Thali ve Baingan Bharta: Geleneksel Hint yemeklerinden patlıcan tarifi...

Hindistan’a gelmeden önce bana hep yemeklerin kötü ve acı olduğunu anlatırlardı. “Neden Hindistan’a gidiyorsun, ne yapacaksın ki orada” gibi çokça soruya maruz kaldım seneler içinde. Yemekler kötü, Hindistan pis gibi bir inanış hakim. Haklılık payları var, Tayland için de kokuyor ve yemekler çok kötü demişlerdi, hayatımda yediğim en en en güzel yemekleri o topraklarda yedim ve Asya için oldukça temiz, tertipli ve düzgün bir ülke idi. Asyanın incisi diye boşuna demiyorlar... Ne İtalya ne Fransa, benim için bir numara Asya. İnsanı, kültürü, dini, mimarisi, tarihi, yemekleri, her şeyiyle buna kalben inanıyorum.

Dönelim Hindistan’a, Hint kültürü, Hinduizmden dolayı oldukça farklı, burası başka bir dünya, başka bir gezegen gibi kızımın tabiri ile. Evet burada zaman farklı, alışkanlıklar, kıyafetler, yemekler, trafik, her şey farklı. Bir motorsikletin üstüne binmiş 5 kişi de görebilirsiniz, yolun ortasında boylu boyunca yatmış bir inek de...Trafik kuralı mı, o da ne ? Sinyal veren araçların sayısı şu 1 ayda bir elin parmaklarını geçmez gördüğüm kadarı ile. Sıcaklar, insanı sıcakkanlı lakin fakirlik öyle büyük boyutta ki, paraya tapar olmuşlar tanrılarından önce. Hepsi değil ama bir kısmı, özellikle sokaklarda kıyafet satmak için didinenler, alışveriş yaptığınızda, parayı önce yere sonra alınlarına sürerek öpüyorlar. Bu onlar için kutsal, şans dile bana, diyorlar hemen, iyi şanslar hayatta sizlere... Çok kalabalık bu ülke, çok karmaşık, her eyaleti farklı, kıyafetinden yemeğine dilinden aksanına kadar çok farklı. Ama sizi kandırıyor, içine çekiyor; ya sev ya terk et, yani gerçekten ya bağlanırsınız veya kaçarsınız buradan sanıyorum ki...

İlk geldiğimizde güneyde de kuzeyde de zaman geçirdik. Bu ülkede yemek ne derseniz, size Thali derler. Thali nedir? Bizim metal tabldot tabağımız gibi ama genellikle yuvarlak olanında servis edilen birkaç keçiş sebze ve mercimek yemeği, yanında turşu ve pilavdan oluşan Hint yemeğidir. Bölgesel olarak tadı değişse de genellikle malzemeler aynıdır. Ispanak, karnabahar, havuç, patates, bamya, mercimek ve bezelye bulunuyor. Yanında naan veya chapati roti gibi hint ekmeklerinden yiyebilirsiniz. Benim favorim sarımsaklı peynirli naan, bide gibi, incecik hamur çıtır çıtır sıcacık ve sarımsaklı, açken inanılmaz bir atıştırmalık bence, çerez gibi bağımlılık yapabilir.

Thali, Hintçe tabak manasına geliyor. Tabi çok sıklıkla vejeteryan olarak sunuluyor. Farklı bölgelerde insanların nasıl da rahatlıkla elleri ile bu yemekleri yediklerini görünce ilk başta şaşırıyordum ama kızım da eliyle süper yemek yer, rahat olsa gerek, alışmadığımızdan garip geliyor. Biz alışkın değiliz diye elle yemek yemenin kötü olduğunu iddia edemeyiz, bu topraklar böyle, farklı olmaları beni cezbediyor.

Örnek bir thali menüsü buldum, bölgeler arası farklılık gösterse de çoğu pek lezzetli oluyor bu yemeklerin... Kısa kısa bahsetmek istiyorum bu harika ve farklı yemeklerden:

Domatesli havuçlu salata

Mango turşusu

Green Chutney (bir tür hint acı sosu, pek çok yerde karşınıza çıkabilir) içinde ne yok ki, pekmez, pul biber, tarçın, karanfil, kişniş, zencefil, acı toz biber, elma, şeftali, sarımsak, mango... Marketlerde hazır olarak bulabilirsiniz, et yemeklerine çok yakışır.

