben sokağımda insanlardan kaçarak dallarına uzanıp gökyüzünü izleyebileceğim tek bir ağacın olmadığını dün sabah fark ettim.

8 milyon ağaç çalışıyor

Bizim jetlerin bir Rus jetini düşürdüğü, savaş mı çıkacak, doğalgaz mı kesilecek, Antalya’ya turist mi gelmeyecek, nükleer santral ne olacak, dolar mı çıkacak borsa mı düşecek diye 48 saattir ekranlarda gazetelerde yazılanların arasında, sokağımda olmayan birkaç ağaç için ağıt yakmanın pek de manası yok aslında... Ama işte gelin görün ki okuduğum bir haber yüzünden dünden beri İstanbul’un ağaçlarını düşünüyorum.

Haber şu; 300 gönüllü Londra’daki ağaçları sayarak bunların tuttuğu karbondioksit ve engel oldukları hava kirliliğinin kente kattığı maddi değeri araştırmış. Ortaya çıkan sonuç Londra’yı Londra yapan parklardaki, sokaklardaki, bahçelerdeki 8 milyon ağacın kente katkısı tam 6.1 milyar pound! (24 milyar liradan fazla)

2 bin ton hava kirliliği

Gönüllülerin araştırmasına göre Londra’nın ağaçları her yıl 2 milyon 367 bin ton karbon tutuyor. Bunun maddi karşılığı 146.9 milyon pound. Ve yine her yıl 2 bin 241 ton hava kirliliğini temizliyorlar. Bunun da karşılığı 126.1 milyon pound... Araştırmaya göre, Londralıların gölgesinde dinlendiği ağaçlar fırtına ve yağmur sularını hafifleterek her yıl 2.8 milyon pound’luk katkı sağlıyor. Ve ağaçların bütün bu faydalarını karşılamanın toplam değeri de 6.1 milyar pound olarak hesaplanmış. Kente kattıkları güzellik de cabası...

Gezegenin en yeşil kenti

Londra Belediye Başkanı Boris Johnson, araştırmanın sonuçlarıyla ilgili olarak şunları söylüyor: “Londra bu gezegendeki en yeşil ve yapraklı kent. Ve bu araştırma da güzelim ağaçlarımızın çevremizi iyileştirmede, hava kirliliğini azaltmada ne kadar büyük bir iş yaptığını kanıtlıyor.” Johnson bu açıklamanın ardından kentin okullarını ve bazı semtleri ağaçlandırmak için büyük bir firmayla ortaklık anlaşması imzalamış. Önümüzdeki günlerde Londra okullarına 40 bin yeni ağaç dikileceğini müjdelemiş.

Manzara için ağaç kesmek

Benim sokağımda hayata küstüğümde üzerine tüneyebileceğim bir ağacım bile yokken Londralı çocukların kötülüklerden kaçıp içine dalabilecekleri ‘yeşil bir denizleri’ var. Biliyorum içinde yaşayan insanların ‘manzarasını kapattığı için ağaç kestiği’ bir kentte bunları düşünerek saçmalıyorum... İnsanlara ders vermek için 12 yaşında çıktığı ağaç tepesinde bir ömür geçiren zavallı Cosimo, İstanbul’da yaşasa birkaç gün içinde tutunacak tek bir dal bile bulamazdı... Ama elimde değil düşünmeden de edemiyorum; keşke burada da birileri çıkıp İstanbul’un ağaçlarının kente faydasını hesaplasa da biz de öğrensek! Sonuçta ben insandan ümidimi kestim; ne varsa kuşta, böcekte, çiçekte, ağaçta...