Yıllarınızı çocukların iyileşmesine yardımcı olarak geçirdiğinizde bir şey fark edersiniz. Bazı kelimelerin inanılmaz bir gücü vardır—sakinleştirir, yönlendirir ve beklenmedik şekillerde dayanıklılık kazandırabilir. Ebeveynliğinizi dönüştürebilecek basit, beş harfli bir kelime var. İşte o kelime mi? "Sonra."

Travma sonrası ebeveynlerin 'sonra' ile mücadelesi

Birçok ebeveyn için 'sonra' basit, nötr bir kelimedir. Ancak çocukluk yaralarını taşıyan, yani travma sonrası ebeveynler için 'sonra' yüklü bir kelime olabilir.

Eğer ihtiyaçlarınızın göz ardı edildiği, 'sonra'nın aslında 'asla' anlamına geldiği ya da bir şey istemenin öfke veya reddedilmeyle sonuçlandığı bir evde büyüdüyseniz, bu kelimeyi kendi çocuklarınıza karşı kullanmakta zorlanabilirsiniz.

Travma sonrası ebeveynler olarak çocuklarımıza çoğu zaman bilinçsizce bir söz veririz: Sana asla benim hissettiğim gibi hissettirmeyeceğim. Bu söz, sevgiyle doğar, ancak bazen farkında olmadan aşırıya kaçmamıza neden olabilir.

'Sonra' demek size zor gelebilir çünkü:

• Küçüklüğünüzde görmezden gelinme veya unutulma hissini hatırlatır.
• Reddetme gibi gelebilir, oysa niyetiniz bu değildir.
• Kendi çocukluğunuzda 'sonra'nın çoğu zaman hiçbir zaman gerçekleşmemesi nedeniyle, bir nevi sözünüzü tutmamak gibi hissedebilirsiniz.
• Suçluluk duygusunu tetikleyebilir—çocuğunuza onun ihtiyaçlarının önemli olduğunu kanıtlamak istersiniz.

Ancak, doğru şekilde kullanıldığında 'sonra', bir çocuğun ihtiyaçlarını yok saymaz—sabır, duygusal düzenleme ve güven öğretir.

'Sonra' kelimesi nasıl duygusal güç kazandırır?

Şu sahneyi gözünüzde canlandırın: Çocuğunuz, akşam yemeğinden 10 dakika önce bir kurabiye istiyor. Kesin bir 'hayır' reddedilmiş gibi hissettirebilir. Sırf krizi önlemek için hemen vermekse, sabırlı olmayı öğrenmelerine engel olabilir.

Bunun yerine, “Kurabiye istediğini görüyorum! Şimdi akşam yemeği yiyeceğiz, kurabiye zamanı ise sonra olacak” demek, onların isteğini kabul ederken beklemeyi de öğretir.

"Sonra" güçlüdür çünkü:

• Hayal kırıklığına toleransı artırır: Çocuklar beklemenin sorun olmadığını, rahatsızlığın tehlikeli olmadığını ve ihtiyaçlarının zamanla karşılanacağını öğrenir.

• Gecikmiş tatmini öğretir: Araştırmalar, bu beceriyi kazanan çocukların ilerleyen yaşamlarında daha iyi dürtü kontrolüne ve başarıya sahip olma eğiliminde olduklarını gösteriyor.

• Bağlantıyı korur: Keskin bir 'hayır' yerine, 'sonra' çocuklara duyulduklarını ve isteklerinin önemli olduğunu hissettirir.

• Ebeveynleri güçlendirir: Sevgimizi kanıtlamak için her şeyi anında bırakmak zorunda değiliz. Sınırlarımızı korurken sıcak ve ilgili kalabiliriz.

'Sonra' kelimesini ne zaman kullanmalı?

