Evde duygusal şiddet -2

Küçümsenmek, aşağılanmak, değersiz görülmek, görmezden gelinmek, sürekli eleştirilmek, kontrol edilmek, suçlanmak ve tehdit edilmenin yaşattığı stres devam ederse duygusal travmaya, anksiyeteye dönüşüyor. Duygusal şiddet kaynağını hayatından çıkarmak, tek başına bir çözüm değil. Kişinin, ona psikolojik şiddet uygulayan ile ilişkisini sonlandırması, hayatına basitçe devam edebileceği anlamına gelmiyor. Yapması gereken, kaybettiği özsaygıyı geri kazanmak. Bunun en etkili yolu, bir psikoterapistten destek almak. Ancak uzmanların bu konuda yayınlandığı önerileri uygulayarak da ilerleme kaydetmek mümkün.

Ya duygusal şiddete uğrayan, ilişkisini bitiremiyorsa veya hemen bitirmeye hazır değilse? Bu durumda, kaybedilen özsaygıyı geri kazanmak ile beraber, eşanlı üzerinde durulması gereken iki nokta var: Duygusal şiddet uygulayan kişinin davranış ve tutumlarını değiştirmesi. Duygusal şiddete uğrayanın kendini korumak için alacağı tedbirler.

“Saldırgan” nasıl değişebilir?

Şiddeti uygulayan, elindeki gücü bırakmak istemediği için değişmesi zor. Eğer sebep olduğu yıkımdan ötürü pişmanlık duyuyor ve gerçekten telafi etmek istiyorsa bu mümkün. Ancak tutum ve davranışları değiştirmek çok zor ve bu uzun zaman alan bir süreç. Psikolojik şiddeti uygulayanın da, bu şiddete maruz kalanın da çok kararlı ve sabırlı olması şart.

Şiddet uygulayan, vakit kaybetmeden değişim adımlarını atmaya başlamalı. Bu adımlar şu şekilde sıralanabilir:

• Yaptıklarını kabul etmek.
• Yaptıklarına bahane bulmaktan vazgeçmek.
• Yaptıkları için özür dilemek.
• Yaptıklarının “kendi seçimi” olduğunu anlamak.
• Uyguladığı kontrol yollarını fark etmek.
• İstismar edici davranış ve tutumlarının ayrımına varmak.
• Şiddet uygulamaktan vazgeçmenin uzun bir süreç olduğunu kabul etmek.
• Kaydettiği gelişmeleri, “ara sıra kendini tutamayıp yapmaya devam ettiklerine” son verecek bir kanıt olarak öne sürmemek.
• Hatalarını kabul etmek ve gücü eline almaktan vazgeçip paylaşmayı kabul etmek.
• Saygılı ve nazik davranışlar geliştirmek.
• Öfkeyle tepki verme şeklini değiştirmek.
• Fikir ayrılığı söz konusu olduğunda gösterdiği tavrı değiştirmek.
• Eylemlerinin doğurduğu sonuçları kabul etmek.

Duygusal şiddete uğrayanın kendini korumak için alabileceği tedbirler

Duygusal şiddet uygulayan, değişmek için bir çaba göstermiyorsa ve hemen ayrılmak mümkün değilse, bu şiddete maruz kalanın özsaygısını yeniden kazanmak için uygulayabileceği birkaç strateji var:

• Onu memnun etmeye çalışmak yerine kendi ihtiyaçlarını ön planda tutmak.
• Sınırları kesin olarak belirlemek. Sergilediği davranış ve tutumları değiştirmesini istemek.
• Ona öfkeyle cevap vermemek, yaptıklarının nasıl hissettirdiğini söylememek ve durumu düzeltmeye çalışmamak. Sessizliğini koruyup ortamdan uzaklaşmak.
• Onu düzeltemeye çalışmamak. Kendisi gerçekten istemediği sürece onun davranış ve tutumlarını, karakterini değiştiremeyeceğini kabul etmek.
• Kendini suçlamamak. Kötü davranışlara maruz kalma sebebini kendinde aramamak. Özsaygıyı geri kazanmanın ilk adımı budur.
• Güven duyulan aile bireyleri ve arkadaşlar ile konuşmak, onlarla daha fazla vakit geçirmek. Bu, onun karşısında yalnızlık ve güçsüzlük duygusunu azaltır.
• Ekonomik koşullar ve çocuklar hemen ayrılmaya imkân vermese de, duygusal şiddete sonsuza dek maruz kalamayacağını görmek ve plan yapmak: Para biriktirmek, yaşayacak yeni bir yer aramak, boşanma işlemlerine başlamak. Bütün bunlar, kişiye kendi kontrolünü kendi eline aldığını göstererek güç verir.

Duygusal şiddet, mağdurun kendine saygısını, güvenini yavaş yavaş aşındıran, kimseye güven duymamasına sebep olan bir beyin yıkama türüdür. Birçok yönden fiziksel istismardan daha zararlı olabilir, çünkü kişinin özsaygısını ağır ağır yok eder. Özsaygıyı yeniden kazanmak için, bu şiddetin yarattığı duygusal acıları iyileştirmek, bıraktığı psikolojik izleri hafifletmek mümkündür.