Çocuk yetiştirirken sorumluluklarımızı yerine getirip getiremediğimizden endişe duyarız. Aslında bu hemen her ebeveynin yaşadığı bir durumdur. “Daha iyi bir ebeveyn nasıl oluruz?” sorusu içimizden geçer. Çocuk yetiştirmeye dair bu 9 ipucu, ebeveyn olarak kendinizi daha mutlu hissetmenize yardımcı olabilir.

1- Çocuğunuzun öz saygısını artırın

Ses tonunuz, beden diliniz ve her ifadeniz çocuklarınız tarafından özümsenir. Bir ebeveyn olarak sözleriniz ve davranışlarınız, onların gelişen öz saygılarını her şeyden daha fazla etkiler. Ne kadar küçük olursa olsun, başarılarını övmek onları gururlandıracaktır; çocukların bağımsız olarak bir şeyler yapmasına izin vermek, kendilerini yetenekli ve güçlü hissetmelerini sağlayacaktır. Buna karşılık, küçümseyici yorumlar yapmak veya bir çocuğu olumsuz bir şekilde başka bir çocukla karşılaştırmak, çocukların kendilerini değersiz hissetmelerine neden olacaktır. Yüklü ifadeler kullanmaktan veya kelimeleri silah olarak kullanmaktan kaçının. "Ne kadar aptalca bir şey!" veya "Küçük kardeşinden çok bebek gibi davranıyorsun!" gibi yorumlar, tıpkı fiziksel darbeler gibi hasara yol açar. Kelimelerinizi dikkatlice seçin ve şefkatli olun. Çocuklarınıza herkesin hata yapabileceğini ve davranışlarını sevmeseniz bile onları sevdiğinizi hissettirin.

2- Çocuğunuzu övebileceğiniz anları yakalayın

Çocuklarınıza günde kaç kez olumsuz tepki verdiğinizi hiç düşündünüz mü? Kendinizi iltifat etmekten çok daha sık eleştirirken bulabilirsiniz. İyi niyetli olsa bile, size bu kadar olumsuz tavsiyede bulunan bir patron hakkında ne düşünürdünüz? Daha etkili bir yaklaşım, çocukları bir şeyi doğru yaparken yakalamaktır: "Sorulmadan yatağını topladın, bu harika!" veya "Kız kardeşinle oynadığını izliyordum ve çok sabırlıydın." Bu ifadeler, uzun vadede iyi davranışları teşvik etmede tekrar tekrar azarlamaktan daha etkilidir. Her gün övecek bir şey bulmaya özen gösterin. Ödüller konusunda cömert olun; sevginiz, sarılmalarınız ve iltifatlarınız harikalar yaratabilir ve çoğu zaman yeterli bir ödüldür. Yakında görmek istediğiniz davranışların daha fazlasını "geliştirdiğinizi" göreceksiniz.

3- Sınırlarınızı belirleyin ve disiplininizde tutarlı olun

Disiplin her evde gereklidir. Disiplinin amacı, çocukların kabul edilebilir davranışlar seçmelerine ve özdenetim öğrenmelerine yardımcı olmaktır. Onlar için koyduğunuz sınırları zorlayabilirler ancak sorumlu yetişkinler olarak büyümek için bu sınırlara ihtiyaçları vardır. Ev kuralları belirlemek, çocukların beklentilerinizi anlamalarına ve özdenetim geliştirmelerine yardımcı olur. Bazı kurallar şunları içerebilir: ödev bitene kadar televizyon izlemek yok, vurmak, isim takmak veya incitici şekilde alay etmek yasaktır. Bir sistem oluşturmak isteyebilirsiniz: tek bir uyarı, ardından "mola" veya ayrıcalıkların kaybı gibi yaptırımlar. Ebeveynlerin yaptığı yaygın bir hata, yaptırımları uygulamamaktır. Tutarlı olmak, beklentilerinizi öğretir.

