Uzmanlara göre her ay mevsimine uygun balık yemelisiniz. Bunun temel sebebi pek çok deniz canlısının yumurtlama zamanının Nisan ve Ekim ayları arasına denk gelmesi...
Yumurtlama dönemindeki balıkları yemeniz deniz ekosisteminin bozulmasına sebep olur. Yavru ve yumurtlamak üzere olan balıkları yemeniz bir sonraki balık sezonlarında, balık stoklarının çok hızlı düşmesine ve türlerin yok olmasına neden olur.
İşte bunlara sebep olmamak için Şubat ayında bu balıkları tüketin…
Gümüş balığı (Atherina) kemikli bir balık cinsidir. Sırtı yeşilimsi sarı, yan tarafı kül rengidir. Böğründe boydan boya ve 1-3 pul genişliğinde, çok parlak gümüş renkli bir çizgi bulunur. Uzunluğu ortalama 10 cm'dir. Plankton ve küçük balıklarla beslenir. Akdeniz'de ve Karadeniz'de yaşar. Eti lezzetlidir. Lüfer, levrek gibi balıkların avlanmasında yem olarak da kullanılmaktadır. rotein açısından son derece zengin olan gümüş balığı, karbonhidrat ve şekeri oldukça az barındırması sebebiyle de sağlıklı bir yiyecektir. Haşlanmaya uygun olmayan gümüş balığı, mısır unu ile tavada kızartılarak pişirilmektedir.
1 kilo gümüş balığı
Maydanoz
1 bardak zeytinyağı
1 bardak un
4 adet yumurta
Tuz ve karabiber
3-4 yumurta bir kaba kırılarak akı sarısı birlikte çırpılır. Balıklar temizlendikten sonra tuzlanıp biberlenir, unlanır. Balıklar kuyruklarından tutulup yumurtaya bulandıktan sonra içinde zeytinyağı kızdırılan tavaya konur. Yağda kızaran balıklar çıkarılarak kağıt kaplanmış bir tepsiye alınır. Sonra servis tabağına aktarılır, maydanoz dalları ve limon dilimleri ile süslenerek servis yapılır.
Bir dip balığı olan Kalkan Karadeniz'in en tanınmış balığıdır. Boğazlar, Ege, Marmara ve Akdeniz'de seyrek rastlanır. Gezici balık değildir. Bütün hayatı dipte yatmakla geçer. Gözleri vücudunun sol tarafında bulunan ve sağ tarafı ile denizin tabanında yatan bir balıktır. Denizin dibinde yaşayan küçük balıklar, yengeçler ve diğer küçük deniz hayvanları ile beslenir. Boyu bir metreye ve ağırlığı 20 kiloya varmış olanları çok nadir tutulur. Kalkan, genelde tavada pişirilir. Yemeden önce derisindeki düğmeler ayıklanmalıdır. Ayrıca eti çok yağlı olmamakla beraber bazı balık severlerin en sevdiği balıktır.
Yarım çay bardağı limon suyu
Yarım çay bardağı zeytinyağı
Yarım çay kaşığı karabiber
1.5 su bardağı ayçiçek yağı
1 su bardağı un
1.5 kg kalkan balığı, dilimlenmiş
Tuz
Kalkanları 3 er santimlik şeritler halinde dilimleyip karabiber, limon suyu ve zeytinyağında dinlendirin. Marine edilmiş kalkan balıklarını unlayın, fazla unlarını silkeleyin. Geniş bir tavada yağı kızdırın ve balıkların her iki tarafını alt üst ederek altın sarısı bir renk alıncaya kadar kızartın. Balıkları bir mutfak kağıdının üzerine koyup fazla yağını alın. Limon dilimleri ile servis yapın.
1,5 kilonun üstündeki lüfere kofana denir. Cinekopun dedesidir. Daha irisi sırtıkara diye adlandırılır. Beyaz ete sahip çok lezzetli, dişleri jilet gibi keskin, oltayla ya da zıpkınla avlanan canavar cinsli bir balıktır kofana. Çok kuvvetli bir çeneye ve dişlere sahip kofana parmak koparmasıyla meşhurdur.
1 kg kofana balığı
2 büyük domates
1 çay bardağı sıvıyağ
2 adet defneyaprağı
3 diş sarmısak
1/ 2 demet maydanoz
1 adet limon
1 bardak su
Tuz-karabiber
Balıkları kemikli olarak filetolara ayırın. Yıkadıktan sonra uygun bir tepsiye sıralayın. Tuz ve karabiber serpin. Domateslerin kabuklarını ve çekirdeklerini çıkartın ve fındık büyüklüğünde doğrayın. Beş dakika yağda öldürün, kıyılmış maydanoz, sarmısak, defneyaprağı ve biraz tuz koyun. Biraz daha kavurduktan sonra 1 bardak su katın ve bu karışımı balıkların üzerine boşaltın. Orta ısılı fırında 30-35 dakika pişirin. Fırından çıkardıktan sonra üzerine limon suyu gezdirin.
