Uzmanlar bilim kurgu okumayı, çocuklar ve yetişkinler için zihinsel güç inşa etmenin ve daha iyi gelecekler hayal etmenin bir yolu olarak görüyorlar.

Tahmin edilemez olanı tahmin etmek...

Geçtiğimiz günlerde The New Yorker'da ünlü bilim kurgu yazarı Kim Stanley Robinson, "Bilim kurgu yazarlarının gelecek hakkında diğer insanlardan daha fazla şey bildikleri yok. Yine de bilim kurgu okursanız, gelecekte olanlara biraz daha az şaşırabilirsiniz" dedi.

Peki neden? Harvard Business Review'da yazan Eliot Peper, "Bilim kurgu öyküleri, akla yatkın alternatif gerçeklikler sunarak bizim sadece düşündüklerimizle değil; aynı zamanda nasıl düşündüğümüzle ve neden düşündüğümüzle de yüzleşmemizi sağlıyor. Statükonun ne kadar kırılgan olduğunu ve geleceğin ne kadar şekillendirilebilir olabileceğini ortaya koyuyor" diyor.

Bilim kurgu, bizi sadece başka dünyaları hayal etmeye değil, aynı zamanda bugünkü haliyle dünyamızın sabit olmadığı gerçeğiyle de yüzleşmeye itiyor. Alternatif yaşamların mümkün olduğunu, hatta belki kaçınılmaz olduğunu gösteriyor. Bilim kurgu (ve şu an yaşadığımız gibi küresel şoklar), bize imparatorlukların çöküşünü hatırlatıyor, teknolojik gelişmelerin, tabuların parçalandığı ve doğanın düzenli olarak kibirliğimizi düzelttiğini gösteriyor. Öngörülemezlik, öngörülebilir olan tek şeydir.

... ve geldiğinde onunla başa çıkmak

Clark Üniversitesi'nde İngilizce profesörü olan Esther Jones'a göre bilim kurgu okumak sadece entelektüel tevazu dersi değildir. Aynı zamanda, öngörülemeyen geleceğimizin kaçınılmaz şoklarıyla başa çıkmaya hazırlanmamıza da yardımcı olur.

Jones, "Fantezi ya da bilim kurgu okumanın değersiz bir uygulama olduğu yönündeki yaygın yanlış algının aksine, bilim kurgu ve fantezi okumak gençlerin özellikle stresle ve Covid-19 salgınının oluşturduğu endişeyle başa çıkmalarına yardımcı olabilir" diyor.

Alternatif dünyalar okumak, çocukların gerçek dünyadaki stresle başa çıkmalarına yardımcı olur. Bilim kurgu, çevresel bozulma ve ekonomik sömürü gibi zorluklar sunarak veya uzak dünyalar bağlamında farklılıklarla başa çıkarak, okuyucuları nazikçe bu sorunları fark etmeye ve düşünmeye yönlendirir.

İklim değişikliği üzerine kafa yormak sinir bozucu olabilir. Bunun yerine favori uzay kahramanınızın, gezegenini kaçak dilityum madenciliğinin neden olduğu kademeli ekosistem çöküşünden kurtarıp kurtaramayacağını merak etmek, gerçekten 12 yaşındaki birine daha çekici gelebilir.

Jones sözlerine şöyle devam ediyor, "Bilim kurgu, okuyuculara karmaşıklıkla mücadele etmeleri ve sosyal zorlukları yönetmenin farklı yollarını düşünmek için hayal güçlerini kullanmaları için bir yol sağlar. Belirsizliği keşfetmek ve gençleri aktif ajanlar, hayatta kalanlar ve kendi kaderlerinin şekillendiricileri olarak tasvir etmek daha iyi bir yol olabilir."

Jones'un ebeveynlere yaptığı ricası basit: "Çocuklarınızın bilim kurgu okumalarına izin verin." Bu sadece çocuklar için değil, iş insanları da dahil olmak üzere, dünyanın bir sonraki aşamada bize atacağı çılgın yumruklara karşı daha dayanıklı olmayı uman herkes için sağlam bir tavsiye.

Referanslar: Jessica Stillman, ''Reading Science Fiction Will Make Your Child More Resilent'' (15 Mayıs 2020) Şuradan alındı: https://www.inc.com/jessica-stillman/reading-science-fiction-will-make-your-child-more-resilient.html?cid=search