Plasenta yemek

Plasenta latinceden gelen bir kelimedir ve “düz yassı kek” manasına gelir. Son hali yaklaşık yarım kilo kadardır. Yumurta ve sperm döllenip birleştikten sonra bölünerek çoğalır. Bir kısım hücreler bebeği ve diğer hücreler farklılaşarak plasentayı oluşturur. Rahim duvarına yapışık ve göbek kordonuyla bebeğe bağlı olan plasentanın görevleri; gebelik boyunca anneden bebeğe besinleri, glukozu, proteinleri, vitaminleri, mineralleri, oksijeni geçirmek, bebekten de anneye atıkların ve karbondioksitin geçmesini sağlamaktır. Plasentanın önemli bir başka görevi de progesteron, östrojen, gebelik testlerinde bakılan HCG, human plasental laktojen ve relaksin hormonlarını üretmektir.

Son yıllarda adını “plasentayı yiyenler varmış” diye duyduğumuz ve bu söylendiğinde ayyyy, ıyyyy gibi sesler çıkardığımız, bazılarının midesini kaldıran, bazılarında merak uyandıran durumsa plasentanın doğum sonrası tüketilmesidir. Bu tüketim çeşitli şekillerde olur.

Plasenta nasıl tüketilebilir?

• Çiğ olarak: Doğumdan hemen sonra minik bir parça yutuluyor. Doğum sonrası kanamayı azalttığı söyleniyor.
• Pişirerek, yemek içine konarak
• Tentür içinde bekletilerek
• Kurutulup smoothie içine konarak
• Kurutulup plasenta kapsülleri haline getirilerek: Plasenta doğumdan 24-48 saat içinde plasenta kapsülleme uzmanına teslim edilir (İstanbul’da sanırım iki kişi var) ya da kendiniz de evinizde kapsülleme işlemini yapabilirsiniz. Bu işlem plasentayı kandan temizlemek, pişirmek, kurutmak, toz haline getirmek ve yurtdışından alacağınız bir kapsülleme makinesi ile el değmeden ilaç kapsüllerine doldurmaktır. Bir plasentadan en fazla hazırlanan bu hap her gün belirli sayıda, gittikçe azaltılarak kullanılır.

Nereden çıktı plasenta yemek?

Batı tıbbı plasentayı doğum sonrası tıbbi atık olarak kabul ederken, geleneksel tıp plasentanın doğum sonrası da yararlı olabileceğini iddia ediyor. Bu sadece bir iddia henüz kanıta dayalı bilimsel bir çalışma plasentanın doğum sonrası yararlarını ya da zararlarını bizlere açıklamış değil fakat hali hazırda devam eden araştırmalar olduğunu okudum.

Uzun zamandır doğu tıbbının kullandığı bu uygulama 1970’ yıllarında ABD ve Meksika’daki alternatif sağlık savunucuları arasında da kullanılmaya başlanmış. Bazı doğu kültürleri, Suud’lar, Amerikan yerlileri, Yeni Zelanda yerlileri, Sibirya’nın bazı bölge hakları, Nijerya, Gana, Bolivya, Malezya, Java, Bali, Avusturalya, Antik Mısır’ da plasentaya pek çok farklı anlamlar yüklenmiş.

Plasenta yemek ne işe yarar?

Yapılan bilimsel araştırmalar plasentanın hijyenik bir şekilde hazırlanıp tüketiminin süt üretimini arttırdığını, doğum sonrası iyileşme dönemini hızlandırdığı ve annenin enerji seviyesini arttırdığını gösteriyor. Bunu yanı annenin kendi hormonlarını içeren plasentanın sıra;

• Annenin doğum sonrası tüm sistemlerini dengelediği
• Demir depolarını doldurduğu
• Anneye enerji verdiği
• Doğum sonrası kanamayı azalttığı
• Doğum sonrası depresyonu azalttığı
• Doğum sonrası rahmin toparlanmasını hızlandırdığı
• Menopoz sırasında da yararlı olduğu söyleniyor.

Doğadaki birçok memelinin doğum sonrası içgüdüsel olarak yedikleri plasentayı sadece diğer yırtıcılardan korunmak için yaptıklarını düşünenler, plasentanın doğum sonrası görevinin bittiğini ve tıbbi atık halini aldığını söyleyenler yüzyıllardır uygulanan plasenta tüketiminin sağladığı söylenen faydaların gerçek olmadığını ve zararlı olduğunu kanıtlamış değil. Tam tersini düşünürsek de plasenta tüketiminin bilimsel olarak faydaları da kanıtlanamamış. Bazı çevreler bu iyileşmeye plasebo etkisi olarak bakarken, plasenta tüketen anneler yaşadıkları faydaları diğer kadınlarla paylaşıyor.

Bizim toplumumuzda sever böyle geleneksel tedavi yöntemlerini. Bakalım plasenta tüketmek bizde de yaygınlaşacak mı?

Kaynaklar:

Kristal, M. B. (1980). Placentophagia: A biobehavioral enigma (or De gustibus non disputandum est). Neuroscience & Biobehavioral Reviews,4(2), 141-150.

Kristal, M. B., DiPirro, J. M., & Thompson, A. C. (2012). Placentophagia in humans and nonhuman mammals: Causes and consequences. Ecology of Food and Nutrition, 51(3), 177-197.

Selander, J. (2013), Placenta Benefits, placentabenefits.info. Retrieved June 09, 2013, from http://placentabenefits.info/index.asp.

Selander, J., Cantor, A., Young, S. M., & Benyshek, D. C. (2013). Human Maternal Placentophagy: A Survey of Self-Reported Motivations and Experiences Associated with Placenta Consumption. Ecology of food and nutrition, 52(2), 93-115.

Soykova-Pachnerova E, et. al. (1954) “Placenta as Lactagagen” Gynaecologia 138(6):617-627

Young, S. M., Benyshek, D. C., & Lienard, P. (2012). The conspicuous absence of placenta consumption in human postpartum females: The fire hypothesis. Ecology of Food and Nutrition, 51(3), 198-217.

http://onlinelibrary.wiley.com/store/10.1111/1552-6909.12669/asset/jogn12669.pdf;jsessionid=EBA0A585AF83F93647F3D9336D59B91A.f02t03?v=1&t=ik442ajw&s=33f28f46609a872b5307e159c61aba115b4ffb69