Yakın zamanda yapılan bir araştırma, hamilelik öncesinde veya hamilelik sırasında COVID-19’a yakalanan kişilerin, hamileliğin 20. haftasından önce düşük yapma olasılığının iki ile üç kat daha fazla olduğunu ortaya koydu. Yaklaşık 27.000 hamileliği kapsayan bu çalışma, 2019 ile 2023 yılları arasında elektronik sağlık kayıtlarını kullanarak COVID ile düşük arasındaki ilişkiyi inceledi. Ayrıca dış gebelik ve erken doğum görülme sıklığı da araştırıldı.

COVID ve düşük hakkında araştırmacıların keşfettiği şeyler

Epidemiyolog Dr. Micaela Sandoval, çalışmanın düşükle sonuçlanan gebeliklerin genel oranının %6 olarak ortaya koyduğunu söylüyor. Sandoval: “Modellemelerimize göre, hamile kalmadan önce orta ve şiddetli COVID-19 geçiren kadınlarda, hamile kalmadan önce COVID-19 geçirmemiş kadınlara kıyasla gebeliğin düşükle sonuçlanma olasılığı 2.81 kat daha fazlaydı. Ayrıca, hamileliğin erken döneminde orta veya şiddetli COVID-19 geçiren hamile kişilerin, hamilelikleri sırasında COVID-19 geçirmeyen kadınlara göre düşük yapma olasılıkları 2.45 kat daha fazlaydı” açıklamasında bulundu.

Çalışmanın nasıl yapıldığı

Maternal-fetal tıp uzmanı Dr. Sasha Andrews: “Bu çalışma, COVID-19 teşhisi konmuş hastalar grubundaki düşük oranlarını zaman içinde inceledi ve bunu hamilelik öncesinde ya da sırasında COVID-19 enfeksiyonu geçirmemiş hastalarla karşılaştırdı” ifadelerini kullandı.

İlginç bir şekilde, bu çalışmadaki düşük oranı genellikle verilen oranlardan daha düşüktü; bu oran, tanınan gebeliklerin yaklaşık %15’i kadardır. Yapılan araştırmalar, gebeliklerin bu yüzdesinin ilk trimesterde düşükle sonuçlandığını gösteriyor.

Dr. Andrews ayrıca, COVID ile ilişkili ya da ilişkili olmayan düşüklerin gerçek oranının belirlenmesinin zor olduğunu ve çalışma popülasyonuna göre değişiklik gösterebileceğini ekliyor. Birçok düşük, gebelik teşhisi konmadan önce gerçekleşiyor; yani kişi hamile olduğunu bile bilmeden ya da doktora gitme şansı olmadan önce.

Yazarlar ayrıca yüksek yaş, etnik köken ve mevcut sağlık koşullarının düşük riskini artırdığı sonucuna vardı. Dr. Andrews, bu bulguların COVID-19’dan etkilenmeyen gebelikler ve düşük oranları üzerine yapılan diğer çalışmalarla tutarlı olduğunu belirtiyor.

COVID’in düşük riskini artırmasının nedenleri

Dr. Amanda P. Williams, COVID-19, özellikle bebeğin geliştiği erken gebelik döneminde vücutta ciddi stres yaratabilir, diyor. “Gebelik, bağışıklık sisteminin büyüyen bebeği desteklemek için değişime uğraması nedeniyle kişiyi COVID-19 gibi virüslere karşı daha savunmasız hale getirir” diye açıklıyor.

Bir kişi gebelik sırasında enfekte olduğunda, Dr. Williams bağışıklık sisteminin güçlü bir inflamatuar (iltihabi) yanıt oluşturduğunu ve bunun büyüyen plasenta ile fetüs üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini söylüyor. COVID-19 ayrıca yüksek ateşe neden olabilir ki bu, gebelik kaybı için bilinen bir risk faktörüdür. Daha ağır vakalarda, enfeksiyon, plasenta fonksiyonunu bozabilir veya fetüse oksijen ulaşımını kısıtlayabilir. Araştırmalar hâlâ devam etse de, bu gibi çalışmalar COVID-19’un hem anne hem bebek için gebelik sonuçlarını olumsuz etkilediğine dair artan kanıtlara katkı sağlıyor.

Çalışma aşılamanın önemini vurguluyor

Dr. Sandoval’a göre, bu sonuçlar hamile kişilerde veya hamile kalmayı planlayanlarda aşının ve COVID sonrası yönetimin önemini gösteriyor. Hamile olan veya hamile kalmayı planlayan kadınlar, COVID-19 aşısı ve yönetim seçenekleri hakkında doktorlarıyla konuşmalıdır. Ayrıca, COVID-19 geçirmiş olabileceğini düşünen hamile kadınlar, mevcut tedavi veya yönetim stratejilerini görüşmek için mümkün olan en kısa sürede sağlık sağlayıcılarına bilgi vermelidir.

COVID-19’un düşük riskini artıran diğer faktörlere etkisi

Dr. Williams, bu çalışmanın ve öncekilerin, düşük riskinin birçok faktörden etkilendiğini ve bu faktörlerin çoğunun COVID-19 enfeksiyonu yaygınlaşmadan çok önce var olduğunu güçlendirdiğini açıklıyor.

