Jeomanyetik Fırtına nedir?
Bu gece, Dünya'yı etkisi altına alması beklenen güçlü jeomanyetik fırtına, iletişim sistemleri ve kutup ışıkları üzerinde çarpıcı etkiler yaratabilir.
16 Nisan 2025 Çarşamba günü, Güneş'ten kaynaklanan güçlü bir koronal kütle atımının (CME) Dünya'ya ulaşmasıyla birlikte, Türkiye dahil birçok bölgede jeomanyetik fırtına etkileri bekleniyor. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), bu fırtınayı G3 (güçlü) seviyesinde sınıflandırdı ve etkilerinin 17 Nisan'a kadar sürebileceğini belirtti.
Kuzey Işıkları görülebilir
Bu gece, özellikle İstanbul ve Karadeniz gibi kuzey bölgelerinde, nadir görülen kuzey ışıkları (aurora borealis) gözlemlenebilir. Uzmanlar, hava koşullarının uygun olması durumunda bu doğa olayının Türkiye'den de izlenebileceğini ifade ediyor.
Teknolojik sistemlerde aksamalar olabilir
Jeomanyetik fırtınalar, elektrik şebekelerinde voltaj dalgalanmalarına, uydu iletişiminde kesintilere ve GPS sistemlerinde sapmalara neden olabilir. NOAA, bu tür etkilerin yaşanabileceği konusunda uyarılarda bulundu .
Vatandaşlara uyarılar
Uzmanlar, özellikle hassas elektronik cihazların korunması ve acil durum planlarının gözden geçirilmesi konusunda vatandaşları uyarıyor. Ayrıca, gökyüzü gözlemcileri için bu gece, kuzey ışıklarını izlemek adına nadir bir fırsat sunuyor.
Jeomanyetik fırtınanın etkilerinin 17 Nisan'a kadar devam etmesi bekleniyor. Bu süre zarfında, teknolojik sistemlerde yaşanabilecek olası aksamalar ve doğa olayları konusunda dikkatli olunması öneriliyor.
Jeomanyetik Fırtına nedir?
Jeomanyetik fırtına, Güneş'te meydana gelen patlamalar (özellikle koronal kütle atımı - CME) sonucunda uzaya yayılan yüklü parçacıkların, Dünya'nın manyetosferi ile etkileşime girmesiyle oluşan bir uzay hava olayıdır.
Daha basit anlatmak gerekirse: Güneş bazen büyük enerji patlamaları yaşar ve bu patlamalarla birlikte uzaya büyük miktarda plazma (yüklü parçacık) fırlar. Eğer bu parçacıklar Dünya’ya doğru gelirse, gezegenimizin manyetik alanıyla çarpışırlar. Bu çarpışma sonucunda jeomanyetik fırtınalar oluşur.
Jeomanyetik Fırtına etkileri nelerdir?
- Kuzey ışıkları (aurora borealis) gibi görsel doğa olayları ortaya çıkabilir (özellikle kutuplara yakın bölgelerde).
- Elektrik şebekelerinde voltaj sorunları yaşanabilir. Uydu ve GPS sistemlerinde kesintiler olabilir.
- Radyo iletişimi ve havacılık sistemleri etkilenebilir.
Ne kadar sık olur?
Güneş’in aktivitesine bağlıdır. Güneş, 11 yıllık döngüler halinde daha aktif veya daha sakin olabilir. Bu dönemlerde fırtına olasılığı artar.
Türkiye'de "Kuzey Işıkları"
Dünya’ya güçlü bir jeomanyetik fırtına çarpması sonucu Türkiye ve Avrupa’nın pek çok yerinde “kuzey ışıkları” görüntülendi.
YORUMLAR