Doğranmış soğan

Gulab Jamoon : Bizim lokma tatlısına benzer süt ve un bazlı şerbetli bazı yerlerde yoğurtla servis edilen harika tatlı...

Shrikhand : Bu da bizim sütlaç gibi yoğurt bazlı, soğuk tüketilen kakule ve safran aromalı leziz tatlı...

Aloo Mutter : Aloo patates demek, klasik domatesli kremalı sosta patatesli bezelye yemeği, vejeteryan tabi etsiz, bizimkine benziyor sadece sosu çok yoğun ve acı olabilir.

Baingan Bharta : Baingan ise patlıcan demek, baba ganush olarak dabilinen klasik Pakistan ve Hindistan lezzeti. Közlenmiş patlıcan ve ince doğranmış sebzelerden oluşan bir güzellik.

Chana Masala : Nohuta farklı bir dokunuş, oldukça enteresan, nohutlar, soğan domates kişniş sarımsak ve zencefille birleşerek mango sosuyla bezeniyor.

Punjabi Kadhi: Bu da acı ve soslu bir yemek, nohut unu yoğurt içinde kızarmış her türlü sebze var.

Tabiki buharda haşlanmış, sade pirinç, Asya’nın olmazsa olmazı!

İşte Hindistan yemeklerinden minnacık bir kesit, malzeme aynı, baharatlar farklı ve oldukça zengin. Bu insanların sağlıklı ve bu sıcakta zinde olması belki de acı ve baharatların sayesinde diye düşünüyorum bazen ama her öğün acı bizim için biraz fazla sanırım. Gene de aynı malzemeler ile çok farklı sebze yemekleri yapmak mümkün. Thali bulursanız muhakkak deneyin derim, her bölgede farklı, olduçka ucuz ve doyurucu bir yemek şekli, hem de pek çok gıdadan tatma şansınız oluyor. Acı tatlı ekşi soslu veya sossuz... Denemeye kesinlikle değer.

Baingan Bharta : Patlıcan tarifi

Hintçe ile türkçe arasında pek çok benzerlik var, ‘baingan’ da ‘patlıcan’ kelimesini andırıyor telafuz ederken. Patlıcan bizde de bol ve benzer şekillerde kullanıyoruz diye bu tarifi seçtim bugün.

Yapılışı şöyle :

Öncelikle 3-4 adet tombul patlıcanımızı ocakta klasik közlüyoruz, fırında da olur ama ocakta o isli kokusu daha çok hoşuma gidiyor ve bence yemeğe lezzeti katan da bu kokusu oluyor.Közlerken püf noktası: birkaç diş sarımsak koyabilirsiniz patlıcanın içine.

Patlıcanlar közlenince alıyoruz, soyarak içini çıkartıyoruz ve eziyoruz sulu kalacak şekilde.

Bu esnada tavada ısıttığımız yağa sarımsak ve soğanlarımızı atarak kavuruyoruz. Soğanlar şeffaflaşınca çok acı ve minik minik doğradığımız biberleri katıyoruz, biz bu kadar acı yemek istemezsek tatlı kullanabiliriz.

Ve rendelenmiş 2 -3 adet domatesi de ekliyoruz, bir nevi makarna sosu gibi, ben de domatesli makarna sosunu bu sıra ile yapıyorum. En son kırmızı acı biber tozu konuyor, dilediğiniz kadar...

Bu karışımımıza patlıcanlarımızı da ekleyerek 4 - 5 dakika karıştırarak soteliyoruz, patlıcan bhartamız hazır bile..

Bizim patlıcan salatamızın pişmişi gibi, püre gibi belki de meze tadında, ama çok acı farkettiyesniz. Yanında pide gibi hint ekmekleri veya kızarmış ekmekle tüketebilirsiniz, bizim meze sofralarımıza da yakışacak, damak tadımıza oldukça uygun bir lezzet. Afiyet olsun!