Annenin ileri yaşı, kronik sağlık sorunları ve özellikle topluluklar arasındaki sistematik eşitsizlikler, riski artırabilir. COVID-19 yaşamınızda bir faktör olmasa bile, 35 yaş ve üzeri olmak, yüksek tansiyon veya diyabet gibi hastalıklara sahip olmak ya da sosyoekonomik stres faktörleri yaşamak, gebelik kaybı olasılığını artırabilir. COVID-19’un yaptığı şey, bu mevcut riskleri büyütmek gibi görünüyor. Örneğin, tarihsel olarak marjinalleşmiş topluluklardan insanlar, uzun süredir devam eden yapısal eşitsizlikler nedeniyle zaten daha yüksek anne komplikasyonu oranlarıyla karşı karşıya ve COVID-19’dan da orantısız şekilde etkilenmiş durumdalar.

Düşük riskini sigara, alkol ve diyabet gibi faktörler de etkileyebilir. Ancak ilk trimester düşüklerinin başlıca nedeni genetik anormaliliklerdir ve bu anormalilikler annenin yaşıyla artar. Aslında, erken gebelik kayıplarının yaklaşık %50’si fetal kromozomal anormaliliklerden kaynaklanmaktadır.

Düşük riskinizi nasıl yönetebilirsiniz?

Düşük her zaman önlenebilir değildir ve gebelik kaybı yaşarsanız kendinizi ya da yaptığınız bir şeyi suçlamamalısınız. Ancak, mümkün olan en sağlıklı gebeliğe sahip olmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır. İşte sağlıklı bir gebelik için uygulayabileceğiniz bazı stratejiler.

• Prenatal bakımı öncelik haline getirin. Hamile olduğunuzu öğrendiğiniz anda, ilk prenatal randevunuzu alın ve kendinizi iyi hissetseniz bile tüm kontrollerinize gidin. Erken ve düzenli prenatal bakım, potansiyel sorunların ciddi hale gelmeden önce tespit edilip yönetilmesine yardımcı olur.

• COVID maruziyetiniz hakkında sağlık sağlayıcınızla konuşun. COVID-19 olursanız veya maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, bunu doktorunuza veya ebelik uzmanınıza bildirin. Size hangi adımları atmanız gerektiği konusunda rehberlik edebilirler.

• Gebelikte önerilen aşıları konuşun. COVID-19 aşısı ve Influenza, RSV, Boğmaca gibi diğer önerilen aşılar gebelik sırasında güvenlidir ve sizi ve bebeğinizi korumaya yardımcı olabilir. Gebelikte aşılanmak sadece hamile kişinin enfeksiyona yakalanma ihtimalini azaltmakla kalmaz, aynı zamanda yenidoğan bebeğe koruyucu antikorlar geçer; bu çok önemlidir çünkü yenidoğanlar birçok aşıyı aylar sonra alabilirler.

• Kronik sağlık sorunlarını yönetin. Yüksek tansiyon, diyabet, tiroid hastalığı ve otoimmün hastalıklar gibi durumları kontrol altında tutmak için doktorunuzla birlikte çalışın. Bu durumlar gebelik sırasında iyi yönetilmezse komplikasyon riskini artırabilir.

• Vücudunuza iyi bakın. Bolca dinlenin, besleyici yemekler yiyin, susuz kalmayın ve folik asit içeren prenatal vitamin alın. Bu alışkanlıklar hem bağışıklığınızı hem de fetüs gelişimini destekler.

• Zararlı maddelerden ve maruziyetlerden kaçının. Gebelik sırasında sigara içmeyin, alkol kullanmayın. Ayrıca, boya incelticiler, pestisitler ve pasif sigara dumanı gibi toksik kimyasallardan da uzak durun.

• Düşük konusuna gerçekçi bakın ve destek alın. Düşüklerin çoğu genetik bir duruma bağlıdır ve kromozomal mikroarray ile bu durumlarda kayıp sizin kontrolünüz dışındadır. Düşük, yıkıcı bir olay olabilir ve duygusal destek çok önemlidir.

Gebelik sırasında COVID-19 pozitif çıkarsanız ne yapmalısınız?

Eğer gebeliğin erken döneminde COVID-19 testi pozitif çıkarsa, derhal doktorunuz veya ebe uzmanınızla iletişime geçin. Enfeksiyonun gebeliğinizi nasıl etkileyebileceğini anlamanıza yardımcı olacak ve sağlık geçmişinize göre ek izlem veya bakım gerekip gerekmediğini belirleyeceklerdir.

Gebelikte COVID geçirmek, preeklampsi ve erken doğum gibi olumsuz gebelik sonuçları riskini artırır. Ayrıca daha ciddi hastalıklara yakalanma riskini de yükseltebilir. Endişe duymanız normal olmakla birlikte COVID enfeksiyonu mutlaka komplikasyonlar veya düşük yaşanacağı anlamına gelmez.

Güncel bilgileri takip etmek ve sağlık sağlayıcınızla bağlantıda kalmak, sizin ve bebeğinizin sağlığını korumanın en iyi yoludur. Onlar sorularınızı yanıtlamak ve gebeliğiniz boyunca sizi desteklemek için yanınızdalar.

Kaynak: Sherri Gordon. “Study Finds Link Between COVID Infection and Miscarriage—Experts Weigh in on the Risks”. Şuradan alındı: https://www.parents.com/study-finds-covid-increases-risk-of-miscarriage-11740430. (30.05.20259.