Akademik başarıya giden yol

Geçtiğimiz hafta sonu, bu yıl sekizinci sınıfa geçen kızımın bu seneki ilk veli toplantısına katıldım. Malum sekizinci sınıf SBS yılı, ya da yeni adıyla orta öğretime geçiş sınavı yılı ve okul bu yıl uygulanacak yeni sınav sistemi, okulun nasıl bir hazırlık programı belirlediği gibi konularda bilgilendirmek için topluyor velileri. Çocuklara yarardan çok zarar getirdiğine inandığım bu sistemin yalnız çocuğu değil, veliyi, aile düzenlerini, hayatlarını nasıl olumsuz etkilediğine bir kez daha şahit oldum. Tam da ergenliğine denk gelen bu dönemde zaten kendini bulma derdinde olan çocuğun üzerindeki baskıyı daha da arttıran, en çok ihtiyaç duyduğu dönemde anne ve babasıyla ilişkilerini daha da geren sınav stresi hem ilişkilerde hem de çocuğun kişilik gelişiminde derin yaralar bırakabilir. Anne babalar olarak hedefimiz elbette çocuklarımızın iyi eğitim almalarını sağlamak. Ama bunu onların mutlu ve dengeli bireyler olarak yetişmelerini riske atmadan da yapabiliriz.

Sekize geçen çocukların önemli bir kısmı bu yıl yoğun bir çalışma programına giriyor. Pek çoğu zaten bir iki yıldır bu sınava hazırlanıyorlar. Bu yoğun hazırlık döneminde oyun, hobi, sanat, spor gibi sınavda sorusu sorulmayacak ne varsa çocuğun hayatından çıkıyor. Tüm zaman sadece ve sadece akademik çalışmaya adanıyor. Pek çok okulda haftalık programda yer alan beden eğitimi, resim, müzik gibi derslerin saatlerinde dahi ders işleniyor veya test çözülüyor. Bütün gün okulda çalışmak yetmezmiş gibi bir de okul sonrası ve hafta sonu gidilen dershaneler yüzünden tüm diğer aktiviteler çocuğun hayatında çıkarılıyor.

“Şu sınavı bir atlat, seni istediğin faaliyete göndereceğim…”.

“Hele bir istediğimiz okulu kazan o zaman istediğin kadar top oyanrsın….”. “Dikkatini başka aktivitelerle dağıtırsan sınavda başarılı olamazsın…”

New York Times yazarlarından Gretchen Reynolds geçtiğimiz Ağustos ayında yazdığı yazısında çocuğun hayatından akademi dışı aktiviteleri çıkarmanın aslında akademik başarıya olumsuz etkisinin olduğunu söylüyor. Reynolds’ın aktardığı araştırmalara göre çocuğun koştuğu, atladığı serbest fiziksel aktiviteyi içeren beden eğitimi derslerine katılan çocuklar daha sonra katıldıkları dikkat testlerinde daha yüksek başarı gösteriyorlar. Bir başka araştırmaya göre birinci sınıftan başlayarak düzenli olarak dans ve müzik aktivitelerine katılan çocuklar üçüncü sınıfta okuma, dil gelişimi ve matematik alanlarında bu aktivitelere katılmayan yaşıtlarından çok daha başarılı oluyorlar.

Playorena Oyun ve Aktivite programını uzun yıllar erken çocukluk dönemindeki çocuklarla uygulamış olan klinik psikolog Dr. Şahika Erer çocuğu düzenli fiziksel aktivite, müzik ve yaşa uygun sanat çalışmalarıyla çok erken yaşlarda tanıştırmanın okul çağında akademik başarıyı olumlu etkilediğini vurguluyor. Bu çalışmalar çocuğun duyularıyla algıladığı bilgileri zihin süzgecinden geçirerek davranışa dönüştürebilmesini destekliyor. Büyük ve küçük motor kaslarını etkin ve aynı zamanda kontrollü, zihin ve bedenin bütünüyle koordinasyon içinde kullanabilmesini sağlıyor. Bütün bunların yanı sıra çocuğun kendi yaşına uygun görevleri başarabildiğini hissetmesini, özgüven kazanmasını, kaygı yaratan durumlarda kaygısını yönetebilmesini destekliyor. Kaygının bilene bildiğini unutturan bir duygu olduğunu düşünecek olursak, anaokulu yaşına henüz gelen bir çocuğun kaygıyı kontrol edebilme yolunda attığı adımlar atması tüm yaşamı boyunca ihtyaç duyacağı en önemli becerilerden birini kazanmaya doğru atılan önemli bir adımlardır.

Bütün bu veriler çok net gösteriyor ki, çocuğu akademik başarıya götürmek için aktivite zamanlarından çalmak onu aslında akademik başarıdan uzaklaştırıyor. Çocuklarımızın tüm ders ve test saatlerinde zihninlerine doldurulan bilgileri yeri ve zamanı geldiğinde sağlıklı kullanabilmeleri mutlu, dengeli, zihnen ve bedenen zinde olmalarına bağlıdır. İşte bu nedenle sekizince sınıftaki çocuklarının sınav başarılarını arttırmak için onları akademi dışı aktivitelerden uzak tutan anne ve babalara bu kararlarını tekrar değerlendirmelerini öneririm.