En bilinen şifalı bitkilerden biri olan lavanta ile aynı aileye mensup karabaş otu, ülkemizde ‘yalancı lavanta’, ‘gargan’ ve ‘keşiş otu’ isimleriyle de bilinmektedir. Osmanlı döneminde koleraya karşı kullanılması için hakkında ferman çıkarılmış, 1. Dünya Savaşı’nda ise mikrop öldürücü olarak kullanılmış olduğu bilinen karabaş otu, günümüzde de pek çok şifalı özelliğinden dolayı tercih ediliyor.

Ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasına ait olan karabaş otunun Latince ismi Lavandula stoechas’tır. İngilizce’de ‘French Lavender’ (Fransız Lavantası) olarak anılır. Ülkemizde yoğunlukla Batı Anadolu bölgelerindeki makiliklerde kendiliğinden yetişir. Çeşitli kullanım maksatları ile kültürü ve yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Dünyada ise yaygın olarak Orta Avrupa’da yetiştiği görülür.

Haziran ve Temmuz ayında açan çiçekleri taze ya da kurutulmuş olarak kullanılabilir. Taze çiçeklerden elde edilen uçucu yağın da birçok şifalı özelliği bulunuyor. Anadolu’nun bazı bölgelerinde, özellikle Ege’de, karabaş otu reçeli bile yapılmaktadır.

Karabaş otunun faydaları

• Kardiyovasküler sağlığı korumaya yardımcı olan karabaş otu, kür şeklinde tüketildiğinde kalp ve damar hastalıklarına karşı koruma sağlar.

• Kanser hastalığına karşı korur, vücuttaki mevcut tümörlerin büyümesini yavaşlatır.

• Vücut direncini artırır, bağışıklık sistemini güçlendirir.

• Öksürük ve özellikle balgam şikayetinin azaltılmasında oldukça etkilidir.

• İçeriğindeki etken maddeler sayesinde nikotine duyulan ihtiyacı azaltarak sigarayı bırakmaya yardımcı olur. Sigara tüketiminden kaynaklanan öksürük, göğüs ağrıları ve baş ağrıları gibi şikayetlerin azaltılmasında da etkilidir.

• Vücudu rahatlatıcı özelliği vardır. Özellikle yoğun stresin etkilerini azaltmaya yardımcı olarak rahatlatır, daha iyi uyumaya yardımcı olur ve vücuda zindelik verir.

• Harici olarak kullanıldığında ciltteki yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.

• Mide ve bağırsaklardaki gazı azaltır, sindirim sorunlarına bağlı ağrı ve rahatsızlıkların giderilmesine yardımcı olur.

• Bağışıklık sistemini güçlendirip öksürü de kestiği için, özellikle grip ve benzeri kış hastalıklarına karşı etkilidir.

Mucizevi küçük tohumlar: Kakule

Karabaş otu nasıl kullanılır?

Karabaş otu sıklıkla çay olarak demlenerek tüketilmektedir. Ancak kurutulmuş ve öğütülmüş çiçekleri toz haline getirilerek de kullanılabilmektedir. Çiçeklerden elde edilen uçucu yağın da birçok şifalı etkisi bulunmaktadır.

Karabaş otu çayı hazırlamak için; 6-7 dal karabaş otu ufalanarak bir demliğe alınır, üzerine bir su bardağı kaynamış su ilave edilerek, ağzı kapalı olacak şekilde 8 dakika boyunca demlenir. Süzüldükten sonra tatlandırmak isterseniz içerisine bir çay kaşığı bal ya da birkaç damla limon suyu ilave edebilirsiniz. Sıcakken tüketilmelidir.

Karabaş otu, kış çayı karışımlarına da ilave edilebilir. Özellikle soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklar için zencefil, adaçayı, ıhlamur benzeri karışımlar tüketiyorsanız, karışımınıza iki üç parça karabaş otu da ilave etmeyi deneyebilirsiniz.

Uzmanlar, karabaş otunun 15 günden fazla kullanılmaması gerektiği konusunda uyarıyor. Aynı zamanda aspirin, antidepresan ve benzeri ilaçlar kullanıyorsanız ya da herhangi bir tedavi altındaysanız, karabaş otu kürü kullanmadan önce doktorunuza danışmanızda fayda vardır.

Menopoz etkilerini azaltan şifalı bitkiler

Kadınlar, 40 yaşlarında perimenopoza girer ve menopoz geçişine hazırlanırlar. İşte perimenopoz ve menopoz semptomlarını hafifleten 11 şifalı bitki...

13

Kadınlar, 40 yaşlarında perimenopoza girer ve menopoz geçişine hazırlanırlar. Bu dönemlerde östrojen, projesteron ve androjen seviyeleri dalgalanır. Vücudunuz yılları kademe kademe yaşayacak ve doğal olarak bu sürece de girecek. Bu geçiş, 5-10 yıl boyunca sürebilmekte ve hatta bazı kadınlarda 13 yıl boyunca devam ettiği görülmektedir. Menopoz, tipik olarak 45-55 yaşlar arasında yaşanır. Bu süreç esnasında, regliniz durup yeniden başlayabilir, daha sık olabilir ya da şiddetinde değişimler görülebilir. Regliniz aralıksız 1 yıl boyunca gelmediğinde ise resmi olarak menopozdasınız demektir.

Perimenopoz ve menopoz semptomlarını hafifleten şifalı bitkiler: Not: Diyetinize şifalı bitkiler eklemeden önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Bazı bitkiler, ilaçlarla etkileşime geçerler, bazıları ise belirli sağlık sorunlarının varlığında güvenli değildirler.

