Yaşam tarzımızı neden mi değiştirelim? Amerika Birleşik Devletleri’nde hafif şişman ve şişmanlık oranı % 65 ve her yıl toplam nüfusun % 1’i daha şişmanlayarak oranın daha da artmasına neden oluyor. Ülkemizde de durum pek farklı değil.

Sağlık harcamalarının da % 5,5 ile % 7,8’i şişmanlık tedavisine ayrılır. Görüldüğü gibi çığ gibi büyüyen bu sorunla mücadele etmenin en iyi yolu da yaşam tarzımızı değiştirmemizdir. Tam burada sorulması gereken iki önemli soru var. Birincisi, yaşam tarzımı değiştirmek kolay mı? İkincisiyse bugüne kadar kazandığım alışkanlıkları nasıl olumlu hale getirebiliriz?

Mutfak aletleri pratik olmalı

Besin alımını etkileyen birçok faktör, yaşam tarzımızda değişiklikler yapılmasının daha kalıcı sonuçlar verdiğini gösterir. Yaşam tarzı değişikliği teriminden anlamamız gereken; fiziksel aktivite ve besin alımının kaydedilmesi, istemeden yemek yemeyi başlatan unsurların ortadan kaldırılması, olumlu yeme davranışının devamlılığının sağlanması olmalı. İşte burada yemek yemeği başlatan unsurları iyi bilmek ve bununla baş edebilme yeteneğini geliştirmemiz gerekiyor. Yemeği hızlı bir uyaranla başlatan evin en gözde mekanı olarak mutfak dikkatli bir şekilde tasarlanmalı ve içerisine konulacak tüm mutfak aletlerinin bir anlamı ve sağlık açısından pratik çözüm getirecek nitelikte olmalı.

Masa olmasın

Sağlıklı bir mutfakta masanın bulundurulmaması en doğru seçim. Mutfakta masanın olması her an yiyeceğin hazırlanıp kısa sürede yenilmesine olanak sağlayabilir. Veya üzerinde sürekli yiyecek bulundurulması mutfağa ilk girildiğinde lezzetli kurabiye veya mis gibi kokan bir keke doğru ilerlememizi sağlar.

''Yenecek ne var?'' sorusuyla, damak tadı, besinin lezzeti, yemeğin tadı ve kokusu, servis şekli ve ısısı besine karşı duyarlılığı artar. Miktarı düşünülmeden hızlı ve bir an önce bitirme kaygısıyla yemek yeme eylemi gerçekleştirilir. Görüldüğü gibi bu davranışı yönlendiren sadece fizyolojik gereksinim değildir. Sosyal konum, yaşam şekli, ekonomik koşullar ve çevresel etmenlerden en önemlisi olan evimizdeki mutfağın düzeni gibi birçok etmene bakıldığında şişman bireylerde yeme davranışında değişiklik yapılması için bazı kuralların sıkı uygulanması gerektiğini gösterir.

Bu nedenle yiyeceğin lezzetini korumak ve mutfakta yemek yerine daha fazla hazırlık yaparak onu hazırlamak için çok fonksiyonlu fırın olmalı ancak mikrodalga olmamalı. Çünkü yemeğimizi hazırlama ve pişirme fırında en az 45-60 dakikamızı alırken mikrodalgayla maksimum 10 dakikada hazırlanabilir. Kolaylıkmış gibi görünen bu durum hızlı yemek yemeği tetikler.

Porsiyonlar kadar tabaklarda büyük olmasın

Mutfakta bardaklar su bardakları 200-250 ml, kaseler 300-400 ml, kaşıklar küçük boy ve tabaklarsa orta boy olarak tercih edilmeli. Çünkü bir bireyin kilo almasına neden olan en büyük neden porsiyon miktarlarıdır. Günümüzde bardak, kaşık ve tabakların boyutları düşünüldüğünde ‘Sadece 1 tabak yemek yemiştim neden kilo alıyorum?’ sorusuyla aklımızı karıştırmak yerine küçük boyutlarını mutfakta bulundurmak en doğrusu.

Sağlıklı yaşam için

İyi bir mutfak düzeni, bireyleri aşırı yemekten uzaklaştırır, daha farklı düşünerek sağlıklı yemek yemeğe yönlendirebilir. Küçük ayrıntılar daha az kalori almamızı sağlar. Böyleye her şeyi porsiyonunda yiyerek çok daha uzun, kaliteli ve sağlıklı yaşayabiliriz.

Uzm. Dyt. Selahattin Dönmez