Geçtiğimiz aylarda çoğu uzman üst üste çift maske takmanın öneminden bahsetmeye başladı. Genellikle cerrahi maskenin üzerine kumaş maske takılması gerektiği söylendi. ABD'li enfeksiyon hastalıkları uzmanı Anthony S. Fauci, Ocak ayında katıldığı bir TV programında "Bir kat maskenin üzerine bir kat daha eklediğinizde daha etkili olacağına dair bir fikir birliği var" şeklinde konuşmuştu.
Şubat ayında ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı bir rapor da cerrahi maskenin üzerine birden fazla katmanı olan bir kumaş maske takmanın virüse karşı korunmayı önemli miktarda artırdığını ortaya çıkardı. Tek kullanımlık cerrahi maskelerin kulak lastiklerini düğümlemenin ve yüze yakın kısımlarını kıvırmanın da benzer derecede koruyucu olduğu belirtildi.
California Üniversitesi enfeksiyon hastalıkları uzmanı Monica Gandhi ise her zaman herkesin çift maske takmasının gerekli olmadığının altını çizdi. Gandhi, virüsün yayılma riskinin fazla olduğu yerlerde, kapalı alanlarda ve kalabalık ortamlarda uzun süre kalmak zorunda olan kişilerin çift maske takmasını önerdi. Aynı zamanda tıbbi olarak virüs kapmaya daha yatkın olan kişilerin, örneğin kronik rahatsızlıkları olanların, çift maske takmayı göz önünde bulundurması gerektiğini söyledi.
Maskeleri en etkili biçimde takmak için ne yapmalı?
Uzmanlar maskenin yüzünüze tam oturması gerektiğini vurguluyor. Taktığınız maskenin işe yaraması için yüzünüzü sıkıca kavraması, burnunuzu ve ağzınızı tamamen kapaması gerekiyor. Mayo Kliniği Aşı Araştırma Grubu direktörü Gregory Poland "Eğer maskeniz yüzünüze tam oturmuyorsa, burnunuzun, yanaklarınızın ya da çeneninizin altında büyük boşluklar kalıyorsa maskenizin sizi korumakta etkili olmadığı söylenebilir" diyor. Eğer maskeniz doğru bir biçimde katmanlandırıldıysa N95'ler kadar etkili olabilir. N95'ler çoğu uzman tarafından altın standart olarak görülüyor.
Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Monica Gandhi ve enfeksiyon hastalıklarının hava yoluyla bulaşı üzerine çalışan Profesör Linsey Marr, en yüksek korunma sağlamak için maske takma konusunda önerilerde bulunuyor:
İlk seçenek: Cerrahi maskenizin üzerine çok katmanlı ve sıkı bir kumaş maske takın. Cerrahi maske virüsün solunum sisteminize girmesini engellerken kumaş maske ise virüse karşı fiziksel bir engel oluşturacaktır.
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, N95 tipi maskelerin üzerine bir kat daha maske takılmasına gerek olmadığını söylüyor. Bu tip maskelerin üzerine bir maske daha takılmasının N95'in etkili olmasını engelleyeceğini ve kişinin nefes almasını zorlaştıracağını da belirtiyor.
İkinci seçenek: Dış katmanları sıkıca dokunmuş, orta katmanı dokunmamış yüksek etkili bir filtre oluşturan bir maddeden yapılan üç katlı maskelerden takın. İkinci kat maske takmanın kat kat kumaş takmakla karıştırılmaması gerektiğini belirten Gandhi, ikinci katın cerrahi maske gibi bir işlevi olmasına gerek olmadığını da ekliyor.
Son olarak uzmanlar hapşırdığınızda ya da maskeniz çeşitli sebeplerden dolayı nemlendiğinde (terlemek vb.) maskenizi değiştirmeniz gerektiğinin de altını çiziyor. Bu nedenle yanınızda yedek maske taşımanız da çok önemli.
Derleyen ve çeviren: Dilara Koru
Referans: The Washington Post. FAQ: Single or double? The latest advice on masks and covid.. Şuradan alınmıştır: https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2020/09/30/mask-guidelines-covid-faq/?arc404=true
YORUMLAR