Bir sanatçının kendi adıyla anılan örgü modeli varsa, o sanatçı halka mal olmuş, gönüllere taht kurmuştur. Türk sinemasının gelmiş geçmiş en büyük sanatçılarından Türkan Şoray da Türk halkı için onlardan biri. Sanatçı, kendi adına açılan sergi ve gençlik buluşması nedeniyle sevenleriyle bir araya geldi. Duygulu anlar yaşayan sanatçının, üzerine ilmek ilmek örgüler örülen kirpiklerinden gözyaşları süzüldü.

3 kuşak Şoray sevgisi

Geçen hafta Salı günü Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde ‘Gönüllerden Tuvallere Türkan Şoray’ adına açılan sergide 60’a yakın eser yer aldı. Şoray’ın portrelerinin yanı sıra, film afişlerinin de yer aldığı yağlıboya tablo ve baskı resimlerin yanı sıra cam, seramik, halı dokuma, etamin, ebru, örgü ve takı el sanatı eserin tek konusu Türkan Şoray idi. Sergideki eserler, sanatçıya ikonik yaklaşımıyla dikkat çekiciydi.

Yaklaşık 60 yıllık sanat hayatında dramadan komediye tam 222 sinema filminde rol alan sanatçının kendi adına düzenlenen sergi açılışında, izdiham yaşandı. Sinemada; anaç, kırılgan, utangaç, sevecen, hatta ulaşılmaz kadın karakterleri çizen usta sanatçı, bu buluşma nedeniyle sevenlerinin hemen yanı başındaydı. Sergiyi gezerken bir yandan röportaj veriyor, eserleri ilgiyle izliyor, selfi çekmek isteyen hayranlarını kırmadan ilerliyordu. Halk Eğitim kursiyerleri, eğitmenleri ve öğrencilerin el emeği ürünlerini tek tek incelerken, ne de naif ve heyecanlıydı. İtiraf etmeliyim; Cumhuriyet Gazetesi için yıllar önce yaptığım röportajdan sonra Türkan Hanım’ı yeniden görmek, beni de çok heyecanlandırdı.

3 kuşak da oradaydı. Başta benim ortaokul öğrencisi kızım gibi sergi için karakalem Türkan Şoray portresi yapan 15 yaşındaki gençlerin yanı sıra orta yaş kadınların çoğu; koluna girip Halk Eğitime getirdiği annesiyle birlikte bu buluşmaya katılmıştı.

Selvi Boylum Al Yazmalım filmine atıfta bulunan kırmızı yazma ve köy kıyafetleri de sergide yer aldı.

‘Ölene kadar kalbimdesiniz’

Serginin açılmasından sonra Gençlerle Buluşma Toplantısı’nda tiyatro kursiyerleri; Azize, Dila Hanım ve Selvi Boylum Al Yazmalım filmlerinden bölümler sahneledi. Şoray, gösterinin ardından yaptığı konuşmada, eserleri çok beğendiğini belirterek, “Bütün kursiyerlerin sanatkâr ellerinden öpüyorum. Her eser gerçekten kalpten yapılmış. Bugün gerçekten meslek hayatım boyunca unutamayacağım bir gün yaşıyorum. Sizler ölene kadar kalbimdesiniz” dedi.

70 yaşını geride bırakalı 3 yıl olan usta sanatçı, gördüğü büyük ilgi karşısında zaman zaman gözyaşlarını tutamadı. “Ben bu sevgiyle 100 yıl daha yaşarım” diyerek duygularını ifade etti. Yeşilçam filmlerinin hâlâ yaşıyor olmasının seyircilerin kendine gösterdiği vefadan dolayı olduğunun altını çizerek, şöyle devam etti: “Yıllar önce yaptığımız bu filmleri hâlâ kalplerinizde tutuyorsunuz. Bu o kadar değerli ki, bizim insanımın vefa duygusu, sevgisi gerçekten bambaşka. Ben filmlerde oynarken kameranın sesi benim için büyülü bir sesti. O kamera çalıştığı anda uçurumdan da atlardım, denizin ortasına da. Son yıllarda filmler dijital kameralarla çekildiği için ses yok. Gerçekten o dönem kamera sizi bambaşka bir boyuta taşıyordu. İşte o kameranın sesi benim için seyircilerdi. Ben o an ağlıyorsam, biliyordum ki o ses çalıştığı zaman milyonlarca insanla o acıyı paylaşıyorum duygusunu hissediyordum.”

Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi

Türkan Şoray, iyi senaryolar gelmediği için geçen yıl oyunculuğu bıraktığını açıklamıştı. 1960’ta Türker İnanoğlu’nun teşvikiyle ‘Köyde Bir Kız Sevdim’ ile sinemaya başlayan Türkan Şoray’ın filmografisinde 222 sinema filmi, 12 TV dizisi, yönettiği 5 film ve yazdığı 2 senaryo bulunuyor. Dünyanın en çok başrolde film çeken kadın oyuncusu olarak Guinness Rekorlar Kitabı’na giren Türkan Şoray, Türkiye’deki film festivallerinde 6 kez En İyi Kadın Oyuncu Ödülünü kazandı. Son olarak ‘Uzaklarda Arama’ isimli film ile ‘Bir Zamanlar Osmanlı Kıyam’ adlı dizide rol olan sanatçı; Roma, Moskova, Taşkent film festivalleri ile Akdeniz Ülkeleri Film Festivali’nde ödüllere layık görüldü.

Türkan Şoray’ın Kirpiği örgülü şal.

Kirpiği örgülere model oldu

Sergilenen el sanatları ürünleri ve resimler arasında yer alan ‘Türkan Şoray’ın Kirpiği’ desenli şal, bence çok şey anlatıyor. Bir anlamda; ilmek ilmek kazak ören, eserini Türkan Şoray’ın kirpiği deseni ile süsleyen Anadolu kadını da bu sergide. Belli ki Türkan Hanım’ın Kirpiği, kadınların becerikli elleri sayesinde sadece örgülere değil, yüreklere ve belleklere işlenmeye devam edecek. Çünkü Türkan Şoray, çağımız popüler kültürünün en önemli ikonlarından.

Sergi, bugün ve yarın da açık. 20 Nisan’a kadar gezilebilir.

Bahariye Ortaokulu Resim Öğretmenlerinden Filiz Yargıcı ve kızım İdil Defne ile birlikte.

Yazı ve fotoğraflar: Hayriye Mengüç