Hemoroid hastalığı, halk arasında kendine en çok yer edinen hastalık sayılabilir. Basur, mayasıl, hemorid, hemeroit vb. yüzlerce tanımla karşınıza çıkabilir. Bu kadar şekillenmesinin sebebi ise tabii ki sık rastlanmasıyla doğru orantılıdır.

Hemoroid hastalığının meydana gelmesinde rol oynayan etkenler şu şekilde sıralanabilir:

• Kronik kabızlık-ishal
• Aşırı ve gereksiz ıkınmalar
• Tuvalette uzun süre zaman geçirmek (telefonla oynamak, dergi, okumak vb)
• Dengesiz ağırlık kaldırmak
• Sağlıksız beslenme alışkanlıkları (aşırı baharatlı yiyecekler, fast food, aşırı alkol, kahve, çay tüketimi vb.)
• Günlük sıvı ihtiyacının karşılanmaması
• Hamilelik ve normal doğum

Hemoroid hastalığı iç ve dış hemoroid olmak üzere iki grupta incelenir. Dış hemoroidler makatın etrafındaki hemoroid yastıkçıklarının kan toplaması ile oluşur. Ağrılı olmazlar ancak estetik açıdan sizi rahatsız ederler ve tabii ki müdahale edilmesi gerekir.

İç hemoroidler ise 4 evreden oluşur ve oldukça sinsi bir şekilde ilerler. İç hemoroidler makat dışında oluşmadığı için ilk evreler genelde önemsenmez. Makat ile kalın bağırsağın son kısmı olan rektum arasında meydana gelen iç hemoroidlerin 1. Evresinde sadece dönem dönem makatta zorlanmaya bağlı kanamalar görülebilir. Bunun dışında herhangi bir şikâyet oluşmaz. Makatta kanama aslında hiç de ihmal edilmesi gereken bir belirti değildir. Ancak ara sıra meydana gelmesi ve ağrının olmaması hekime başvurma düşüncesinden sizi alıkoyabilir.

Siz “Ağrı yoksa sıkıntı yok!” diye düşünürken, hemoroid hastalığı 2. evreye geçiş yapar. 2. evrede kanamalar devam ederken, ıkınma sırasında hemoroid pakeleri makattan dışarı çıkar ve elle fark edilebilir. Ancak normal pozisyonu aldığınız zaman tekrar anal kanala yerleştiği için ve yine ağrılı olmadığı için bu evrede de maalesef hemoroid hastalığı görmezden gelinir.

Ve merhaba 3. evre! Bu evreye geldiyseniz artık hemoroid pakeleri tamamen dışarıdadır ve sadece elle itilerek anal kanala yerleştirilir. Ancak attığınız bir kahkaha, bayram temizliği yaparken çektiğiniz çekyatlar ve her tuvalet ihtiyacında tekrarladığınız ıkınmalarla tekrar makattan dışarıya çıkarlar. Bu evrede kanama daha yoğun ve buna ek olarak makatta ağrı şikâyeti de oldukça belirgindir. Ayrıca hemoroid pakeleri genelde dışarıda olduğu için makatta ıslaklık, tahriş, yanma, batma, kaşıntı gibi şikâyetler de ek olarak başlar.

3. evreden 4. ve son evreye geçiş daha hızlı gerçekleşir. 4. evrede hemoroid pakeleri sürekli dışarıdadır. Elle dahi anal kanala yerleştirilemezler. Bu evreden sonra makatta şiddetli kanamalar, şiddetli makat ağrıları, makatta yoğun kaşıntı, yanma ve batma şikâyeti sürekli devam eder.

Hemoroid mahrem bir hastalıktır. İlk 2 evrede ihmal edilmesi de genel bu sebepten kaynaklanır. 3. ve 4. evrede hekime başvurduğunuz zaman koridorda oturamayan, yürüyemeyen ya da yan oturma pozisyonunda bekleyen hastalar yalnız olmadığınız hissi uyandırabilir. Ancak bu evreye kadar beklemek yerine erken dönemde teşhis ve tedavi sizin için oldukça avantajlı seçenekler sunmaktadır.

3. evreye kadar ameliyatız tedavi yöntemleri ile hemoroid hastalığı tedavi edilebilir. Ancak 4. evreden sonra cerrahi müdahale gerekmektedir. Bu yüzden erken teşhis her hastalıkta olduğu gibi hemoroid hastalığında da oldukça önem taşır.

Hayatta ihmal edilebilecek çok şey var; ancak sağlığınız bunlardan birisi değil! Sağlınızı ihmal etmeyin, ertelemeyin, utanmayın ve erken teşhisle ameliyata gerek kalmadan tedavi olun!

Yazı: Op. Dr. Yasir Gözü