İlginizi çekebilir: Çocuklara sınır koyma dilemması

4- Çocuklarınıza zaman ayırın

Ebeveynler ve çocuklar için aile yemeği yemek, hatta birlikte kaliteli zaman geçirmek çoğu zaman zordur. Ama muhtemelen çocukların bundan daha çok isteyeceği bir şey yoktur. Sabahları 10 dakika erken kalkın ki çocuğunuzla kahvaltı edebilin veya bulaşıkları lavaboda bırakıp akşam yemeğinden sonra yürüyüşe çıkabilin. Ebeveynlerinden bekledikleri ilgiyi görmeyen çocuklar, fark edileceklerinden emin oldukları için genellikle yaramazlık yaparlar. Birçok ebeveyn, çocuklarıyla birlikte vakit geçirmeyi keyifli buluyor. Her hafta birlikte vakit geçirebileceğiniz "özel bir gece" yaratın ve çocuklarınızın bu zamanı nasıl geçireceğinize karar vermesine izin verin. Bağ kurmanın başka yollarını arayın; çocuğunuzun beslenme çantasına bir not veya özel bir şey koyun. Ergenler, küçük çocuklara göre ebeveynlerinden daha az kesintisiz ilgiye ihtiyaç duyuyor gibi görünüyor. Ebeveynler ve ergenlerin bir araya gelmesi için daha az fırsat penceresi olduğundan, ebeveynler, ergenleri konuşmak veya aile aktivitelerine katılmak istediklerinde yanlarında olmak için ellerinden geleni yapmalıdır. Ergenlik çağındaki çocuğunuzla konserlere, oyunlara ve diğer etkinliklere katılmak, ona şefkatinizi gösterir ve çocuğunuz ve arkadaşları hakkında önemli bilgiler edinmenizi sağlar. Çalışan bir ebeveynseniz kendinizi suçlu hissetmeyin. Çocuklarınız, yaptığınız birçok küçük şeyi hatırlayacaktır: Patlamış mısır yapmak, iskambil oynamak, vitrinlere bakmak.

İlginizi çekebilir: Çocuğunuz “sıkıldım” dediğinde ne yapabilirsiniz?

5- İyi bir rol model olun

Küçük çocuklar, ebeveynlerini izleyerek nasıl davranmaları gerektiği konusunda çok şey öğrenirler. Ne kadar küçüklerse, sizden o kadar çok ipucu alırlar. Çocuğunuzun önünde öfkelenmeden veya sinirlenmeden önce şunu düşünün: Çocuğunuzun öfkeliyken böyle davranmasını ister misiniz? Çocuklarınız tarafından sürekli izlendiğinizin farkında olun. Araştırmalar, vuran çocukların genellikle evde saldırganlık konusunda bir rol modeline sahip olduğunu göstermiştir. Çocuklarınızda görmek istediğiniz özellikleri siz de örnek alın: saygı, samimiyet, dürüstlük, nezaket, hoşgörü. Özverili davranışlar sergileyin. Başkaları için karşılık beklemeden bir şeyler yapın. Teşekkür edin ve iltifat edin. Her şeyden önce, çocuklarınıza başkalarının size davranmasını beklediğiniz gibi davranın.

6- İletişimi öncelik haline getirin

Ebeveyn olarak "öyle diyorsunuz" diye çocuklarınızın her şeyi yapmasını bekleyemezsiniz. Onlar da yetişkinler kadar açıklama ister ve hak ederler. Açıklamak için zaman ayırmazsak, çocuklar değerlerimizi ve güdülerimizi ve bunların bir temeli olup olmadığını merak etmeye başlarlar. Çocuklarıyla akıl yürüten ebeveynler, onların yargılamadan anlamalarını ve öğrenmelerini sağlar. Beklentilerinizi açıkça belirtin. Bir sorun varsa, bunu açıklayın, duygularınızı ifade edin ve çocuğunuzu sizinle birlikte bir çözüm üzerinde çalışmaya davet edin. Sonuçları da dahil ettiğinizden emin olun. Önerilerde bulunun ve seçenekler sunun. Çocuğunuzun önerilerine de açık olun. Müzakere edin. Kararlara katılan çocuklar, kararları uygulama konusunda daha istekli olurlar.

