Zamanla unutmuş olsanız da muhtemelen siz de çocukken sebzelerden hoşlanmıyordunuz. Bu sadece sizin veya çocuğunuzun yaşadığı bir şey değil ve bilimsel açıklamaları var.

Çocuklar neden sebze sevmez?

1- Enerji ihtiyacı

Çocukların yetişkinlerden çok daha fazla enerjiye ihtiyacı vardır ve sebzeler bunu sağlamak için yetersiz kalır. Aslında, bazı sebzeler o kadar çok sindirilemeyen lif ve o kadar az kalori içerir ki kişi sebzeyi sindirmek için sebzenin sağladığı tüm enerjiyi tüketebilir. Bu durum ayrıca, vücudun yakıt olarak ilk tercihi glikoz olduğundan, çocukların glikoz içeriği yüksek olan şekerli yiyecekleri neden sevdiklerini de açıklar.

2- Evrimsel olarak sebzeyi sevmemeye programlıyız.

Sebzeler içerdikleri kalsiyum ve fenoller, flavonoidler, izoflavonlar, terpenler ve glukozinolatlar gibi faydalı bileşiklerin varlığı sebebiyle acı bir tada sahip olurlar. Evrimsel olarak acı tat zehrin bir işareti olduğundan insanlar bu tatlardan uzaklaşma eğiliminde olurlar. Çocukların tat tomurcukları yetişkinlere göre daha hassas olduğu için de çocuğunuz sebzelere sizden daha fazla tepki gösterebilir.

3- Yeterli sebze yeme deneyimine sahip değiller.

İnsanlar acı tadı reddedecek şekilde evrimleştirildiyse, yetişkinler olarak hala sebze hatta özellikle acı sebzeler tükettiğimizi merak edebilirsiniz. Temel olarak sebzelerin bizi öldürmediğini keşfedecek ve sonunda tadına alışacak kadar zaman ve deneyime sahibiz. Çocuklar ne bilişsel olarak ne de içgüdüsel olarak sebzelerin zararlı olmadığını henüz öğrenmediği için sebze yemeklerine karşı zehirli bir şey ikram edilmiş gibi tepki vermeleri normal karşılanabilir.

4- Sebzeler genellikle olumlu anılarla ilişkilendirilmez.

Çocuklar dondurma, cips ve şeker gibi abur cuburları partiler, tatiller ve ödüller gibi olumlu anılarla hatırlarlarken, ne yazık ki, sebzeleri genellikle ebeveynlerin kendi istekleri dışında yemeye zorlamaları gibi tatsız anlarla ilişkilendirir. Bu da sebzelere karşı olumsuz bir tavır geliştirmelerine sebep olur.

Çocuklara sebze nasıl sevdirilir?

Zamanla ve öğrendikçe sebzeler hakkındaki olumsuz koşullandırmalarımızı değiştirir ve sevmeye başlayabiliriz. Çocuğunuz için bu süreci hızlandırmak istiyorsanız deneyebileceğiniz bazı yöntemler var.

1- Tanıdık yemeklerle sunun.

Çocuklar tanıdık yemeklerle beraber sunulduğunda veya sebzelerini batırabilecekleri bir sos olduğunda daha fazla sebze yiyebilirler.

2- Acı tadı azaltın.

Sebzelerdeki doğal acılığı azaltan ve tadım için daha kolay hale getiren yöntemleri deneyebilirsiniz. Sebzeleri çiğ olarak servis edecekseniz, 30 dakika buzlu suda bekletmek tatlandırılmasına ve acılığın azalmasına yardımcı olabilir. Pişirmeden önce sebzenizi tuz ve sirke ile marine etmek de acı tadın azalmasına yardımcı olur. Kremalı soslarla (peynir, krema ve tereyağı gibi) pişirmek de acıyı gidermek için mükemmel bir yoldur.

3- Tekrarlanan maruz kalma

İster bir korkuyu yenmeye, ister kötü bir alışkanlığı değiştirmeye veya sadece belirli bir sebzeyi daha çok sevmeye çalışıyor olun; kademeli olarak tekrarlanan maruz kalmayı bilim tarafından onaylı ve işe yarayan bir yol olarak kullanabilirsiniz. Çocuğunuzu bir tabak dolusu brokoli yemeye zorlamaktansa sevdiği yemeklerden bazılarına birkaç brokoli eklemeyi deneyin, ardından yavaş yavaş tek başına brokoli yemeye doğru ilerleyin.

4- Nötr veya pozitif ilişkilendirmeler

Yiyecekler asla ödül veya ceza olarak kullanılmamalıdır! Çocuklara sebze yemeleri için bazı nazik ve kesin hatırlatmalar kabul edilebilir olsa da, zorunluluk kurmaktan kaçınmak gerekir. Başka yemeklerden önce veya tek başına sebze yemeği sunulursa, aç olduklarından önyargılarını kırmak daha kolay olabilir. En önemlisi, çocuklar başkalarını sık sık sebze yerken ve severken görürlerse, yavaş yavaş sebze yemenin kendileri için iyi olduğunu kolayca öğrenirler.

Çocuklara uygun yemek tarifleri için tıklayın!

Referanslar:

“Why do all kids hate vegetables?” Şuradan alındı: https://www.boxgreen.co/blogs/the-pantry/why-do-all-kids-hate-vegetables (08.06.2020).