Pişik nedir?

Bebeklerde bez bölgesinde, kasıklarda, bazen kalçalara kadar yayılan kızarıklık, pullanma veya sulantılı yaralar şeklinde görülen belirtiler pişik veya bez dermatiti olarak adlandırılır. Bu belirtiler birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir veya ciddi hastalık belirtisi de olabilir.

Bebeklerde pişik neden olur?

İdrar ve dışkı nedeniyle tahriş: İdrarın içerisindeki üre veya dışkı, başlı başına pişik nedeni değildir. Ancak uzun süre cilde temas eden idrar ve dışkının içeriğindeki bazı maddeler, zamanla cildi tahriş edecek bakterilerin ve mantarların üremesine neden olabilirler.

Alerjik etkenler: Bebeklerde kullanılan çeşitli temizlik malzemeleri, sabunlar, kremler, ilaçlar ve annenin veya bebeğin tükettiği bazı besinler, alerjik reaksiyona neden olarak pişiğin ortaya çıkmasında etkili olabilirler.

Sıcak ve nem: Bebeğin bezinin yeterli sıklıkta değiştirilmemesi, sıcak ve nemli havalar, terleme gibi sebeplerle de ciltte pişik oluşabilir.

Enfeksiyonlar: İdrar ve dışkı dışında sebeplerle gelişen mantar enfeksiyonları veya bakteriyel enfeksiyonlar da pişiğe neden olabilir.

Çeşitli hastalıklar: Çinko eksikliği veya bazı kalıtımsal sistemik hastalıklar pişiğe neden olabilir.

Pişik ve mantar nasıl ayırt edilir?

Bebeklerde pişik üzerinde mantar enfeksiyonu oluşabilir. Özellikle antibiyotik kullanan bebeklerde, kortizonlu krem kullanımı sonrası mantar enfeksiyonları daha sık görülür. Sıcak ve nem de mantar enfeksiyonu olasılığını artırır. Pişikte mantar enfeksiyonu olduğu zaman parlak kırmızı renkli ve nemli pişik alanının çevresinde küçük, kırmızı serpinti şeklinde çevre döküntüleri olur. Yani belirtilerin kenarında küçük kırmızı benekler görülür ve pişik alanı çevreye doğru genişler. Pişiklere gereksiz yere mantar ilaçları kullanımı sakıncalıdır hatta bazen yan etki de yapabilir. Mantar kremleri ve kortizon içeren kremler doktor tavsiyesi olmadan kesinlikle kullanılmamalıdır.

Bebeklerde cilt döküntüsü nedenleri nelerdir?

Pişiği önlemenin yolları nelerdir?

• Bebeğin altı günde en az 5-6 kez değiştirilmelidir. Alt değiştirme esnasında kimyasal içermeyen temizleme mendilleri ya da suyla ıslatılmış pamuklu bezler kullanılarak bebeğin poposu ve dış genital organları iyice temizlenmeli ve tamamen kuruduktan sonra yeni bez bağlanmalıdır. Yeni bezi bağlamadan önce 5 dakika kadar popoyu açıkta bırakıp biraz havalanmasını sağlamak da pişiği önlemek için etkili bir yoldur.

• Pişikten korumak için pudra kullanımı yerine çinko oksit içeren bebek kremleri ince bir tabaka olarak sürülmelidir. Çinko oksitli kremler “yenidoğan dönemi” olarak bilinen ilk 4 hafta içinde %10–15 daha sonraki aylarda %20–40 oranında olmalıdır.

• Doğru ölçülerde bebek bezi kullandığınızdan ve bebeğin altını çok sıkmadan, hava alacak şekilde bağladığınızdan emin olmalısınız.

• Pişik önleyici krem kullanıyorsanız çok fazla miktarlarda kullanmamalı, bir sonraki alt değiştirmede kremin kalıntılarının ciltte birikmemesine özen göstermelisiniz.

