Türkiye'nin ilk kadın gazetecileri
Cumhuriyet'in ilk yıllarında çalışan kadın gazetecilerden 5 ismi tanıyalım.
-
Selma Rıza Feraceli
İlk Türk kadın gazeteci Selma Rıza 5 Şubat 1872'de dünyaya geldi ve 5 Ekim 1931'de hayata gözlerini yumdu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin tek kadın üyesi, Hilal-i Ahmer Cemiyeti genel sekreteri ve yazarıydı. Hem Osmanlı'nın son döneminde hem de Cumhuriyet'in ilk yıllarında yaşadı. Paris'teki Jön Türkler'in liderliğini yapmış Ahmed Rıza Bey'in kızkardeşidir. Tanzimat döneminin ilk Türk kadın gazeteci ve romancılardan birisiydi. 1897'de kaleme aldığı Uhuvvet romanı kadın hakları konusuna yer veren romanların öncülerinden biriydi ancak bu roman yayınlanmadı. Hanımlara Mahsus Gazete ve Kadınlar Dünyası gibi yayın organlarında yazıları yayınlandı.
1 / 5
-
Halide Edib Adıvar
Gazeteci, yazar, siyasetçi, öğretmen ve akademisyen Halide Edib Adıvar, 1884 yılında dünyaya geldi ve 9 Ocak 1964'te hayata gözlerini yumdu. Milli Mücadele'nin yanı sıra kadın meselesinde de aktif rol aldı. Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'in yanında sivil olarak görev yapmış, savaş kahramanı rütbesine layık görülmüştür. Anadolu Ajansı'nın kurulmasında rol almış, böylece gazetecilik de yapmıştır. İstanbul Üniversitesi'nde Edebiyat profesörü olmanın yanı sıra İngiliz Filoloji kürsü başkanlığı da yapmıştır. 1950 yılında TBMM'de milletvekili olarak görev almıştır.
2 / 5 -
Suat Derviş
Türkiye'nin ilk kadın gazetecilerinden biri olan Suat Derviş 1905 yılında dünyaya geldi ve 23 Temmuz 1972 tarihinde hayata gözlerini yumdu. Gazeteciliğe Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde başladı. Muhabirlik, editörlük ve köşe yazarlığı yaptı. Hikaye, makale, eleştiri ve çeviriler kaleme aldı. Eserleri yabancı dillere çevrildi. Avrupa'ya muhabir olarak giden ilk kadın gazeteci olan Suat Derviş, ilk basın sendikasının beş kurucusundan biri ve ilk başkanı, Devrimci Kadınlar Birliği'nin de kurucusudur.
3 / 5 -
Sabiha Sertel
Sabiha Sertel, 1895 yılında dünyaya geldi ve 1968 yılında hayata gözlerini yumdu. Feminizmin Türkiye'deki öncüleri arasında gösterilen Sabiha Sertel, yazıları Yeni Felsefe adlı dergide yayınlanırken Osmanlı Cemiyetinde Kadın başlıklı yazısı ile "yılın en iyi yazısı" ödülünü kazandı. Gazeteciliğe eşi ünlü gazeteci & yayıncı Zekeriya Sertel birlikte Büyük Mecmua adlı haftalık dergiyi çıkararak başladı. 1930 yılında yayımladığı Savulun Geliyorum başlıklı yazısı nedeniyle "neşriyat yüzünden mahkemeye sevk edilen ilk Türk kadını" oldu. Siyasi görüşleri nedeniyle eşiyle birlikte 1951 yılında ülkeyi terk ettiler ve sürgün yıllarının ardından Türkiye'ye dönme talebi reddedildi. Mezarı Bakü'de Ulusal Şeref Mezarlığı'ndadır.
4 / 5 -
Müşerref Hekimoğlu
Gazeteci-yazar Müşrerref Hekimoğlu, 1923 yılında dünyaya geldi ve 2004 yılında hayata gözlerini yumdu. Ankara Üniversitesi DTCF Filoloji Bölümü'nü bitirdi. Bir süre Almanca çeviriler yaptıktan sonra Gazeteciliğe 1948 yılında Hayat dergisinde başladı. Röportajlar, köşe yazıları, haber ve gezi yazıları kaleme aldı, haber ajansı kuruculuğu ve başkanlığı yaptı.
5 / 5
YORUMLAR