Yeni anneler, uykusuz gecelerin hayatlarından yıllar aldığından şikâyet ettiklerinde haklı olabilirler. Bilim insanları, doğumdan sonraki ilk yılda daha az uyuyan annelerin biyolojik yaşının, daha fazla uyuyanlardan üç ila yedi yaş daha büyük olduğunu bildirdi.

Konuyla ilgili araştırmanın yapıldığı üniversite olan UCLA’dan araştırmacılar, yeni annelerin uykusuzluk sorununu mercek altına aldı. Katılımcı anneler, hamilelikleri ve bebekli hayatlarının ilk yılı boyunca incelendi. Yeni annelerin biyolojik yaşını belirlemek için kan örnekleri alınarak DNA’ları analiz edildi. Bu sayede kronolojik yaştan farklı olan biyolojik yaşları tespit edildi. Gece yedi saatten az uyuyan annelerin biyolojik yaşının, yedi saat veya daha fazla uyuyanlardan üç ila yedi yıl daha büyük olduğu bulundu.

Yedi saatten az uyuyan annelerin beyaz kan hücrelerinde de daha kısa telomerler olduğu tespit edildi. Verilen bilgilere göre, kromozomların uçlarındaki telomer adı verilen bu küçük DNA parçaları, ayakkabı bağcıklarının ucundaki plastik uçlar gibi koruyucu başlık görevi görüyor. Telomerlerin kısalmış olmasının kanser, kalp-damar hastalıkları ve daha erken yaşta ölümle ilişkili olduğu bilim dünyasınca biliniyor.

Araştırma liderlerinden Psikobiyoloji Profesörü Judith Carroll yeni annelerin uykusuzluk sorununun etkilerine dikkat çekti ve "Doğum sonrası uyku yoksunluğunun ilk aylarında fiziksel sağlık üzerinde kalıcı bir etkisi olabilir" diyerek "Gece yedi saatten az uyumanın sağlığa zararlı olduğunu ve yaşa bağlı hastalık riskini artırdığını çok sayıda araştırmadan biliyoruz." dedi.

Araştırmaya katılan yeni annelerin yarısından fazlası ise doğumdan altı ay ve bir yıl sonra yedi saatten az uyuduğunu bildirdi.

"Bebeğim uyumuyor" diyenler için Uzman Psikolog Nilüfer Devecigil'in yazısı

UCLA Jane ve Terry Semel Sinirbilim ve İnsan Davranışı Enstitüsü'nde Cousins Psikonöroimmünoloji Merkezi üyesi olan Carroll, "Uykuya eklenen her bir saat, annenin biyolojik yaşını daha genç yapıyor." dedi. "Ben ve diğer birçok uyku bilimci, uyku sağlığının genel sağlık için diyet ve egzersiz kadar hayati olduğunu düşünüyoruz."

“Uyku ihtiyacınızla ilgilenin”

Carroll, yeni annelerin, bebekleri uyurken gün içinde kestirmek, aile ve arkadaşlardan gelen yardım tekliflerini kabul etmek ve eşlerinden yardım almak gibi biraz daha fazla uyuma fırsatlarından yararlanmalarını istedi ve "Uyku ihtiyaçlarınızla ilgilenmek, uzun vadede size ve bebeğinize yardımcı olacaktır" dedi.

Çalışmanın eş-yazarlarından, psikoloji ve psikiyatri profesörü Christine Dunkel Schetter ise, yeni doğum yapan annelerin doğum sonrası ruh sağlığına dikkat çekti. Ebeveynlik izninin her iki ebeveynin de bebek bakım yükünü üstlenebilmesi için önemli olduğunu hatırlattı. Bu noktada bebeklerde uyku düzenini sağlamak için bağlanma odaklı yaklaşım dikkat çekiyor.

Profesör Schetter, uyku kaybı yüzünden biyolojik yaşlanmanın hızlanması dolayısıyla kadınların sağlık yönünden risk altında olduğunu söyledi, ancak bu durumun vücutlarına otomatik olarak zarar vermediğini de sözlerine ekledi. “Annelerin bebek bakımı ve uyku kaybı nedeniyle kalıcı olarak zarar gördüğü mesajının verilmesini istemiyoruz” diye vurguladı. "Bu etkilerin uzun ömürlü olup olmadığını bilmiyoruz. Ayrıca uykusuzluğun olumsuz etkilerini arttırabilecek veya azaltabilecek birçok faktör bulunuyor."

'Bu koridor kapalı': Biyolojik yaşı belirlemek için epigenetik kullanma yöntemi

Araştırma yöntemine yönelik verilen detaylara göre, biyolojik yaşlanmayı değerlendirmek amacıyla DNA'daki değişiklikleri analiz etmek için en son bilimsel yöntemler kullanıldı. DNA, vücudumuzdaki hücrelerde birçok işlevi yerine getiren proteinlerin yapım kodunu sağlıyor ve epigenetik, bu kodun bölgelerinin "açık" veya "kapalı" olup olmadığına odaklanıyor.

Profesör Carroll, "DNA'yı bir yemek yapmak için birçok temel malzemeye sahip bir bakkal olarak düşünebilirsiniz. Bir koridorda bir sızıntı varsa, kapatılabilir ve oradan bir ürün alamazsınız" dedi. DNA koduna erişim 'kapalı' olduğunda, belirli proteinleri kodlayan genler ifade edilemez ve bu nedenle kapatılır."

Carroll, DNA'daki belirli bölgeler yaşlanma ile açılıp kapatıldığından, sürecin bir tür saat gibi davrandığını ve bilim adamlarının bireylerin biyolojik yaşını tahmin etmesine izin verdiğini söyledi. Verilen bilgilere göre, bireyin biyolojik veya epigenetik yaşı ne kadar büyükse, hastalık ve erken ölüm riski de o kadar fazla oluyor.

Biyolojik yaşlanma etkilerinin kalıcı mı yoksa tersine çevrilebilir mi olduğu konusunda daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu söyleniyor. Ayrıca yeni annenin çektiği uykusuzluğun uzun vadeli etkisini daha iyi anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu belirtiliyor. Bilim dünyası bu konuda çalışmalara devam ederken yeni annelerin uyuma ihtiyacı da her zamanki gibi devam ediyor.

Referans: University of California - Los Angeles. "New mothers’ sleep loss linked to accelerated aging: Too little sleep in first six months after birth can add 3 to 7 years to women’s ‘biological age,’ UCLA scientists report." ScienceDaily. ScienceDaily, 5 August 2021. .