Bebeklerde pişik nasıl geçer? Pişiği ne geçirir?

• Bebeğinizde pişik oluştuğunu fark ederseniz, altını daha sık değiştirmeye ve her seferinde bölgeyi daha iyi temizleyip kuruladığınızdan emin olmaya çalışın. Özellikle ishal olan bebeklerin altını temizlerken doğrudan ılık su ile yıkamak, dışkının pişik oluşan bölgeleri daha fazla etkilememesini sağlar.

• Çinko içerikli kremler kullanın. Doktorunuz tavsiye etmediği sürece antibiyotik ve benzeri ürünler kullanmamalısınız.

• Kantaron yağı ve benzeri doğal ürünleri de cildin daha hızlı iyileşmesi için, az miktarlarda olmak koşuluyla kullanabilirsiniz.

• Eğer emziriyorsanız, asitli gıdalar tüketmemeye özen gösterin. Eğer bebeğiniz ek gıda alıyorsa, onun da pişik sorunu iyileşene kadar yediklerine daha fazla özen gösterin, asitli ve alerjik olabilecek gıdalar tüketmemesini sağlayın. Emziren anne beslenmesi hakkında daha fazla ipucu için tıklayın.

Pişik kremi alırken nelere dikkat edilmeli?

Pişik kremleri olarak kortizon ve mantar ilaçları, doktor tavsiye etmedikçe kullanılmamalıdır. Beyaz renkli, yumuşak kıvamlı çinko oksit içeren kremler pişik önleyici olarak seçilmeli ve her bez değişiminde temiz cilde ince tabaka olarak sürülmelidir. Pişik kremleri kız bebeklerde cinsel organın iç bölümüne sürülmemelidir.

Pişik için hangi doktora gidilir?

Pişik sorunu olan bebeğiniz için bir çocuk doktoruna ya da dermatoloğa başvurabilirsiniz.

Bebek cildi son derece hassastır, bu yüzden bebeklerde kızarıklık önemli bir sorundur. Yazımıza göz atarak detayları öğrenebilirsiniz.

Mutlu bebek büyütmenin 11 yolu

Bebekleri huzurlu büyütmenin daha pek çok altın kuralı var. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hilal Mocan, bebekleri mutlu etmenin yollarını anlattı.

11

Mümkünse normal doğum Anne bebeğini sağlığı nedeniyle aksi gerekmediği sürece normal yolla doğurmalı. Normal yolla doğum yapan bir annenin bebeğinde bağışıklık sistemi daha iyi yapılanır. Çünkü bağışıklık sisteminin temel organı olan bağırsakların faydalı bakteriden oluşan flora yapısı hızla doğum sırasında oluşur. Bir diğer durum da bebeğin ciğerindeki sıvının emilmesi... Bebeğin doğum sonunda akciğer fonksiyonları ve solunum bakımından daha iyi bir noktada olmasını sağlıyor.

Doğumdan sonra ilk 30 dakika Anne, bebeğini doğurduktan sonra ilk 30 dakika içinde mutlaka göğsüne almalı. Eğer bebek hastanede doğduysa bunu doktor ya da hemşire yapmalı. İlk 30 dakikada bebek çıplak olarak annenin göğsüne konursa annenin sütü daha bol gelir ve anneyle bebek arasındaki iletişim çok erken başlar.

Anne bebekle baş başa kaldığında ne yapmalı? Anne bebeğini ne kadar kucaklarsa, ne kadar sık emzirirse o kadar iyi. Bebeğin karnının tok, altının temiz olduğuna dikkat etmek mutlu bebek için atılacak önemli adımlardan. Özellikle ilk 40 gün içinde annenin bebeğiyle ten temasını artırması, onu sık sık beslemesi, okşaması ve ona sevgi sözcükleri söylemesi gerekir.

