Kaygı, doğal bir duygudur ve hamilelik sürecinde meydana gelen bazı değişikliklerin ve ebeveyn olma hazırlığının da bazı durumlarda kaygı uyandırması normaldir. Ancak kaygı bozukluğu, bu doğal kaygılarla baş edememe sonucu ortaya çıkar ve ruh halinde önemli olumsuz değişimlere neden olabilir.

Yapılan araştırmalar, hamilelik dönemindeki kadınların %15’inin anksiyete sorunu yaşadığını gösteriyor. İlk gebelikte kaygı bozukluğu daha sık görülürken, ikinci ve daha sonraki gebelikler de kaygı bozukluğunu tetikleyebilir. Hamilelikte kaygılar, ebeveynlikle ilgili planlar, bebeğin sağlığı, finansal sorunlar, eşle ilişkinin değişeceğini düşünmek gibi birçok başlık altında toplanabilir. Özellikle daha önce düşük yaşamış ya da doğurganlıkla ilgili zorluklarla karşılaşmış olan kadınlar, hamilelikte kaygılanmaya daha meyilli olabilirler. Hamilelikten önce deneyimlenmiş olan farklı psikolojik rahatsızlıklar da gebelikte ruh halini olumsuz etkileyebilir.

Hamilelikte değişen hormon seviyeleri de ruh halini etkileyebilir ancak elbette bu dönemde kaygıların artmasının tek nedeni hormonlar değildir. Belirsizlikler, beklentiler ve günden güne değişebilen ruh haline bağlı olarak gebelik anksiyetesi yaşamak bir noktaya kadar tamamen normaldir.

Hamilelikte anksiyete nasıl geçer?

Hamilelikte anksiyete ile başa çıkmak için, bütüncül bir bakış açısı geliştirmek önemlidir. Kaygı bozukluğunu bir hastalık, bir dış etken gibi ele almak yerine onu doğal olarak gelişebilen bir duygu durum bozukluğu olarak görmek, anksiyetenin neden olduğu olumsuz durumlarla baş etmeyi kolaylaştırmanın ilk adımıdır. Uzmanlar, birkaç adımda anksiyete ile baş etmek için şu önerileri sıralıyor:

1- Zihninizi güçlendirin, destek alın

Karmaşık duygular ve düşünceler arasında kaybolmamak için, öncelikle kaygılı düşünceleri anlamak gerekir. Kaygı bozukluğu çoğunlukla kontrol edemeyeceğimizi düşündüğümüz durumlarla ilgili olarak gelişir. Sizi kaygılandıran durumları listeleyerek yazmayı deneyebilirsiniz. Böylece zihninizde dönüp duran karmaşayı bir nebze olsun hafifletmiş olursunuz. Bu kaygıları dindirmek için yapabilecekleriniz de bu listeye baktığınızda daha yapılabilir gözükecektir. Örneğin doğumla, doğurmakla ilgili endişeleriniz olduğunu fark ederseniz, bir doğuma hazırlık sınıfına kaydolabilir, partnerinizle birlikte bir uzman eşliğinde doğuma hazırlanarak kaygılarınızı önemli ölçüde hafifletebilirsiniz. Bir doula ile ya da bir özel ebe ile çalışarak doğum öncesinde ve doğum sırasında birebir destek almak da kaygılarınızla baş etmenizi çok kolaylaştırabilir. Aynı şekilde, eğer doğum sonrası ve emzirme ile ilgili endişeleriniz varsa, bir emzirme danışmanından destek almayı düşünebilirsiniz. Baş etmekte zorlandığınız duyguları ve durumları fark etmek, onlar için destek almayı planlamanızı mümkün kılacaktır. Eğer duygularınız kağıda dökemeyeceğiniz kadar karmaşık görünüyorsa, elbette bir hamile psikoloğundan yardım almayı düşünmeniz en doğrusu olacaktır.

2- Endişelenme zamanı belirleyin

Kaygılardan kaçınmak ve onları görmezden gelmek, bazen baş etmeyi daha zor hale getirebilir. Uzmanlar, her gün belirlediğiniz 30 dakikalık bir sürede endişelerinize izin vermenin iyi bir yol olabileceği görüşünde. Böylece kaygılı düşünceler ardı ardına gelmeye başladığında, “tamam, bunun için sonra endişeleneceğim” diyerek kaygılanmayı erteleyebilir ve kaygılanmanın normal olduğunu daha kolay kabullenebilirsiniz. Sonrasında endişelenme zamanı geldiğinde yine kaygı listeleri yapabilir, doktorunuza soracağınız soruları not edebilir ya da kafanızı kurcalayan konularla ilgili bir uzmanla ya da bilgili bir yakınınızla konuşarak içinizi rahatlatmayı deneyebilirsiniz. Burada asıl işe yarayan nokta, kaygılarınıza izin vererek onların etrafına bir sınır çizebiliyor olmanızdır. Böylece kaygılarınızın tüm gün boyunca enerjinizi tüketmesine izin vermemiş olursunuz ve aynı konunun zihninizde sürekli dönmesini engelleyebilirsiniz.

3- Öz şefkati ihmal etmeyin

Bazen kendimize karşı, başkalarına olduğumuzdan daha sert davranır, sevdiklerimize asla söylemeyeceğimiz şeyleri kendimiz için rahatlıkla söyleriz. Kendimize sevdiğimiz bir arkadaşımıza davrandığımız gibi davranmak, ruh halimizi dengelemenin en önemli adımlarından biridir.

Size şefkatle davranacak birisi size destek olmak için yanınızda olsaydı ne yapıyor olurdu? Aynı desteği kendinize sağlamanız mümkün olabilir. Kendi ihtiyaçlarınızı fark etmek ve bunları karşılamak için gerekeni yapmak, kaygılı düşüncelerle baş etmenize yardımcı olacaktır.

Referanslar:

Alyssa Dweck. "How to Cope With Anxiety During Pregnancy". Şuradan alındı: https://www.verywellfamily.com/how-to-cope-with-anxiety-during-pregnancy-5198335 (19.09.2021)