Testosteron nedir?
Testosteron, erkeklik hormonları olarak bilinen androjenler grubundan önemli bir hormondur. Erkeklerde testosteron hormonu, yoğun olarak testislerde ve az bir miktar da adrenal bezlerde salgılanır. Bu tür hormonların salgılanmasından sorumlu olan organ ise, beyindeki hipotalamustur. Testosteron hormonu, kadınların yumurtalıklarında da salgılanır ancak erkeklerdekine oranla oldukça az bir miktardadır. Ergenlik döneminde fazla miktarlarda salgılanmaya başlayan testosteron hormonu, 20’li yaşlarda en yüksek seviyelerde salgılanır, 30’lu yaşlardan sonra ise giderek azalmaya başlar.
Testosteron ne işe yarar?
Testosteron, henüz anne karnındayken bebeğin cinsel organlarının oluşumu üzerinde rol oynar. Erkek bebeklerde penis ve testislerin gelişimi için yeterince testosteron varlığı önemlidir. Bu hormon, yaş ilerledikçe artmaya başlar ve özellikle ergenlik döneminde salınımı artar. Erkeklerde ses kalınlaşması, tüylenme, cinsel organların büyüyüp işlev kazanması gibi gelişmelerden sorumlu olan hormondur.
Aşağıdaki metabolik işlemler, testosteron sayesinde gerçekleşir:
- Ergenlik dönemindeki gelişimler,
- Cinsel isteğin uyanması,
- Penis büyümesi ve boşalma işlevi,
- Sperm üretimi,
- Vücutta tüylenme,
- Kas gelişimi,
- Kırmızı kan hücrelerinin üretimi.
Testosteron eksikliği neden olur?
- Testosteron hormonunun önemli bir kısmı testislerde üretildiğinden dolayı, testislerde oluşabilecek sorunlar hormon salınımını da olumsuz etkileyebilir.
- Hormonun üretilmesinden sorumlu olan hipotalamus ve hipofiz bezinde meydana gelecek sorunlar,
- Doğuştan ya da genetik olarak testosteron hormonunun yeterince salgılanamamasına neden olan durumlar,
- İlerleyen yaş,
- Strese bağlı olarak salgılanan kortizol hormonunun fazla salgılanması,
- Alkol ve sigara kullanımı,
- Metabolik rahatsızlıklar,
- Yeterli uyumamak da testosteron hormonunun azalmasına neden olabilir.
Testosteronun az olması ne demektir?
Erkeklerde testosteron hormonunun az olmasının etkileri:
- Cinsel isteksizlik ve erken boşalma, sertleşememe gibi cinsel işlev bozuklukları,
- Depresyon ve kaygı benzeri ruhsal etkiler,
- Kalp ve damar hastalıkları,
- Diyabet,
- Obezite,
- Kas ve kemik erimesi
Kadınlarda ise böbrek üstü bezlerinin az çalışması, yumurtalıkların alınması ya da hipofiz bezinde meydana gelen sorunlar gibi sebeplerden dolayı testosteron hormonu eksikliği görülebilir. Bunun etkileri ise:
- Cilt renginin soluklaşması
- Cilt üzerinde kırışıklıklar ve kuruluklar oluşması
- Vücut kıllarında azalma şeklinde ortaya çıkabilir.
Testosteronun fazla olması ne demektir?
Erkeklerde testosteron hormonunun fazla olması:
- Penis boyunda ve sertleşmesinde artış,
- Vücuttaki kas dağılımında eşitsizlik ve aşırı büyüme,
- Ödem,
- Kıllanmada artış,
- Prostat büyümesi,
- Damar sertliği,
- Kötü kolesterolün artması,
- Kalp hastalıkları riskinin artması gibi etkilere neden olur.
Kadınlarda testosteron hormonunun fazla olması:
- Ciltte yağlanma ve sivilcelenme,
- Adet düzeninde bozulma,
- Stres düzeyinde artış,
- Saç dökülmesi,
- Kısırlık,
- Yüz, meme, karın, bel, göbek ve bacak bölgelerinde, genital bölgelerde kıllanma gibi etkilere neden olur.
Testosteron eksikliği nasıl anlaşılır?
Yukarıdaki belirtiler testosteron hormonunun az ya da fazla olduğuna işaret ediyor olabilir ancak yine de hormon seviyelerinden tam olarak emin olmak için, kanda hormon değerlerine bakılması gerekir. Bunun için basit bir kan tahlili yaptırmak yeterli olacaktır.
Testosteronu artırmak için neler yapılabilir?
Bir hormon testi yaptırdıysanız ve doktorunuz testosteron takviyesi almanız gerektiğini düşünüyorsa, yine doktorunuzun önereceği testosteron takviyesi iaçlardan kullanmanız gerekebilir.
Testosteronu doğal yollarla artırmak için:
- Fazla kilolarınızdan kurtulun
- Düzenli uyuyun
- Sağlıklı yağlar tüketin
- Bir uzman eşliğinde spor yapın
- Stresten olabildiğince uzak kalın
- Alkol ve sigaradan uzak durun
- D vitamini ve Çinko tüketiminizi artırın
- Şeker tüketiminizi azaltın
- Beslenme düzeninize sebze ve meyveleri dahil edin, gerektiğinde bir beslenme uzmanından yardım alın.
YORUMLAR