Sosyal medyada taciz tehlikesi

Karikatürlerde ailelerin doğduğu anda çocuklarına sosyal medya profilleri açtıklarını görmüşsünüzdür. Olaylar sadece karikatürlerle sınırlı olsa gene iyi... Çoğu aile artık çocuklarının gelişim süreçlerini, kendi oluşturdukları Facebook ve Instagram profillerinde yıllara göre arşivliyorlar. Hatta çocukları adına Twitter hesapları açıp doğar doğmaz onların ağızlarından düzenli olarak paylaşımlar yapanlar bile var.

Profillerin gizlilik ayarları yapıldığı ve yabancı kişilerin profillere erişimi engellendiği zaman bu durumlar çok da sakıncalı gibi görünmüyor ama şu detay çoğunlukla atlanıyor…

İnternetteki tehlikeleri anlayamayacak yaşlardaki çocukların sosyal medya hesapları kullanmaları sakıncalı durumlar doğuruyor. Çocukları bu bilince erişecekleri yaşa gelmeden sosyal medya profili oluşturmalarına izin vermeyecek aileler, çocuklarının bu talebi gelecek yaşa gelmeden kendileri bu profilleri oluşturdukları zaman, çocuklarına izin verme yaşlarını psikolojik olarak ve farkında olmadan kendi kendilerini ikna ederek birkaç yıl öne almış oluyorlar. Bu durum da telafisi mümkün olmayan üzüntülere yol açabiliyor.

İngiltere’de bu konu ile ilgili detaylı araştırmalar yapılmış. Dünyanın çeşitli ülkelerinden, yaşları 8’den başlayan çocuklara kendilerini aynı yaşta ve karşı cinsten kişiler olarak tanıtan art niyetli insanlar, çocukları istismar edilecekleri hareket ve davranışlara yönlendiriyorlar. 12-16 yaş aralığındaki bir erkek çocuğun, yaşıtı zannettiği karşı cinsteki bir kızın önünde internette görüntüleri kayıt edilebilecek şekilde, kamera önünde soyunmaya ikna edilme süresi ortalama 6 dakika olarak belirlenmiş.

Amaçlarına ulaşan kişiler ardından görüntülerini kaydettikleri çocuğa gerçek kimliklerini açıklayıp çirkin planlarını uygulamaya başlıyorlar. Ailelerine ve tanıdıklarına bu görüntüleri ulaştırma, internette yayınlama gibi tehditlerle bu çocuklardan kamera önünde daha sapkın cinsel eylemlerde bulunmaları talep ediliyor. Çocuklar da yaşadıkları korku ve panik ile o an doğru karar veremeyip bu taleplere alet olabiliyorlar ve tekrar bir görüntü kayıt işlemine maruz kalıyorlar. Bu ve benzeri durumlarda yaşadıkları pişmanlık ve korku ile kendilerini yaraladıkları ve hatta intihar ettikleri yüzlerce vaka var.

Bazı durumlarda bu kişiler şantaj ile çocuklarla yüz yüze görüşme sağlayarak tecavüze kalkışabiliyorlar. Hatta hedef seçilen zengin ve tanınmış ailelerin çocuklarının görüntüleri kayıt edilerek ailelerden şantaj ile para talep edilebiliyor.

Bu suçlara bireysel olarak psikolojik sorunları olan kişiler tarafından maruz kalınabildiği gibi çocuk pornosu çeteleri tarafından da benzeri yöntemler uygulanıyor. Hedef olarak İngiltere ve ABD’deki çocukların seçilmesinin nedeni ise İngilizce’nin dünyada yaygın bir dil olması. Ağırlık bu iki ülkede olmasına rağmen diğer ülkelerde de benzer vakalar çok fazla.

İşin daha kötü bir diğer yanı da bu vakaların çok az bir bölümünün ortaya çıkması çünkü çocukların büyük çoğunluğu ailelerine bu durumu anlatmaktan korkuyor. Ailelerin çocuklarının normalden daha saldırgan bir ruh haline bürünmesi durumunda bu olasılığı da akıllarının bir köşesinde tutmaları ve hem kendilerini hem de çocuklarını bu tehlikeler konusunda bilinçlendirmeleri gerekiyor.

Benzer durumlar yetişkinler için de söz konusuyken, farklı tehlikeler de yok değil tabii…

Sosyal medya her ne kadar sanal “tanışıklıklar” ile sınırlı kalsa da kadın erkek ilişkileri ya da gerçek hayatta arkadaş ve çevre edinmek için de kullanılabiliyor. Sosyal medya profillerinde tanışıp gerçek hayatta buluşan insanlar için paranoya yaratmak istemesem de ciddi bir tehlike söz konusu. İlla da “internet üzerinden tanıştığım kişi ile buluşacağım” diyorsanız, en azından buluşacağınız profil sahibinin kimliğini mümkün olduğunca ortak arkadaşlarınız var ise teyit ederek ve onlara haber vererek buluşmanız, arama motorlarından profil sahibinin bilgilerini teyit etmeniz, ilk birkaç buluşmayı halka açık ve kalabalık yerlerde gerçekleştirmeniz, buluşmadan önce karşı tarafın telefon numarasını almanız ve telefon ile görüşmeniz, bu buluşmadan önce bir tanıdığınıza konuyu anlatmanız riskinizi en aza indirebilecek önlemlerden sadece bazıları.

Bu arada gözden kaçırmamanız gereken bir nokta daha var. İnsanlar yıllarca komşuluklarını paylaştıkları ve zaman içerisinde güvenip evlerinde misafir ettikleri kişilerin, yıllar sonra bir seri katil olduğunu bile öğrenebiliyorlar. İnsanları tanımak gerçekten çok zor çünkü psikolojik sorunları olan karakterler aynı zamanda profesyonel yalancılar da olabiliyorlar.

İnternetteki güvenli yaşamla ilgili önemli bir başka detayı da eklemeden geçmeyeyim. Hepimiz akıllı telefonlarımızda ya da bilgisayarlarımızda internet bağlantılı oyunlar oynuyoruz. Bu oyunların çoğuna üye olmamız gerekiyor ve üyelikte Facebook ya da Twitter profillerimiz ile üye olma seçenekleri var. Oyun ya da uygulamalara sosyal medya profillerimiz ile üye olmamız, gereksiz yere (tabii kendi tercihiniz ise diyecek bir şeyim yok) bilgilerimizi yüzeysel de olsa diğer oyuncularla paylaşmamız demek. Oyun platformlarında çoğu zaman sert tartışmalar yaşanıyor ve oyuncuların adını ve cinsiyetini bildikleri kişilere saldırıları çok daha şiddetli oluyor. Oysa en fazla birkaç dakikamızı ayırarak bu oyunlara takma bir adla (nick) ile üye olmamız bizi birçok huzursuzluk ve tehlikeden koruyacaktır.

Sosyal medyada sorunsuz ve huzurlu bir ömür sürmeniz dileğim ile…

Sevgimle kalın…