Çocuklara ölüm kavramını nasıl anlatmalıyız?

Çocukların hayat ve ölümle ilgili merak ettikleri pek çok soru olmaktadır.


Özellikle 5 yaş sonrası bu konularla ilgili çok fazla soru sormaya başlarlar.


Aileden birinin kaybı ile de bu sorular daha derin bir şekilde gündeme gelir.


Yetişkinler için dahi anlaması kavraması zor olan ölüm kavramı çocuklara anlatılırken dikkatli davranılması gerekmektedir.


Bazı kavramların ölüm kavramı ile eşleştirilmesi çocuğun iyice kafasının karışmasına neden olur.


Örneğin, çocuğa “büyüyünce öleceğiz” dendiğinde çocuk “büyümek istemiyorum” diye tepki verecektir.


Ölümü derin bir uyku hali olarak söylediğimizde, çocuk uyumak istemeyecektir.


Hastaydı öldü dendiğinde, kendisi yada yakınları en ufak bir hastalık yaşadığında endişelenecektir. Ya da doktora gitmekten korkmaya başlayacaktır.


Ölüm konusunda kaçamak cevaplar vermek kafa karışıklığı yaratacağı gibi, ahiret, cennet, cehennem, ölümden sonra ne olacağı ile ilgili bilgiler vermek de o derece sakıncalıdır.


Çocuğun bu bilgileri kavraması mümkün değildir.


O halde bir yakınımız öldüğünde bunu ona ne şekilde anlatmalıyız?


Her çocuk ister istemez ölüm kavramı ile karşılaşır.


Bunu ondan saklamak yok saymak daha fazla kaygı duymasına neden olacaktır.


2-6 yaşlar arasında ölüm çocuklar için bayılmakla eşdeğerdir. Bu dönemlerde çocuklara ölüm olayını anlatmanın en iyi yolu, evcil hayvanların ölmelerinden yararlanmaktır. Bu yolla çocuklar yavaş yavaş ölüm fikrini kabul etmeye başlarlar.


Evcil hayvanlar öldüğünde, çocuktan saklanmamalı, hatta üzüntü hissedildiği de abartılmadan ifade edilmeli, küçük bir törenle hayvan evden uzaklaştırılmalıdır. ,


Hemen yerine yeni bir hayvan alınmamalıdır. Sonradan istenirse bu yapılabilir.


Ölümün çok doğal bir süreç olduğunu kavratabilmek için onun yanında abartılı tepkilerden kaçınmak gerekir.


Ancak ölüm karşısında duyulan üzüntünün de bir şekilde ifadesi gereklidir.


Duyguların, kaygı ve endişelerin ifade edilmesi çok önemlidir.


Ölümü bedenimizin yaşamsal aktivitelerinin sona ermesi şeklinde tarif edebiliriz.


7 yaşa kadar soyut düşünemeyen çocuklar için ölüm kavramının somutlaştırılarak anlatılması gerekir. Çocuğun gelişim düzeyine göre son derece basit olarak onun bu olayı kavraması sağlanmaya çalışılmalıdır.


Çocuklar ölüm sonrası yaşanan isyan, ağlama vb. tepkilerden uzak tutulmalıdır.


7 ve 9 yaşlarında durum onlar için daha dramatik hale gelir. Daha fazla soru sorarlar.


Anlamaya çalışırlar. Onlara ölümden sonraki hayat hakkında değişik inanışlar olduğunu kendisinin de daha sonraki yıllarda bu konuda kendi görüşlerini oluşturacaklarını söyleyebilirsiniz.


Beklenmedik ölümlerde, çocuğa duruma alışması için zaman verilerek açıklama yapılmalı, duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebileceği ve rahatça soru soracağı bir ortam sağlanmalı, gerekirse uzman yardımı alınmalıdır.


Yetişkinler de kendi duygu ve düşüncelerini çok acıklı bir tablo sergilemeden ifade etmelidir.


Bu açıklamalardan sonra, sizlere önerim, ölüm olgusunu çocuklara yukarıdaki yöntemlerle yavaş yavaş kavratmanız. Örneğin; kaybettiği yakınını sorduğunda öldüğünü söyleyebilirsiniz.


Ama söylediğim gibi bunu sakın uyku, seyahat, hastalık vb. durumlarla özdeşleştirmeyin. O sorduğunda çok basit olağan bir şey gibi bahsedin.


Zaman içinde ölüme dair soruları yaşı büyüdükçe artacaktır. Kaçınmadan dürüstlükle cevaplayın.


Ancak dini öğelere başvurmayın. Kafası çok karışır.

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.