Türkan Saylan kimdir?

1935 İstanbul doğumlu Türkan Saylan 73 yaşında, 15 yıl önce 18 Mayıs 2009 yılında vefat etmişti. Türkiye'nin en önemli eğitim savaşçılarından biri olan Türkan Saylan'ın görülmemiş fotoğraflarıyla kısa biyografisi...

Yaşam

Güncelleme: 18 Mayıs 2024 00:50

Tıp Fakültesi mezunu

13 Aralık 1935 İstanbul doğumludur. Cumhuriyet döneminin ilk müteahhitlerinden Fasih Galip Bey ile (evlendikten sonra Leyla adını alan) İsviçreli Lili Mina Raiman çiftinin beş çocuğunun en büyüğüdür. 1944-1946 yıllarında Kandilli İlkokulu ve 1946-1953 yıllarında Kandilli Kız Lisesi'nde okudu. 1963'te İstanbul Tıp Fakültesini bitirdi. 1964-1968 yılları arasında SSK Nişantaşı Hastanesi'nden Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanlığını aldı.

1 / 17
42 yaşında profesör oldu

1968 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı'nda Başasistanlığa başladı. 1971'de İngiliz Kültür Heyeti'nin bursuyla İngiltere'de ileri eğitim gördü, 1974'de Fransa'da ve 1976'da İngiltere'de kısa süreli çalışmalar yaptı, 1972'de doçent, 1977'de profesör oldu. 1982-1987 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanlığı'nı, 1981-2001 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü'nü yürüttü.

2 / 17
Kadın Sağlığı dersleri verdi

1990'da oluşturulan "İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi"nin kuruluşunda görev aldı ve 1996'ya kadar müdür yardımcılığı ile Kadın Sağlığı derslerinin koordinatörlüğünü yaptı. Dermatoloji Kliniği öğretim üyesi olarak 2002 yılı sonuna kadar çalıştı ve 13 Aralık 2002'de emekli oldu.

3 / 17

Cüzzamla savaştı

1976 yılında cüzzam çalışmalarına başladı, Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı'nı kurdu. 1986'da kendisine Hindistan'da "Uluslararası Gandhi Ödülü" verildi. 2006 yılına kadar Dünya Sağlık Örgütü'nün lepra konusunda danışmanlığını yapmıştır. Uluslararası Lepra Birliği'nin (ILU) kurucu üyesi ve başkan yardımcısıdır. Avrupa Dermato Veneroloji Akademisi'nin ve Uluslararası Lepra Derneği'nin üyesidir. Dermatopatoloji Laboratuvarının, Behçet Hastalığı ve Cinsel İlişkiyle Bulaşan Hastalıklar Polikliniklerinin kurulmasında yer aldı. 1981-2002 yılları arasında 21 yıl gönüllü olarak Sağlık Bakanlığı İstanbul Lepra Hastanesi Başhekimliği'ni yaptı.

4 / 17
Sivil Toplum gönüllüsü

Özellikle kırsal alanda yaşayan kız çocuklarının eğitimi için durmadan çalışan Saylan, 1989 yılında, "Atatürk ilke ve devrimlerini korumak, geliştirmek, çağdaş eğitim yoluyla çağdaş insan ve çağdaş topluma ulaşmak" amacı ile oluşturulan Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'nin (ÇYDD) kurucularındandır ve uzun bir süre Genel Başkanlığını yürütmüştür.

5 / 17
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 31 Mart 2000 tarihinde Sosyal Hizmetler Danışma Kurulu üyeliğine seçilmiştir.

6 / 17

YÖK üyeliğine getirildi

10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından Üniversitelerarası Kurul kontenjanından 2 Şubat 2001'de YÖK üyeliğiyle görevlendirilmiş 13 Aralık 2002'de üniversitelerdeki görevlerinden yaş haddinden ötürü emekli olduğu için ayrılmıştır. Mart 2003'te ise Bakanlar Kurulu kontenjanından YÖK üyeliğine getirilmiş ve bu görev Mart 2007'de bitmiştir.

7 / 17
2003-2004 arasında Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu üyeliği ve İstanbul İl İnsan Hakları Kurulu üyeliklerinde bulunmuştur.

8 / 17
Bugüne kadar çok sayıda ödüle layık görüldü

İngiltere dermatologlarının derneği olan Dowling Kulübü (1978) ve "Kuzey Amerika Klinik Dermatoloji Derneği" (1996) tarafından onur üyesi seçilmiştir.

9 / 17

1996'da İstanbul Üniversitesi kendisine "Atatürk İlke ve Devrimleri" ödülünü vermiştir.

10 / 17
Yayınları

2005 yılı itibarı ile, toplam 440 yayını bulunmaktadır. Bunların 50'si yabancı dergilerde yayınlanmış tıbbi çalışmaları, 204'ü tıbbi, sosyal ve siyasal içerikli gazete makaleleri, 186'sı ise Türkçe tıbbi dergilerde ve kongre kitaplarında yayınlanmış araştırma, derleme ve olgu bildirimleridir.

11 / 17
Eğitime adadığı hayatı boyunca sayısız ödül aldı

Hayatı boyunca pek çok üniversiteden sayısız üstün hizmet ödülü, Türkiye'nin en iyi eğitimcisi ödülü, aydın insan ödülü almıştır.

12 / 17

2009'da vefat etti

1957'de evlendi ve bu evlilikten iki oğlu oldu. Biri grafiker diğeri hekim iki oğlundan iki torunu vardır. Son 17 yıldır meme kanseri hastası olan Saylan, 18 Mayıs 2009 tarihinde saat 04.45'te vefat etti.