En çok Karadeniz'de bulunur. Lezzeti tavuk etini andırdığı için, tavuk balığı olarak da bilinirler. Trabzon'da faaliyet gösteren ünlü bir restoranın aşçısı şöyle diyor: Her balığın pişirme püf noktası ayrıdır. Her balığı aynı ortamda pişiremezsin. Mezgitin buğulama yöntemiyle pişirilme süresi maksimum 15 dakikadır. Çeke çeke pişmesi lazım. Hazırlanışı altında sarımsak ve domates sosu, tereyağı, üstüne balık, pul biberi. Tava balıklarını pişirirken yağı fazla olmayacak ki balık yağı fazla çekmesin. Kısık ayarda pişecek. Fazla alevde piştiği zaman balıkta is, yanık kokusu olur, balık lezzeti alamazsınız. Fazla yağ koyarsanız balık lezzetini kaybeder. Az yağda kısık ayarda pişmesi lazım. Mezgitin güzel tavası olur. Mezgit çok çabuk dağılır. Sadece buğlaması ve tavası olur, ızgarası olmaz.
4 sap taze soğan (kuru soğan da olabilir)
1 adet domates
1 adet sivri biber
Yarım limon
2 adet defne yaprağı
3 yemek kaşığı sıvı yağ
Bir tutam tuz
Mezgit balıklarını temizleyin. Domatesi yıkayıp dilim dilim doğrayın, dilerseniz kabuğunu soyup doğrayabilirsiniz, tamamen zevkinize bağlı. Sivri biberleri yıkayıp uzunlamasına ikiye bölün ve iç çekirdeklerini çıkartın. Limonu dilim dilim kesin. Taze soğanların kök kısmını kesip, çürük yapraklarını ayıklayın. Fırına atacağınız tepsinize balıkları koyup üzerine sıvı yağı gezdirin ve elinizle yaydırarak balıkların iyice yağlanmasını sağlayın. Balıkların aralarına ve üzerlerine domatesleri, limonları, taze soğanları, biberleri ve defne yapraklarını koyun. Eğer tepside kapak olmayacaksa pişerken kurumaması için alüminyum folyoyu balıklara ve sebzelere değmeyecek şekilde tepsinin üzerine kapatın. Önceden ısıtılmış 150 derecelik fırında yaklaşık yarım saat pişirin.
Tekir balıkları, genelde barbunya balığı ile karıştırılır. İkisi de aynı familyaya mensuptur. Kırmızı ve pembemsi bir vücudu olan tekir balıklarının, tıpkı kediler gibi bıyıkları vardır. Beslenmelerini de bu bıyıklar yardımıyla gerçekleştirirler. Barbunyaya nazaran daha küçük ve yassı bir şekle sahiptir. Çoğu tekir balığının parlak kırmızı görünümü vardır. Lezzetli bir balık türüdür. Tekir balığı, 9 yıla kadar 10-11 cm'e kadar büyür. 9 yıldan fazla yaşayan standart bir tekirin boyu 15 cm ile 35 cm arasında değişir. Kafa kısmının uzunluğu ve yassılığı gibi belirgin sebeplerden ötürü barbunya balığından farklıdır. Barbunya balığının burun kısmı tekire oranla daha diktir. Tekirin başında yatay olarak genişleyen açı barbunyada dik bir şekilde genişler. Bu durum onların baş büyüklükleri ve göz konumlanmasında da farklılıklara yol açar.
Gerekli malzemeler;
12 adet tekir balığı
Kepekli un
Deniz tuzu
Karabiber
Tekir balığının pullarını ve içini iyice temizleyin. Derin bir kapta kepekli un, tuz ve karabiber ekleyip karıştırın. Balığı unlayıp fazla ununu almak için kuyruğundan sallayıp silkeyin. Bir tavada zeytinyağını ısıtıp balıkların her iki tarafını kızartın. Kağıt havlu üzerinde fazla yağını çektirin. Balıkları servis tabağına alıp mevsim yeşillikleriyle sıcak servis yapın.
Protein oranı yüksek, vitamin ve mineraller açısından zengin uskumrunun ızgarası, tavası, dolması, buğulaması ve çirozu çok lezzetli olur. Yüksek miktarda omega-3 (EPA-DHA) değerlerine sahip lezzetli bir balıktır. Bilinçsiz avlanma sebebiyle denizlerimizde sayısı oldukça azalmış, ne yazık ki artık seyrek rastlanan, türü tükenmeye yakın balık sınıfındadır. Kolyoz denen başka bir cins ile çok benzer olduğundan karıştırılır. Aralarında görünüm açısından küçük farklılıklar olsa da lezzet açısından birbirlerinden çok farklıdırlar. Bu iki balığı birbirinden ayran en önemli özellik göz boyutudur. Uskumrunun gözleri küçük bir inci kadarken, kolyozun gözleri kocaman fal taşı gibidir. Uskumru sürü halinde dolaşır. Kolyozun vucudu daha irice ve cizgileri farkli ve kafasi daha buyuktur. Uskumrunun büyüklüğüne göre üç değişik adı vardır; en küçüğü kalinarya, 20-25 cm civarında ve yağlı olanları uskumru, dönüş uskumrusu ise çiroz olarak adlandırılır, yazın yakalananlara ise lipari denir.
Uskumru
Mısır unu
Tuz
Sıvı yağ
Balıklar güzelce yıkanır ve süzülmeye bırakılır ya da kağıtla kurulanır. Mısır unu ve tuz geniş bir kapta karıştırılır. Tavada sıvı yağ kızdırılır. Balıklar tuzlu mısır ununa bulanarak kızgın yağda arkalı önlü kızartılır.
