Endometriozis, normalde sadece rahmin içini kaplaması ve başka yerde bulunmaması gereken dokunun, vücudun farklı bir bölgesinde yer alması olarak tanımlanıyor. “Endometrium” adı verilen bu doku, hormonların etkisi altında değişikliklere uğruyor ve gebelik durumunda kalınlaşarak bebek için rahat bir sığınak oluştururken, gebelik olmayınca her ay âdet kanaması ile dışarı atılıyor ve bir sonraki adet dönemine kadar hormonların etkisi ile kalınlaşıyor.

Karın, kasıkta ağrı

Çok kesin olmamakla birlikte üreme yaşındaki kadınların yüzde 10’unda bu sorunun görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Kutay Biberoğlu, hiçbir sorunu olmayıp tüplerini bağlatmak amacıyla laparoskopi yaptıran genç kadınlarda “endometriozis” görülme sıklığının yüzde 6 civarında olduğuna dikkat çekiyor. Prof. Biberoğlu, endometriozisin östrojen hormonuyla uyarılan bir hastalık olduğunu ve menopoza girene kadar birçok defa tekrarlayıp çok uzun yıllar sürebileceğini söylüyor. Endometrioziste en sık görülen sorunların, âdet süresi, cinsel ilişki ve dışkılama sırasında ağrı olduğu belirtiliyor. İleri evrelerde ise sürekli alt karın ve kasık ağrıları görülüyor. Pelvik ağrısı nedeniyle araştırılan kadınların yüzde 75’inde laparoskopi ile endometriozis bulunabileceği belirtiliyor.

Gebeliğe de engel

Biberoğlu, hastalığın en zorlayıcı yanının, muayene ve ultrason yöntemleriyle ortaya çıkmayabileceği olduğuna dikkat çekiyor. Endometriozis, “infertilite” yani istendiği halde gebe kalamama sorununa da neden oluyor. İnfertil genç kadınlarda endometriozis görülme sıklığı yüzde 30-50 arasında değişiyor.

Belirtileri neler?

• Ağrılı âdet

• Ağrılı cinsel ilişki

• Sürekli alt karın ve kasık ağrısı

• Ağrılı dışkılama

• Ağrılı işeme

• Gebe kalamama

• Sorunlu yerde kanama ve ağrı

• Nadiren adet düzensizlikleri

• Ara kanamalar

Geri dönülmez kısırlık riski

Endometriozis tekrarlayabilen bir hastalık olduğundan, 6-7 kez ameliyat geçiren hastalarla bile karşılaşılabiliyor. Anestezi ve ameliyatın kendi komplikasyonlarının yanında, her defasında yumurtalığın sağlam dokusunun bir kısmının da kistle birlikte çıkarılmasının kaçınılmazlığı, geri dönülmez kısırlığa ve hatta erken menopoza yol açabiliyor. Prof. Dr. Biberoğlu, bu konuda hastanın yapabileceği bir şey olmadığını söylüyor.

Kansere yol açar mı?

Genç kadınlarda basit endometriozis kistlerinin kanserleşmeleri olası görülmüyor. Fakat bu kistler nadir de olsa patlayıp şiddetli karın ağrısına neden olabiliyor. Prof. Biberoğlu, bu sorunda ameliyat olması gereken hastaları ikna için “İçinde patlamaya hazır bir bomba taşıyorsun” şeklinde bir ifade

kullandıklarını, patlamanın nadiren gerçekleştiğini ve bu hastalara laparoskopik cerrahi uyguladıklarını söylüyor. “Bu sorunda hastalığa değil ağrı şikâyetine yönelik bir tedavi yaklaşımı benimsenmelidir” diyen Biberoğlu, doğum kontrol hapları ile östrojen hormonunu baskılayan ve âdetleri geçici olarak kesen ilaçların bu işe yaradığına dikkat çekiyor.