New York Üniversitesi Langone Sağlık Merkezi'nde yürütülen araştırmaya göre, muhabbet kuşlarının beyin aktiviteleri incelendiğinde, insan konuşma merkezleriyle benzer şekilde işleyen bir sinirsel mekanizma bulundu. Çalışmada, muhabbet kuşlarının beyinlerindeki "anterior arcopallium çekirdeği" (AAC) olarak adlandırılan bir bölgenin, insanlarda konuşma üretimini yöneten beyin bölgeleriyle benzer şekilde çalıştığı görüldü.

Bilim insanları, bu bölgedeki farklı sinir hücrelerinin ses üretimini nasıl şekillendirdiğini inceledi. Çalışma, muhabbet kuşlarının beyinlerindeki bazı sinir hücrelerinin üretilen seslerin perdesine (frekansına) bağlı olarak etkinleştiğini ve bunun insan konuşmasını yönlendiren beyin devrelerine çok benzediğini keşfetti. Bu bulgu, konuşma bozukluklarının nasıl oluştuğunu anlamada kritik bir adım olabilir.

Muhabbet kuşları ve diğer ötücü kuşlar arasındaki fark

Araştırmacılar, muhabbet kuşları ile zebra ispinozlarını karşılaştırarak, hangi özelliklerin konuşabilen kuşları diğerlerinden ayırdığını belirlemeye çalıştı. Zebra ispinozları, doğuştan gelen bir şarkıyı öğrenmek için binlerce tekrar yaparken, muhabbet kuşları esnek bir şekilde yeni sesleri taklit edebiliyor.

Araştırmanın başyazarı Michael Long, bu keşfin insan konuşma yeteneğiyle doğrudan bağlantılı olabileceğini belirtiyor: “Muhabbet kuşları, sesleri öğrenirken yalnızca taklit etmiyor; içsel bir ‘vokal klavye’ kullanarak sesleri esnek bir şekilde birleştiriyor. İnsanlar da konuşma sırasında bu esnekliği kullanıyor.”

Bu durum, konuşma yeteneğinin neden yalnızca belirli hayvanlarda geliştiğini anlamaya yardımcı olabilir. İnsanlar gibi muhabbet kuşları da sesleri yaratıcı bir şekilde yeniden düzenleyebiliyor, bu da konuşma üretiminde daha sofistike bir beyin mekanizmasına sahip olduklarını gösteriyor.

Konuşma bozukluklarının tedavisine yeni bakış açısı

Araştırmacılar, bu bulguların konuşma bozukluklarının tedavisinde kullanılabileceğini düşünüyor. Afazi (dil bozukluğu) ve apraksi (konuşma hareketlerinde zorluk) gibi durumlar, genellikle beyin travmaları veya felç sonrası ortaya çıkıyor. Muhabbet kuşlarının konuşmayı yönlendiren beyin mekanizmaları daha iyi anlaşıldıkça, bu bozukluklara yönelik daha etkili terapiler geliştirilebilir.

Long, “Konuşma bozukluklarının tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirmek için hayvan modellerine ihtiyacımız var. Muhabbet kuşlarının beyin süreçleri, bu alandaki araştırmalarımıza ışık tutabilir.” diyerek bu çalışmanın önemini vurguluyor.

Önümüzdeki dönemde bilim insanları, muhabbet kuşlarının konuşma üretimini nasıl kontrol ettiğini daha ayrıntılı incelemeyi planlıyor. Bu araştırma, insan konuşma yeteneğinin evrimini anlamamıza yardımcı olmanın yanı sıra, konuşma bozukluğu olan bireyler için umut verici yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine de katkı sağlayabilir.

Kaynak: "Science behind 'Polly want a cracker' could guide future treatment design for speech disorders". Şuradan alındı: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/03/250319143015.htm.