Bazı ve çocuklar henüz şikâyetlerini bile anlatamadan hastalanıyorlar. Kalple ilgili sorunlar kalbin ilk atış anında başlıyor. Bayındır Hastanesi Söğütözü Pediatrik Kardiyoloji Uzm. Dr. Cemile Nursel Alpan, çocuklarda görülen kalp hastalıklarının, doğumsal ve edinsel (sonradan edinilen) olarak 2 başlıkta toplandığını söylüyor. Doğumsal kalp hastalıkları anne karnındaki bebeğin gelişimi sırasında ortaya çıkan anomaliler olarak tanımlanıyor. Bu anomaliler, kalbin kulakçık ve karıncıkları arasındaki duvarlarda delikler, kalbe gelen ve çıkan damarlarda anomaliler, karıncık ve kulakçıkların gelişme bozuklukları ve bu sayılan anomalilerin birkaçının bir arada bulunduğu kalp gelişim bozuklukları olarak sıralanıyor. Doğumsal kalp hastalıklarının yüzlerce değişik şekli bulunduğuna dikkat çeken Dr. Alpan, “Bu hastalıkların bazıları hafif, bazıları orta, bazıları çok ağır derecede ve karmaşık olabilir” diyor. Doğumsal kalp hastalıkları tüm canlı doğumlarda yüzde 0.5-0.8, ölü doğumlarda yüzde 3-4, düşüklerde yüzde 10-25 ve prematürelerde yüzde 2 oranında görülüyor. Türkiye’de her yıl 10-12 bin doğumsal kalp hastalıklı bebek dünyaya geliyor. Dr. Alpan, “Çoğu klinik önemi olmayan defektler olsa bile, her yıl 3 bin 500-4 bin bebek ameliyat ya da girişimsel tedavi görüyor” diye konuşuyor.

Sonradan oluşabilir

Edinsel kalp hastalıklarının en sık görülen nedeni ise enfeksiyonlar. Beta hemolitik streptokok ile boğaz enfeksiyonu geçiren bazı çocuklarda, 2-4 hafta sonra eklemlerde ağrı, şişlik ve cilt döküntüleri gibi bulgularla romatizmal ateş gelişiyor. Kalp, bundan değişik oranlarda etkileniyor. Oluşan kalp hasarı kalıcı olabiliyor. Ayrıca gribal enfeksiyon, pnömoni, bronşiolit, kızamık, kabakulak, kızamıkçık, boğmaca, difteri, polio ve Suçiçeği gibi hastalıklar kalp kasını ve kalp zarını tutabiliyor. Alpan, “Neyse ki bu hastalıklar aşılarla tamamen temizlenmiş ya da en aza indirilmiştir” diye konuşuyor.

Erken davranın

Edinsel hastalıklardan daha nadir görülen Kawasaki, 5 yaş altı çocuklarda görülen ve koroner arterleri tutan bir hastalık olduğu için erken tanı ve tedavi hayat kurtarıyor. Hasar görmüş kapakların da enfeksiyon riski var. Bazı bakteriler kalp kapaklarında kronik sekel bırakabilen enfektif endokardite neden oluyor. Bu sorun tedavi edilebilmekle birlikte, beyin ve böbrek gibi organlara enfekte pıhtı yayılımına da yol açabiliyor. Uzun süren ateş ve döküntü bulgularının da bir uzman tarafından incelenmesi gerekiyor.

Ceyda Erenoğlu