Kucak bebeği olsun! Artık bebeklerin kucak bebeği olmasını, okşanmasını, kucakta dolaştırılmasını ve bebekle annenin mümkün olduğu kadar sık konuşmasını istiyoruz. "Bebek bu, anlamaz" demeyin. Bir bebek için en güzel müzik, annesinin sesinden duyduğu ninnidir.

Sakin ortam mutlu etmez Bebeklerin mutlu olmaları için çok sakin bir ortamda büyütülmelerine gerek yok. Bebek normal bir yaşam ortamında olmalı. Bebek anne karnındayken de 'beyaz gürültü' denilen birtakım sesleri duyarak gebelik sürecini tamamladığı için, bu sesleri duymasında bir mahzur yok. Annenin bebeğini sevgi ortamında büyütmesinin dışında bebeğin gaz ve pişik gibi sorunları söz konusu olabileceğinden bunlar da yakından takip edilmeli.

Göbek bakımı çok mühim Göbek kordonu düşene kadar ve düştükten sonra belli bir süre, enfeksiyonun giriş kapısı olarak algılanır. Önceden antiseptik solüsyonlar ve alkol, bebeğin göbeğini kurutmak için kullanılıyordu artık bunlara gerek kalmadı. Islatılmadan göbeğin enfekte olmayacağı ve temiz bir şekilde kuruyup düşeceği görüşü hâkim. Bu nedenle artık bebeklerin mümkünse göbek bağını açıkta bırakacak şekilde bir bezle yeni doğan dönemlerini geçirmelerini istiyoruz. Sağlıklı bir şekilde göbek bağı kurusun ve mikrop kapmasın diye... Bezde göbek oyuntusu yoksa göbeğin kuru kalması için bezi kıvırmak zorunda kalırız bu da tercih ettiğimiz bir yol değil.

22.00-03.00 uykusuna dikkat! Bebeğin uykusu da mutluluğu için çok önemli. Aslında hem bebeğin hem de annenin uykusu önemli. Yeni doğan bebeklerin uyku süresi oldukça uzun olup 16.5 saat- 18.5 saat arasındadır. Gece uykularının süresi bebek büyüdükçe artar. 22.00-03.00 arasındaki saatlerde büyüme hormonu salgılandığından bu saatlerdeki uyku çok önemli.

Masaj olmazsa olmaz Başlangıçta bebeğe masaj olarak yapılan dokunma hareketlerinin daha sonra spor şeklini almasını istiyoruz. Bebeklere masaj yapmak hem onların dolaşımlarını hızlandırıyor, kaslarının, kemiklerinin daha iyi gelişmesini sağlıyor hem de gaz ve kolik sorununun çözülmesine yardımcı olarak bebeği rahatlatıyor. Özellikle 4. aydan sonra basit egzersiz hareketlerinin yapılması bebeğin gelişimi için önemli.

Sürekli odasını toplamayın Bebek herhangi bir şeyin yerini değiştirdiği zaman hemen arkasından toplanması doğru değil. Bebeğin çok titiz olmasını büyüme sürecinde de istemiyoruz. Özellikle ilk 6 aylık süreçte bebek anne odasında kalsın ki etkileşimleri daha iyi olsun ve emzirmesi de kolay olsun. Ama daha sonra odasına geçmesini istiyoruz.

Onunla oyun oynayın Bebek büyüdükçe oyuncakların çeşidi de artar. Çocuğun annesiyle, babasıyla ya da aile büyükleriyle oyun oynaması mutluluğunu ve konuşma performansını artırır, dikkat süresini uzatır. Anne-baba çalışıyor olsa da her gün belirli bir süreyi birlikte geçirmeli ve çocukla birlikte oyunlar oynamalı.

6. ayın sonuna kadar sadece anne sütü Bebek, 6. ayın sonuna kadar sadece anne sütü almalı. 6. aydan sonra uygun bir program çerçevesinde tamamlayıcı besinler almalı. Unutulmamalı ki bebek yeterli beslenmezse sarılık riski artar, bağışıklık sistemi yeteri kadar güçlenmez.