Astım, birçok kişi için hayatı etkileyebilecek bir sağlık sorunudur ancak herkeste aynı şekilde görülmez. Özellikle allerjik astım olarak bilinen astım türü, günlük hayatta karşılaşabileceğiniz maddelerle tetiklenerek, astım atakları yaşamanıza sebep olabilir.

Astım nedir?

Astım, bronkokonstriksiyon olarak bilinen ve diğer bir deyişle solunum yollarınızın etrafındaki kasların gerilmesiyle oluşan bir durumdur. Bu, solunum yollarınızın daralmasına ve nefes almakta gerçekten zorlanmaya ve öksürmeye yol açar. Alerjik astım, tahmin ettiğiniz gibi, çevrenizdeki bir şeye karşı alerjik bir reaksiyondur. Bilinen alerjenlerden kaçınmak, astım semptomlarını başlamadan önce önleyerek oldukça faydalı olabilir. Alerjik astım tetikleyicilerini nasıl belirleyeceğiniz ve bunun size nasıl yardımcı olabileceği hakkında bilmeniz gerekenler burada.

Alerjik astımın belirtileri nelerdir?

Alerjik astım semptomları, diğer astım biçimlerine benzer şekilde ortaya çıkar, bunlar şunlardır:

• Nefes darlığı

• Hızlı nefes alma

• Özellikle geceleri sık sık öksürük

• Uyumakta zorluk

• Hırıltı

• Göğüste sıkışma hissi

Alerjiler astıma neden olur?

Astım, solunum yollarınızı, akciğerlerinize hava taşıyan ve dışarı taşıyan bronşları etkileyen bir durumdur. Astımınız bir şey tarafından tetiklendiğinde, solunum yollarınız iltihaplanır ve daralabilir, bu da normal nefes almayı zorlaştırır veya rahatsız eder. Bağışıklık sisteminiz dışarıdaki bir maddeye veya yiyeceğe aşırı tepki verdiğinde alerjiler meydana gelir. Bağışıklık sisteminiz bir şeyi yabancı bir istilacı olarak algıladığında, vücudunuzun gelecekte bu algılanan saldırganla savaşmasına yardımcı olmak için antikorlar üretir. Alerji durumunda, bağışıklık sisteminiz vücudunuz için aslında zararlı olmayan alerjenlere karşı antikorlar üretir. Bu nedenle, gelecekte bu alerjenle temasa geçtiğinizde, bir dizi semptomdan sorumlu olan bağışıklık tepkisini tetikler.

En yaygın alerjik astım tetikleyicileri nelerdir?

Astım semptomlarınızı tetikleyebilecek birçok olası alerjen vardır, ancak bunlar en yaygın olanlardır:

Evcil hayvan tüyü

Tüylü veya tüylü bir arkadaşınızın yanındayken kendinizi inhalerinize uzanırken buluyor musunuz? Mikroskobik deri parçacıkları, tükürük proteinleri ve evcil hayvanlardan, tipik olarak kediler, köpeklerden dökülen tüylere veya başka şeylere alerjiniz olabilir. Bu maddeler çok küçük oldukları için havada uzun süre takılabilir ve kumaşlara giysi ve mobilyalara kolayca yapışabilir. Evcil hayvan alerjiniz ve astımınız varsa, hayvan beklememek, besliyorsanız sık sık yıkamak gereklidir.

Polen

Polen, bitkilerden kaynaklanan ince, toz halinde bir maddedir ve mevsimsel alerjilerin en yaygın tetikleyicilerinden biridir. Polen ilkbahar, yaz ve sonbaharda hemen hemen her yerde karşınıza çıkabilir. Alerjik astımı tetikleyen en yaygın polen türleri, yakup otu, adaçayı, kuzu otu ve gibi otlar ve yabani otların yanı sıra huş, sedir ve meşe gibi bazı ağaçlardan gelir. Polen alerjiniz varsa bahar mevsimlerinde pencerenizi açık tutmak, doğa yürüyüşleri yapmamak ve hobi olarak bahçıvanlık seçmemek yararlı olabilir.

Küf

Küf yani havada yayılan görünmez sporlar üreten mantarlar, içeride veya dışarıda olabilir. Bu mantarlar sıcak ve nemli ortamlarda gelişme eğilimindedir. Bu, astım semptomları küf tarafından tetiklenen insanlar için yaz ve sonbahar mevsimlerini özellikle zorlaştırabilir. Küf, evinizin içinde de, özellikle bodrum katları veya banyolar gibi nemli olmaya meyilli alanlarda sorun oluşturabilir. Küf oluşumunu önlemek için şu sızdırabilecek yerleri tespit ve tamir edin. Klima ve ısıtma kanallarınızı küf açısından kontrol ettirin.

Toz akarları

Toz akarlarını göremezsiniz, ancak alerjik astım semptomlarınızı tetikleyebilirler. Bu ufacık, örümcek şeklindeki yaratıklar şilteler, yatak takımları, döşemeli mobilyalar, halılar ve perdeler gibi yerlerde yaşar. Evcil hayvan kepeği veya insanların doğal olarak döktüğü deri pullarını yiyerek hayatta kalırlar. Hem toz akarları hem de dışkıları bazı insanlarda alerjik astımı tetikleyebilir. Evdeki nemi azaltmak ve özellikle yatak odanızda akar tutmayan malzemeler kullanmak yararlı olabilir. Hali gibi materyallerin de akar tutabileceğini ve sık temizlenmesi gerektiğini unutmayın.

Hamamböceği

Hamam böcekleri birçok evde ve binada pusuya yatabilir; mutfak ve banyo gibi yiyecek ve su sağlayan sıcak yerleri severler. Onları fiziksel olarak görseniz de görmeseniz de alerjik astım semptomlarını tetikleyebilir. Böcekleri evden uzak tutmak için onları çekebilecek yiyecekleri saklayın ve eğer evinizde çoğaldıklarını düşünüyorsanız ilaçlama yapmayı düşünün. Bu tetikleyiciler alerjik astım semptomlarının en yaygın kaynağı olsa da, viral solunum yolu enfeksiyonları, egzersiz, parfüm, sigara, stres, ilaçlar, bazı gıda katkı maddeleri ve hatta hava durumu artımınızı etkileyebilir.

Referanslar:

Korin Miller. “What Are the Most Common Allergic Asthma Triggers?” Şuradan alındı: https://www.self.com/story/allergic-asthma-triggers (22.02.2022).