Bebeklerde kusma neden olur?

Uzmanlar bebeklerde fışkırır tarzda kusmanın ciddiye alınıp, altta yatan nedenin mutlaka araştırılması gerektiğine dikkat çekiyor.

Yaşamın ilk haftalarında kusma yoğun olabilir

Kusma mide içeriğinin ağızdan çıkarılması eylemidir. Bebeklerde çok sık görülen kusma, altta yatan bir hastalığın habercisi olabildiği gibi normal ve geçici bir durum da olabilir.

Özellikle yaşamın ilk haftalarında bebekler beslendikten sonra ağız dolusu kusabilirler. Halk arasında fazlasını çıkartma olarak da bilinen bu durum geçicidir, bebek büyüdükçe sıklığı azalır ve ilk 6 ay içinde genellikle kaybolur. Bebeğin kilo almasını engellemediği sürece bu kusmalar normal kabul edilebilir.

Yanlış beslenme tekniği de önemli nedenler arasında

Bebeklerde hiçbir nedene bağlı olmadan, sadece yanlış beslenme tekniğine bağlı kusmalara da sık rastlanmaktadır. Özellikle biberon ile beslenen bebeklerde, bebeğin beslenirken hava yutmasına bağlı olarak midenin gerilmesi, kusmaya yol açabilmektedir. Ayrıca çok büyük biberon delikleri de mama veya anne sütünün bebeğin ağzına kısa sürede ve fazla miktarda dolmasına yol açar. Bebek aynı hızda yutamayacağı için de bu durum kusma ile sonuçlanabilir. Ayrıca aşırı beslenme ve beslendikten sonra bebeğin aşırı hareketi kusmaya yol açabilen diğer nedenlerdir.

Bebeklerde reflüye dikkat!

Mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasına gastroözofageal reflü denmektedir. (GÖR) Erken doğan bebeklerde daha sık olmakla birlikte, zamanında doğan bebeklerde de görülebilir. Mide ile yemek borusunun birleştiği yerde kas dokusundan oluşan bir sfinkter bulunmaktadır. Normalde bu bölge gıdalar mideye indikten sonra kasılarak gıdanın tekrar yemek borusuna dönmesini engeller. Bazı bebeklerde buradaki kas dokusu gevşektir ve gıdanın tekrar geriye kaçmasına neden olmaktadır. GÖR fizyolojik ve geçici olabildiği gibi dirençli ve inatçı kusmalara ve kilo alamamaya yol açacak kadar ciddi de olabilmektedir. Hafif vakalarda az miktarlar ile ve sık sık beslenme, beslendikten sonra bebeği 30 derecelik yarı oturur pozisyonda 15-20 dakika bekletme ve sağ yan pozisyonda yatırma, tedavide yeterli olabilmektedir. İnatçı ve bebeğin kilo almasını engelleyen kusmalarda, özellikle kusmanın akciğerlere de kaçarak solunum problemlerine yol açtığı durumlarda ilaç tedavisi ve nadiren cerrahi tedavi gerekebilmektedir.

Bebeğiniz fışkırır tarzda kusuyorsa mutlaka doktora başvurun     

Bebeklerde özellikle ilk 24–36 saatte görülen şiddetli kusmalar sindirim sisteminde bir tıkanıklık ile ilgili olabilmektedir.
 

En sık nedenler:

• Bağırsak tıkanıklığı veya darlıkları,  
• Yemek borusunun mideye bağlanan ucunun kapalı olması (özofagus atrezisi),
• Bağırsağın belli bir bölümünün gelişmemiş olması,
• Karın organlarının göğüs kafesi içine fıtıklaşması

Sayılan bu durumlar acil doktora başvurmayı gerektiren kusma nedenleridir ve tedavi çoğunlukla cerrahidir. Ayrıca genellikle 2-3. haftadan sonra başlayan kusmalar mide alt ucundaki darlığı (pilor stenozu) düşündürür ve tedavisi yine cerrahidir.

Doğuştan gelen metabolik hastalıklar (fenilketonüri gibi..), inek sütü alerjisi ve enfeksiyonlar da bebeklerde diğer kusma nedenleri arasında sayılabilmektedir.

Bebeklik ve çocukluk döneminde kusma normal bir bulgu olabildiği gibi birçok hastalığın da habercisi olabilmektedir. Aileler kusmayı önemsiz bir durum olarak görmemeli ve mutlaka doktora başvurmalıdır.

Kusmanın ortadan kaldırılması sadece geçici bir çözüm olabilir ve asla yeterli değildir, önemli olan kusmaya yol açan asıl nedeni bulabilmek ve onu tedavi etmektir.

Memorial Ataşehir Hastanesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü
Uzm. Dr. Gökçe Günbey