Aslan kulağı Bu bitki, geçiş zamanında ortaya çıkabilen asabiyet ve kaygıyı azaltmada müttefikiniz olabilir. Perimenopoz kalp çarpıntıları sırasında kalbi sakinleştirir. Ancak perimenopoz sırasında kanamanız çok ise, bu bitkiyi fazla miktarda kullanmayın. Aslan kulağı, menopoz sırasında yaşanan uykusuzluğa da yardımcıdır. Tansiyonunuz düşükse eğer, bu bitkiden uzak durmalısınız. Aslan kulağını, çay ya da tentür formunda tüketin. Tentür formunda günde 2-4 kez, 50-80 damla. Çay olarak, 1 çay kaşığı kurutulmuş aslan kulağı. Günde 3 kez, 120 ml.

Hint kuşkonmazı Bu bitki, geçiş dönemi açısından idealdir. Ani ateş basmaları, gece terlemeleri, vajinal kuruluk, kaygı ve hafıza kaybı için faydalıdır. Libidoyu yükselttiği bilinir. Semptomlarınızın şiddetine bağlı olarak günde 1-2 kez 30-60 damla kullanın. Tentür olarak, günde 3 kez, 40-80 damla kullanın. Çay olarak ise kurutulmuş kökleri günde 2 kez tüketin. İshal ya da şişkinlik sorunlarınız varsa Hint kuşkonmazından uzak durun ya da tarçınla birlikte yalnızca çay olarak tüketin.

Çarkıfelek Bu bitkinin birçok kullanım alanı vardır ve menopoz dönemi ruh hali değişimleri açısından faydalıdır. Panik atakların azaltılmasına yardımcı olur, asabiyeti hafifletir, stresi yatıştırır. Geceleri zihninizi sakinleştiremiyorsanız eğer, çarkıfelek bitkisini kullanın. Bipolar, şizofreni ya da manik evre gibi rahatsızlıklarınız varsa, çarkıfelekten uzak durun. Çay yaparak kullanın ya da günde 3 kez, 60-80 damla tentür olarak kullanın.

Adaçayı Adaçayı, hafızanın uyarılmasında ve bazen perimenopozla ilişkilendirilen bilinç bulanıklığında etkilidir. Aşırı terleme açısından da yararlıdır - ki bu durum gece terlemeleri açısından destekleyici olduğu anlamına gelir. Menopoz semptomları ile ilişkilendirilen kaygı, ani ateş basmaları ve yorgunluk için de kullanılmaktadır. Günde 2-3 kez 30-60 damla tentür kullanın ya da günde 3 kez 1 çay kaşığı adaçayı ile hazırladığınız çayı için.

Rezene Rezene, daha çok sindirim sorunları ile ilişkilendirilse de hormonsal destek için de kullanılmaktadır. Ana bileşenlerinden biri, doğal, hormonsal etkilere sahiptir. Şişkinlik, regl sancıları ve ani ateş basmaları için faydalıdır. Bir bardak sıcak suya 1-2 çay kaşığı rezene ekleyerek çay hazırlayabilirsiniz.

Takke çiçeği Bu bitki, bir tür beyin toniği olarak görülür ve dikkat eksikliği, zayıf hafıza ve zihinsel yorgunluk açısından yararlıdır. Regl sancılarının, menopoz bunalımının, ruh hali değişimlerinin, ani ateş basmalarının ve asabiyetin hafifletilmesinde de kullanılmaktadır. Takke çiçeğini çay ya da tentür olarak hazırlayarak tüketebilirsiniz.

Japonsarmaşığı kökü Bu bitki, adet öncesi sendromu ve akne, ani ateş basması, gece terlemesi, ruh hali değişimleri gibi menopoz semptomları açısından faydalıdır. Günde 2-3 kez 60 damla tentür kullanabilirsiniz.

Melisa Bu bitkiyiperimenopoz ile ilişkilendirilen regl sancıları ve depresyon için kullanabilirsiniz. Melisa, oldukça güvenli bir bitkidir; çocuklar tarafından da tüketilebilir. Ancak düşük tiroit sorunlarınız varsa eğer, kullandığınız melisa miktarını minimuma indirmenizde fayda var; çünkü melisa, tiroit fonksiyonlarını yavaşlatır.

Şerbetçiotu Bu bitki, adet sancıları için kullanılır. İdeal olarak çay ya da tentür formunda tüketilmelidir. Yatıştırıcı etkisi de bulunmaktadır. Günde 2-3 kez, 30-60 damla tentür hazırlayıp kullanabilirsiniz. Yatıştırıcı ilaçlarla birlikte kullanmaktan kaçının. Depresyondaysanız kullanmayın.

Karayılan otu Bu bitki, ani ateş basmaları açısından oldukça popüler olsa da bunun yanında birçok farklı faydası da bulunmaktadır. Depresyona iyi geldiği de bilinmektedir. Ancak karaciğer hastalığınız varsa, bu bitkiyi kullanmaktan kaçının. Her gün 20-40 damla tentür kullanın.

Hayıt Hayıt bitkisinin sağladığı hormonsal desteğe aşina olabilirsiniz; ancak uyarıda bulunmakta fayda var: bu bitkinin kullanımını abartmak çok kolay. Fazla miktarda hayıt kullanmak, projesteron seviyenizin yükselmesine sebep olarak semptomlarınızı artırabilir. Bu bitkiyi kullanmak istiyorsanız eğer, her sabah yalnızca bir kapsül ya da 15 damla tentür alın. Antipsikotik ilaçlar kullanıyorsanız, hayıttan uzak durun. Kaynak