Yazı yazıp notlarımızı tutabileceğimiz elektronik aletler küçüldükçe ve bunları kullanmak kolaylaştıkça, deftere not almak oldukça demode bir uğraş olarak gözükmeye başlıyor. Bilgisayar klavyesi ile kalemle yazabileceğimizden çok daha hızlı yazıyoruz ve bu da birçok bilginin aktığı ortamlarda not almayı kolaylaştırabiliyor. Ancak aldığımız notları anlamak ve işlemek söz konusu olduğunda, el yazısı en doğru yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Psycholoical Science Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre, kalem-defter kullanarak not tutmak ile notlarımızı bilgisayar kullanarak yazmak arasında ciddi farklılıklar var.

Deftere yazmak dikkati topluyor

Araştırmacılar öncelikle bir derste (ya da not alınan herhangi bir ortamda) bilgisayar kullanmanın kolaylıkla dikkat dağınıklığına sebep olabileceği görüşünde. Bilgisayarda yazı yazmanın dışında yapabileceğimiz bir sürü şey daha var ve bir anda tarayıcıda Facebook’u açıp buraya dalıp gitmemiz an meselesi. İnterneti kullanmamayı denesek bile, bilgisayarda dikkatimizi dağıtabilecek birçok başka uygulama mevcut. Bunun yanı sıra, kalemle daha yavaş yazarken geçtiğimiz bilişsel süreçler, yazdıklarımızı anlamayı ve hafızamıza kaydetmeyi kolaylaştırıyor.

İlgili araştırmayı yöneten Princeton Üniversitesi’nden Pam A. Mueller şöyle diyor: “İnsanlar klavyeyle yazdıklarında söylenenleri mümkün olduğunca birebir yazma eğiliminde oluyorlar ve çoğunlukla söylenen her şeyi yazmaya çalışıyorlar. Oysa deftere not alan öğrenciler daha yavaş yazdıkları için söylenen her şeyi değil, işlerine yarayacak olan bilgileri yazarak işlemden geçiriyor ve bu onlar için daha faydalı oluyor.”

Araştırmacılar, not tutmayı iki şekilde kategorize ediyor: Üretken ve üretken olmayan. Üretken not alma, özetlerken yeniden ifade etmeyi ve kavramları haritalandırmayı içeriyor. Oysa üretken olmayan not alma, söylenen şeyleri kopyalamayı içeriyor. “Kodlama” ve “dış depolama” olarak adlandırılan iki hipotez de, not tutmanın neden faydalı olduğunu açıklıyor. Not alırken gerçekleştirdiğimiz işlem sayesinde bilgileri hafızamıza kodlayabiliyoruz ve bu sayede hatırlamamız kolaylaşıyor. Dış depolama ise, notlarımıza ve hatta başkalarının notlarına bakarak konuyu öğrenmemizin kolaylaştığı durumu ifade ediyor.

Daha az ama daha verimli yaz

Araştırmacılar, klavye ile daha hızlı yazmanın daha iyi not tutmayı sağlayabileceğini ve bolca not aldıktan sonra bu notlara bakarak çalışmanın daha verimli olabileceğini de düşünerek bir dizi deney yaptılar. Üniversite öğrencileri üzerinde yapılan çalışmada, öğrenciler çeşitli konular hakkında TED konuşmaları izlediler ve kimileri klavyeyle, kimileri de defter-kalem kullanarak notlar aldı. Daha sonra konuşmalarla ilgili mini sınavlara tabi tutulan katılımcılar, tarihler ve bazı kesin bilgiler konusunda sorulan sorulara eşit derecede doğru cevap verebildiler. Ancak “Japonya ve İsveç, toplumdaki eşitlik yaklaşımlarına göre nasıl farklılıklar gösterir?” gibi kavramsal sorularda bilgisayar kullanıcıları, önemli ölçüde yetersiz cevaplar verdiler. Araştırmacılar bilgisayarda yazarken daha fazla kelimeyi kopyalamaya odaklanmanın, konunun özünü kaçırmaya sebep olabileceği görüşünde. Neticede, deftere not tutmanın her açıdan daha verimli olduğu bilimsel olarak da ispatlanmış durumda. Daha fazla not almak yerine verimli not almaya odaklanmak elbette klavye kullanarak da mümkün olabilir ancak eğer sıklıkla not almanızı gerektiren bir iş yapıyorsanız, ikisi arasındaki farkı gözlemlemek için kendi üzerinizde bazı deneyler yapmanız faydalı olabilir.

Referanslar

Pam A. Mueller1 ve Daniel M. Oppenheimer, "The Pen Is Mightier Than the Keyboard: Advantages of Longhand Over Laptop Note Taking" (22.05.2014). Şuradan alındı: https://cpb-us-w2.wpmucdn.com/sites.udel.edu/dist/6/132/files/2010/11/Psychological-Science-2014-Mueller-0956797614524581-1u0h0yu.pdf