Onlar için çölyak diyeti, yani glutensiz diyet bir beslenme şekli ve yaşam tarzı. Eğer sizin de ailenizde ve etrafınızda varsa kendinizi yalnız hissetmeyin. Çünkü artık çölyakla yaşam dışarıda da daha kolay hale geliyor. En azından eskiden hiç kimse bilmiyorken, artık restoranlar mönülerine glutensiz yemekler ekliyor, firmalar glutensiz ürünler üretebiliyor. Çölyakla yaşama destek veriyorlar.

Çölyakla yaşam ne demek?

Çölyak bir incebağırsak hastalığıdır. Buğday, yulaf, arpa, çavdar gibi tahılların içinde bulunan gluten denilen protein incebağırsakta emilemez. Bu geçici değil, ömür boyu süren bir hastalıktır. Alerji testleri ile değil ince bağırsak biyopsisi ile tanı konuyor. Bu tahılları diyetten çıkarınca problemler düzeliyor. Bebeklik döneminde oluşan problemler sonrasında çocuk doktoru çölyak teşhisi koyduysa ailede bir an panik oluşabilir. Çünkü, karşınızda doktor bir anda “Gluteni hayatınızdan çıkarın” diyor. Bu da ne demek şimdi? Hacettepe Üniversitesi’nden çok değerli hocam Prof. Dr. Gülden Köksal bize çölyak hastalığını anlatırken, “Her an yediğimiz ekmek, simit, bisküviler, unlu gıdalar yok” demişti ve aklıma ilk gelen şey şu olmuştu. “Bu çocuklar hiç kek ve kurabiye yiyemiyecekler mi yani?” Sonra hocam anlatmaya devam etti ve glutensiz unlarla da bunların yapılabileceğini söylediğinde içim rahatlamıştı. Bebeklikten itibaren glutensiz ürünler ile yaşadıkları için onların tatlarına alışacaklarını düşündüm ama markette o bisküvileri görünce ne olacak diye soruyordu anneleri. Her geçen gün bu konuda yeni haberler geliyor. Artık marketlerde glutensiz bisküviler, kekler, pastalar bile var. Hatta glutensiz yemekler hazırlayan kafeler ve restoranlar da bulunuyor. Her markanın bunu düşünüyor olması gerekir. Çölyaklılar, 2-3 ay değil ömür boyu bu yiyecekleri tercih edecekler. Bunun için toplum olarak destek şart.

Çölyak hastalığının en önemli belirtileri

• Şişkin karın ve gaz şikâyeti.

• Yaşa göre düşük kiloda olma.

• Yaşa göre boyun kısa olması.

• Sık sık ve kötü kokan ishal şeklinde büyük tuvalete çıkma.

• Çocukta mutsuz görünüm, huzursuzluk, iştahsızlık ve kusma.

• Çomak parmak kemik ağrıları.

• Vitamin eksiklikleri.

• Ciltte problemler, hafif sıyrıkla kanamalar.

Çölyak nasıl tedavi ediliyor?

Teşhis konar konmaz gluten içeren tahıllar diyetten çıkarılır. Bu dönemde çölyak takibi yapan bir hekim ve diyetisyen ile çalışmakta büyük fayda var. Diyetisyen gluten içeren tahılları diyette çıkararak bir program oluştururken, çocuğun büyüme gelişmesini de sağlayacak şekilde kalori alımını hesaplar. Bu diyet yaşam boyu devam edeceği için hekim ve diyetisyen ilişkisinin de belirli aralıklarda ömür boyu sürmesi gerekmektedir. Glutensiz diyet kesinlikle bozulmamalıdır. Çok küçük bir miktarda bile olsa gluten alımı sağlık problemlerinin tekrar yaşanması anlamına gelir. Çölyakta çok ciddi bir sindirim problemi yaşandığı için, sindirimi zor olan veya gaz yapabilen lahana, kurubaklagiller, nohut, mercimek, fasulye, soğan, kızartma, yağlı ve baharatlı yemekler, etler, çok yağlı besinler, bağırsak problemlerinin yaşandığı zamanda verilmemelidir. Eğer, bağırsak problemleri bitti ise ve bir problem kalmadıysa, gluten içermeyen tüm besinler yenebilir.

Hastalığı paylaşmak çok önemli!

Çölyakla yaşamı öğrenmek için sadece doktora ve diyetisyene gitmek yetmiyor. Çölyak hastası olanların yaşadığı ortak sorunları ve çözümleri birbirleriyle paylaşıyor olması çok değerli. Bu sebeple çölyaklıların toplandığı dernekler var. Bunlardan bir tanesi de Çölyakla Yaşam Derneği. Oya Özden'in başkanlığını yaptığı bu dernek doktorlar ve çölyak hastalarının aileleri tarafından kurulmuş. Kendi çabalarıyla ayakta durmaya çalışıyorlar. Özel günlerde toplanıyorlar. Yaşadıklarını, tecrübelerini ve çölyakla nasıl yaşanacağını konuşuyorlar. Çocuğuna yeni teşhis konmuş bir aile için bu konuşmalar o kadar önemli ki. Derneğin yönetim kurulundan Derya Ukav ile konuştuğumda, “Gastroenterolog veya çocuk doktoru teşhis koyduktan sonra neredeyse ilk soluğu bizde alıyorlar diyor. Onlarla sürekli görüşüyoruz, haberleşiyoruz, elimizden geldiği kadar yardımcı oluyoruz. Bunun için ekipte sürekli danışmanlık yapan doktorlarımız, diyetisyenlerimiz var. Onlarla birlikte eğitimler de düzenliyoruz” diyor. Sizin de ailenizde veya etrafınızda çölyak hastası var ise ve diğer çölyak hastaları ile tanışmak ve görüşmek istiyorsanız bu derneğe www.colyak.org.tr adresinden ulaşabilir siniz. Derya Hanım, bu birliğin çölyaklı biri ve ailesi için çok önemli olduğunu söylerken, “Biz her zaman beslenme çantamız ile geziyoruz. Her zaman dışarıda istediğimiz yemeği bulamayabiliriz. Bu bir yaşam tarzı. Bu yaşam tazının oluşması için uzmanlardan danışmanlık alıyoruz. Bazen çok yanlış haberler çıkabiliyor. Bu sebeple çölyak teşhisi konanlar diğer çölyaklılar ile mutlaka tanışmalılar, bize ulaşmalılar” diyor.

Missing converter: #haber#1013730#Glutensiz ekmek tarifi için tıklayınız!#

Haber: Güneş Aksüs