Emzirme desteği yerine mama takviyesi neden?

Yenidoğan bebeklerin ilk aylardaki en önemli ihtiyaçları fiziksel temas, kucakta olma, sıcaklık, kalp atışı sesi, her ağladığında ona cevap veren bir kişi, sakin ve yumuşak sesler, yumuşak hareketlerle sallanma ve her açlık sinyali verdiğinde emzirmedir. Bazı sağlık sorunları yaşayan anneler dışında her kadın emzirebilir. Her kadın bebeğini rahatlıkla besleyecek yeterlilikte süt üretebilir.

Son dönemlerde doula ve ebe arkadaşlarımla doğumlardan çok emzirme sıkıntıları hakkında konuşur olduk. Benim ve arkadaşlarımın sıkça şahit olduğu, annenin “sütü yetersiz bulunduğu için” henüz hastanedeyken, doğumu takip eden ikinci, üçüncü gün gibi yenidoğan bebeğine mama verilmesi, zaten hassas olan annenin sütünün yetersiz olduğuna inandırılması olayı sıkça yaşanmakta. Gerçekten nedenini, yapılan olaydaki iyi niyeti kesinlikle anlamış değilim.

Özellikle ilk doğumunu yapan, daha önce hiç emzirmemiş anneler lohusalığın ilk günlerinde oldukça hassas oluyorlar. Çoğu kadın da “şu doğumu bir atlatayım, emzirmek kolay iş, memem var, bebek doğunca alırım bebeği, veririm mememi işte sana emzirme” diye düşünerek lohusalığın ilk günlerine ve emzirme sürecine kesinlikle hazırlanmıyor. Doğum yaptıktan sonra ise lohusanın kafasında acaba sütüm yetecek mi soruları dolanırken, etrafındaki kişilerden çoğunlukla sütün yetmiyor cümleleri yükseliyor. Sonra en güvenilen sağlık personeli de formül mama önerince, emzirme süreci büyük bir hüsranla başlıyor.

Hiçbir formül mama anne sütünün yerini tutmaz!

Neden neden neden demekten kendimi alamıyorum. Yenidoğan gerçekten tıbbi bir tehlike içinde değilse annenin emzirme için yüreklendirilmesi, hastane sürecinde yeterli emzirme desteği sağlanması “bebek dostu hastanelerin” en önemli, en temel görevi değil mi? Emzirmeye başlangıcın ne kadar değerli olduğunun, gerçekten gerekli olmadığı halde bu başlangıca mama ve biberon ikilisi karıştığında durumun içinden çok zor çıkılan bir hale geldiğini neden anlayamıyoruz? Pek çok yeni doğum yapmış annenin yaşadığı sorun bu ve biz bu teklifi yaparak onlara kesinlikle iyilik etmiyoruz. Aksine böyle başlangıçlar annenin kendisini yetersiz hissetmesine, moralinin bozulmasına, bebeğin memeden önce biberonla tanışmasına bu sefer gerçekten annenin sütünün azalmasına neden oluyor. Anne sütünün arz talep sistemiyle üretildiğini düşünürsek biberon, mama ikilisinin bebeğin memeden süt talebini azaltacağını ve dolayısıyla annenin süt üretiminin azalmaya başlayacağını da bilmeliyiz.

Her şeye rağmen emzirmek

Geçen haftasonu yabancı bir annenin Instagram hesabında paylaştığı emzirme hikayesi beni çok etkiledi. Yaşadığı bir tiroid problemi yüzünden süt üretemeyen ve bebeğine formül mama vermek istemediği için bir emzirme eklentisi kullanarak başka bir süt annenin sütlerini bebeğine veren bir anne. Onun emzirmeye olan bu inancı, bebeğiyle el ele, göz göze olan fotoğrafı beni çok etkiledi.

Her şeye rağmen emzirmek. Çünkü emzirmek bebeğinizin sadece karnını doyurup onun fiziksel olarak büyümesini, gelişmesini sağlamaz. Annesinin sıcaklığı, kalp atışları, bakışları, dokunuşu, sesi bebeğe güven ve huzur verir. Emzirmek anne ve bebeği arasındaki bağı kuvvetlendirir. Hiçbir mama anne sütünü memeden emzirerek vermek kadar iyileştirici, dönüştürücü ve mükemmel değildir. Çünkü anne sütü canlıdır ve içeriği bebeğin ihtiyacına göre her zaman değişir. Şimdi tüm bunları bilerek nasıl oluyor da bebelerin emzirilme hakkı ellerinden alınıyor? Anneler kendilerini eksik ve yetersiz hissedilmeye bırakılıyor ve desteksiz kalıyorlar…

Bebeklerimiz için en iyisini istiyorsak

Tüm bunların yaşanmaması için her zamanki gibi biz kadınlara pek çok görev düşüyor. Biraz savaşçı olmamız lazım. Öyle hemen yelkenleri suya indirmek yok. Hamilelikte nasıl ki doğum süreciyle ilgili bilgileniyorsak (umarım yapıyorsunuzdur) aynı şekilde anne sütü, emzirme, emzirme sorunları hakkında hamilelik sürecinde bilgilenmeliyiz. ‘Neden benim sütüm olmasın’dan yola çıkmalı ve yukarıda hikayesinden azıcık bahsettiğim anneden ilham almalıyız. Gerçekten emzirmenize engel tıbbi bir nedeniniz yoksa (ki fotoğrafını paylaşan annenin böyle bir nedeni olduğu halde emziriyor) bebeğinizi emzirmenizin önüne kimsenin geçmesine izin vermeyin. Sizi sütünüzün yeterli olmadığına inandırmaya çalışan kişilerden uzak durmanızı davet ediyorum. Bunu söyleyen bir sağlık personeli olsa bile… Yılmayın ve destek alabileceğiniz başka bir sağlık personeli, emzirme danışmanı, lohusa doulası bulun. Emzirmeye başladığınız o ilk günler o kadar kıymetli ki, bir kere düzgün başlamadığınız zaman, başta kolayca çözebileceğiniz emzirme sorunları başınıza daha büyük sıkıntılar açıyor. O sıkıntılar büyüyor, büyüyor ve aslında siz bebeğinizi sorunsuz emzirebilecekken mama, biberon ikilisine yenik düşüyorsunuz.

Not: Pek çok konuda olduğu gibi emzirmenin de kadınların üzerinde baskı yaratılacak bir konu olmasına karşıyım. Her kadın emzirme ve anne sütü hakkında yeterli bilgi ve destek aldıktan sonra bebeğini nasıl besleyeceği konusunda özgür olmalıdır. Herhangi bir nedenden dolayı bebeğini emzirmeyen veya emziremeyen bir kadına çemkirmek, aşağılamak, bebeğini düşünmediğini söylemek yerine onu anlamaya çalışmak ve destek olmak biz kadınların görevidir.