Ancak burada önemli bir nokta var: 'Sonra' sadece gerçekten gerçekleştiğinde işe yarar. Eğer 'sonra' der, ama sonra gerçekten yapmazsak, bu boş bir vaat olur. Güven inşa etmek yerine yıkar. Eğer gerçekten zamanınız olmayacaksa, söz vermeyin. Eğer yakın zamanda bir oyuncak almayacaksanız, bunu planlama fikrini öne sürmeyin. Çocuklara asla yalan söylememeliyiz.

• Günlük istekler için: Çocuğunuz akşam yemeğinden önce bir kurabiye istiyor: "Kurabiye istediğini görüyorum! Şimdi akşam yemeği yiyeceğiz, kurabiye zamanı ise sonra olacak" (Ve sonra gerçekten o kurabiyeyi veririz.)

• Büyük duyguları yönetmek için: Bir çocuk sinir krizi geçiriyor ve yeni bir oyuncak istiyor: "O oyuncak çok eğlenceli görünüyor! Şu anda oyuncak almıyoruz, ama hangi oyuncakları alacağımızı sonra birlikte planlayabiliriz. Akşam yemeğinden sonra bunu birlikte konuşabiliriz." (Ve gerçekten konuşuruz.)

• Bağımsızlığı teşvik etmek için: Çocuğunuz ayakkabısını bağlamak için yardım istiyor: "Bağcıklarını bağlamak için çok çaba gösteriyorsun! Şimdi biraz kendi başına dene, sonra sana gösterebilirim." (Ve gerçekten gösteririz.)

• Kendi enerjinizi korumak için: Kendinizi bunalmış hissediyorsunuz: "Seninle oynamayı çok seviyorum! Şu an kahvemi bitirmem gerekiyor, sonra oynayacağız." (Ve sonra gerçekten oynarız.)

'Sonra'nın gücü kelimenin kendisinde değil—inşa ettiği güvendedir. Çocuklarımız 'sonra'nın gerçekten geleceğini öğrendiğinde kendilerini güvende hissederler. Sabır, duygusal düzenleme ve tutarlılığımıza duydukları güven gelişir. Ve travma sonrası ebeveynler için bu tutarlılık, onlara verebileceğimiz en büyük hediyelerden biridir.

'Sonra' kelimesini ne zaman kullanmamalı?

Eğer çocuğunuz korku, yalnızlık veya derin bir üzüntü hissediyorsa, 'sonra' kelimesi uzaklaştırıcı ve duyarsız gelebilir. Bu anlarda öncelik bağlantıdır. Bunun yerine şunları söylemeyi deneyin:

• "Gerçekten üzgün hissettiğini duyuyorum. Buradayım."
• "Bunu tek başına yaşamak zorunda değilsin. Biraz oturup birlikte kalalım."

Bir çocuk sıkıntı içindeyken ona sabır öğretilmez, güvende hissetmesi sağlanır.

Kendimizi de iyileştirerek 'sonra' demek

Travma sonrası ebeveynler için 'sonra' demek ilk başta doğal gelmeyebilir. Hatta eski yaraları tetikleyebilir—bir zamanlar bizim de gerçekten sevgi ve güvene ihtiyacımız olduğu ama 'sonra' denerek uzaklaştırıldığımız anıları hatırlatabilir. Ama artık biz güvenli olanız.

Sınırları sevgiyle koyduğumuzda, verdiğimiz sözleri tuttuğumuzda, çocuklarımıza ihtiyaçlarının yapılandırılmış ve öngörülebilir bir şekilde karşılanacağını kanıtladığımızda sadece sabır öğretmiş olmayız. Kendi hikayemizi yeniden yazarız.

'Sonra' ihmal anlamına gelmek zorunda değil. Güven anlamına gelebilir. Sevgi anlamına gelebilir.

Ve belki, bizi de iyileştirebilir.

Kaynak: Robyn Koslowitz. "The 5-Letter Word Every Parent Needs to Use". Şuradan alındı: https://www.psychologytoday.com/us/blog/targeted-parenting/202503/the-5-letter-word-every-parent-needs-to-use. (10.03.2025).