7- Esnek olun ve ebeveynlik tarzınızı ayarlamaya istekli olun

Çocuğunuzun davranışları yüzünden sık sık "hayal kırıklığına uğradığınızı" hissediyorsanız, belki de gerçekçi olmayan beklentileriniz vardır. "Yapmalı" (örneğin, "Çocuğum artık tuvalet eğitimini almış olmalı") şeklinde düşünen ebeveynler, bu konu hakkında araştırma yapmayı veya diğer ebeveynlerle ya da çocuk gelişimi uzmanlarıyla görüşmeyi faydalı bulabilirler. Çocukların içinde bulundukları ortamlar davranışları üzerinde etkilidir, bu yüzden ortamı değiştirerek bu davranışı değiştirebilirsiniz. 2 yaşındaki çocuğunuza sürekli "hayır" diyorsanız, daha az şeyin yasak olduğu bir ortam yaratmak için çevrenizi değiştirmenin yollarını arayın. Bu, ikiniz için de daha az hayal kırıklığı yaratacaktır. Çocuğunuz değiştikçe, ebeveynlik tarzınızı da yavaş yavaş değiştirmeniz gerekecektir. Büyük olasılıkla, şu anda çocuğunuzda işe yarayan şey, bir veya iki yıl sonra aynı etkiyi göstermeyecektir. Ergenler rol model olarak genellikle ebeveynlerinden çok akranlarına yönelirler. Ancak, çocuğunuzun daha fazla bağımsızlık kazanmasına izin verirken, ona rehberlik, cesaretlendirme ve uygun disiplin sağlamaya devam edin. Ve bağ kurmak için her fırsatı değerlendirin!

8- Sevginizin koşulsuz olduğunu gösterin

Ebeveyn olarak, çocuklarınızı düzeltmek ve yönlendirmek sizin sorumluluğunuzdadır. Ancak düzeltici yönlendirmenizi nasıl ifade ettiğiniz, çocuğunuzun bunu nasıl algılayacağı konusunda büyük fark yaratır. Çocuğunuzla yüzleşmeniz gerektiğinde, öz saygısını zedeleyip kızgınlığa yol açabilecek suçlama, eleştirme veya kusur bulma gibi davranışlardan kaçının. Bunun yerine, çocuklarınızı disipline ederken bile onları beslemeye ve cesaretlendirmeye çalışın. Bir dahaki sefere daha iyisini isteyip bekleseniz de ne olursa olsun sevginizin yanlarında olduğunu bilmelerini sağlayın.

9- Ebeveyn olarak kendi ihtiyaçlarınızı ve sınırlamalarınızı bilin

Kabul edin - kusurlu bir ebeveynsiniz. Bir aile lideri olarak güçlü ve zayıf yönleriniz var. Yeteneklerinizin farkına varın - "Sevgi dolu ve özveriliyim." Zayıf yönleriniz üzerinde çalışmaya söz verin - "Disiplin konusunda daha tutarlı olmalıyım." Kendiniz, eşiniz ve çocuklarınız için gerçekçi beklentiler oluşturmaya çalışın. Tüm cevaplara sahip olmak zorunda değilsiniz - kendinizi affedin. Ebeveynliği yönetilebilir bir iş haline getirmeye çalışın. Her şeye aynı anda odaklanmaya çalışmak yerine, en çok dikkat gerektiren alanlara odaklanın. Tükenmişlik sendromuna kapıldığınızda bunu kabul edin. Ebeveynlikten uzaklaşıp sizi mutlu edecek şeyler yapmak için zaman ayırın. İhtiyaçlarınıza odaklanmak sizi bencil yapmaz. Bu, sadece kendi refahınızı önemsediğiniz anlamına gelir; bu da çocuklarınıza örnek olmanız gereken önemli bir değerdir.

Referanslar

"9 Steps to More Effective Parenting". Şuradan alındı: https://kidshealth.org/en/parents/nine-steps.html