İster doğal yollarla, ister tüp bebek tedavisi sonrasında hamile kalmış olun, her şekilde erken doğum yapma riskiniz bir dizi faktöre bağlı olarak değişecektir. Yaşadığınız yer, hamilelikte bebek sayısı, yaşınız, genel sağlığınız, kilonuz, alkol ve tütün kullanımınız gibi birçok etken, prematüre doğum olasılığını etkileyebilmektedir.
Yapılan araştırmalar, tüp bebek tedavisi ile hamile kalmanın bebeklerin doğal olarak veya diğer doğurganlık tedavileri ile hamileliğin oluşmasına kıyasla daha fazla erken doğum riski içerdiğini doğrular. Örneğin tüp bebek tedavisi ile hamile kalınan ikizlerin, doğal hamilelikle büyüyen ikiz bebeklere kıyasla erken doğma olasılığının %23 oranında daha fazla olduğu bilinmektedir. Tüp bebek ile hamile kalınan tekil bebeklerin erken doğum riski de diğerlerine göre yaklaşık iki kat fazladır.
Tüp bebek ile erken doğumun nasıl bir ilişkisi var?
Uzmanlar henüz tüp bebekle dünyaya gelen bebeklerin neden diğer bebeklere göre daha erken doğduğunu tam olarak anlamış sayılmaz. Bilimsel araştırmalar yapılmaya devam ediliyor ancak şimdiye kadarki çalışmalar, IVF prosedürünün kendisinden kaynaklanan bazı süreçlerin ve anneden kaynaklı faktörlerin bir aada erken doğum riskini etkileyebileceğini düşündürüyor. Olası nedenler şöyle sıralanabilir:
Hormonal nedenler: Yeni embriyoların kullanılacağı bir IVF tedavisinde, yumurtlama döngüsünde bırakılacak yumurta sayısını artırmak için kadınlara süper dozda hormon takviyesi verilir. Bazı çalışmalar, bu hormon takviyelerinin embriyonun rahmin içerisine yerleşme şeklini etkileyebileceğini göstermiştir.
Çoklu embriyolar: Nasıl hamile kalındığından bağımsız olarak, ikiz veya daha fazla sayıda çoğul bebeklerin, tekil bebeklere göre erken doğma olasılığı her zaman daha yüksektir. Tedavi sürecine ve annenin koşullarına bağlı olarak zaman zaman birden fazla embriyo yerleştirilmesi, gebelik şansını artırması bakımından uygun görülür ve birden fazla embriyo yerleşerek çoğul gebelik oluştuğunda, dolayısıyla erken doğum riski de artmış olur.
Medikal müdahaleler: Tüp bebek yöntemi ile oluşan gebelikler, hem ebeveynler hem de doktorlar tarafından daha dikkatli izlenirler. Bu gebelikler çok değerli kabul edildiğinden, daha az dikkatle izlenen gebeliklerde çok da göz önünde bulundurulmayacak bir komplikason riski nedeniyle erken doğum yapma olasılığı daha yüksek olabilir.
Anneye bağlı faktörler: Doğurganlığın azalmasına neden olmuş olan faktörler, tüp bebek sonucu erken doğum riskini artırabilir. Örneğin fazla kilolu olmak, belirli kasın hastalıklarının varlığı ya da ileri yaş, hem kısırlık hem de erken doğum riskini artıran ortak faktörlerdir.
Erken doğum ile ilgili doğru bilinen yanlışlar
Erken doğum riskini azaltmak için neler yapılabilir?
Referanslar:
Cheryl Bird. "The Link Between IVF and Premature Birth". Şuradan alındı: https://www.verywellfamily.com/does-ivf-cause-premature-birth-risks-2748457 (14.06.2021)
İlki tüp bebek, ikincisi doğal hamilelik