13 / 17
En yürekli kadın

1996'da İstanbul Üniversitesi kendisine "Atatürk İlke ve Devrimleri" ödülünü vermiştir.
İngiltere dermatologlarının derneği olan Dowling Kulübü (1978) ve "Kuzey Amerika Klinik Dermatoloji Derneği" (1996) tarafından onur üyesi seçilmiştir. Bugüne kadar çok sayıda ödüle layık görülmüştür.
"Atatürk İlke ve Devrimleri Ödülü" İstanbul Üniversitesi (1996),
"Ülkemizde Yılın Kadını Ödülü" (1990),
"Melvin Jones Ödülü" (1991),
"Atatürkçü Düşünceye Hizmet Ödülü" İncirli Lions (1996),
"Kuvayi Milliye Ödülü" Haliç Rotary (1997),
"Fahrettin Kerim Gökay Ödülü" Türk Lions Vakfı (1997),
"Türkiye Ziraatçiler Birliği Dayanışma Ödülü" (1998),
"75. Yıl Ödülü" Türk Kadınlar Birliği Şişli Şb. (1998),
"Uğur Mumcu - Muammer Aksoy Ödülü" ADD İstanbul Şubesi (1999),

"Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi Onur" Ödülü" (2000),
İtalya "Foyer des Artistes Kurumu Ödülü" (2001),
Cüzzamlı Hastalara verdiği uzun süreli hizmet ve getirdiği bakış açısı nedeniyle "Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği 2001 Yılı Ödülü",
"Atatürk Ödülü" Amerika / Atatürk Topluluğu (2001),
"Sanat Kurumu Onur Ödülü" (2002),
"Atatürk / Çağdaşlık Ödülü" Dünya Atatürkçü Kuruluşları (10 Kasım 2003),
"Üstün Hizmet Ödülü" Yıldız Teknik Üniversitesi (2004),
Eğitime yaptığı katkılar nedeniyle "Eğitim Ödülü" TED Koleji,
"Kendinden once hizmet" ilkesine örnek davranışı nedeniyle "100. Yıl Mesleki Başarı Ödülü" Rotary Kulübü,
"İnsan Hakları Ödülü" İzmir Karşıyaka Belediyesi (2004),
"Türkiye'nin En İyi Eğitimcisi" Ödülü - Tempo Dergisi (2004),
Kültür Üniversitesi'nin İstanbul genelindeki üniversitelerin öğrenci ve öğretim üyeleri arasında yaptığı anket sonucunda "Yılın En Yürekli Kadını Ödülü" (2004) ,
"Puduhepa Ödülü" - Adana Kütür Sanat Derneği (2005),
"Meslek Hizmetleri Ödülü" Ankara Emek Rotary Kulübü (Ekim 2005),
"Toplumsal Barış Ödülü" Barış Radyo,
"İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülü"
SODEV Sosyal Demokrasi Vakfı (2005),
"İyi Kalpli Ol Ödülü" Türk Kalp Vakfı (2006),
"Yılın Başarılı İş Kadınları Ödülü" Dünya Gazetesi (2006),
"ÇEK Eğitim Ödülü", Çağdaş Eğitim Kooperatifi (2006),
Vehbi Koç Ödülü (2009).
Kabataşlılar Derneği Ahmet Taner Kışlalı " Aydın İnsan" Onur Ödülü (2009)

14 / 17
Hayatı kitaplara konu oldu

Ayşe Kulin'in yazdığı Tek ve Tek Başına: Türkan adlı Saylan'ın hayatının konu edildiği roman 31 Ekim 2009'da yayımlandı. Senaryosu bu kitaptan uyarlanan Türkan adlı televizyon dizisi Kanal D'de 2010 yılında yayınlanmaya başlamış ve 14 Nisan 2011'de final yapmıştır. Filmi ise 19 Mayıs 2011'de gösterime girmiştir.

15 / 17

Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği tarafından 2010 yılından itibaren Türkân Saylan adına bilim ve sanat ödülü verilmektedir.

16 / 17
Türkan Saylan'ı rahmetle anıyoruz

Türkan Saylan: Hekim olmayı çocukluğumdan beri istedim. Hayatı bir an önce tanımak istediğim için köy hekimi olmayı istiyordum. Evlendim, 2 tane çocuğum oldu. Tıp eğitimim sırasında bir sürü hastalık geçirdim dolayısıyla İstanbul'da kalmam gerekti. İhtisasımı kimsenin tercih etmek istemediği deri ve zührevi hastalıklar konusunda yaptım. Bu bölüme fuhuş nedeniyle gelen kadınlar ve cüzam konusu beni çok ilgilendiriyordu. Cüzamla öğrenciliğimde tanışmıştım. İhtisasımı işçi sigortalarında yaptım, burada işçiyi tanıdım. Bir yandan fuhuş yapan kadınlar, bir yandan cüzamlı hastalar nedeniyle tüm Türkiye'yi dolaştığım için Türkiye'nin temel toplumsal sorunlarını yakından gördüm. Hepsinin eğitime bağlı olduğunu gördüm. İstanbul'da tesadüfen öğretim üyesi olmaya çağrıldım, hiçbir zaman akademisyen olmayı istemiyordum. 38 senedir çalıştığım halde bugün de bir cübbem olmamıştır. Ben pratisyenlikten hoşlanan biriyim. Hep mutfakta çalışmaktan, hep pozitif düşünerek sorunları çözmekten yanayım."

17 / 17