Yaşadığımız çağda her şey çok hızlı, belirsiz ve karmaşık... Böylesi bir ortamda bazen zamanı yakalayamıyor ve çağa ayak uyduramıyoruz. Gündelik yaşamın koşuşturması içinde çoğu zaman içimizdeki sesi duymuyor, isteklerimizin, hayallerimizin peşinden koşabilme gücünü bulamıyoruz. Hâl böyle olunca iç huzuru yakalamak, kendimizi ve çevremizi tanımak, iç sesimizi anlamlandırmakta zorluk çekiyoruz. Bu yüzden de “harekete geçmek”, “ilerlemek”, “değişmek” ve “dönüşmek” pek mümkün olmuyor. Şimdiyi kaçırdığımız için geleceğimizi de tasarlayamıyoruz. Oysa her insanın içinde hayallerini gerçekleştirecek bir güç, harekete geçmeyi sağlayacak büyük bir potansiyel yatıyor. Önemli olan da o potansiyelin farkında olabilmek ve hayatımızı güzelleştirme yolunda kullanabilmek…


İşte bu noktada karşımıza bireyleri içine sıkıştığı girdaptan çıkarmaya yardımcı olacak, 21. yüzyılın yükselen mesleklerinden biri olan koçluk çıkıyor. Peki, içimizdeki engellerin farkına varmamızı ve yaşamımızın kontrolünü elimize almamızı sağlayan koçluk nedir? Adını bugünlerde adını sık duyduğumuz yaşam koçu, ilişki koçu, kariyer koçu, öğrenci koçu, aile koçu tam olarak ne yapar?




Koçluk macerasına ilkin danışan olarak başlayan, bu konuya kafa yormuş, eğitimlerini almış profesyonel bir koç. Adı Başak Gezgin Aruca, koç olmak isteyen herkesin önce koltuğun diğer tarafına oturması gerektiğini düşünüyor.


Danışan olduğu süreçte, koçluğun hem kişisel hem de iş hayatına etkisini gördükten sonra koç olma yolunda adım attığını ifade eden Aruca, “Bir koç, öncelikle değişim konusunda istekli bir danışan bekler. Değişime açık ve değişme konusunda kararlı her insana koç, hedeflerine ulaşmak konusunda yardımcı olur” diyor. Koçluk ile ilgili tüm merak edilenleri sorduk. İşte yanıtlar:






Son zamanlarda adını sıklıkla duyuyoruz. Koç kimdir, ne yapar, koçun görev tanımı nedir?


Koç, danışanının değişim sürecine rehberlik eder. Danışanın hem kişisel hem profesyonel alanındaki potansiyelini açığa çıkarmaya yardımcı olur. Danışanın hedefleri doğrultusunda görüşmeler yapar. Danışanın mevcut durumunu ve beklentilerini tespit eder. Öncelikli olarak güçlü yönlerini, becerilerini ve motive edici etkenlerin açığa çıkmasını sağlar. Hedefler doğrultusunda öncelikler belirlenir ve görüşmeler planlanır.






Koç konuşur mu, aralıksız direktif mi verir? İyi bir dinleyici mi, etkili konuşan mı olmalıdır?

Koç öncelikle iyi bir dinleyici olmalıdır. Danışanın söylemediklerini duymak ve söylenmeyeni duymakla ilgilenir. Açık uçlu sorular sorar, danışanı takdir eder. Güven ve samimiyetin olduğu bir ortam inşa edilir. Danışanın öğrenme şekline, algılama seviyelerine saygı duyulur. Danışanla bilinçli ve doğal bir ilişki kurulur. Koç, danışanıyla kurduğu iletişimde daha çok anlama, farkında olma ve açıkça ifade edebilme becerileri için sorgulamaya başvurur.






Eğitim süreçleri nasıl işler?

İş yaşamında veya özel yaşamda daha etkin ve başarılı olmayı amaçlayan, takımlarının verimliliğini ve etkinliğini artırmak isteyen yöneticiler, liderler, ailesiyle ve arkadaşlarıyla olan iletişim gücünü geliştirmek isteyen profesyoneller ve yaşamını daha verimli, doyumlu geçirmek isteyen herkes koçluk eğitimi alabilir. Koç olmak için önce Türkiye’de aktif olarak eğitim veren kurumların araştırması yapılmalıdır. Eğitmenlerin ICF tarafından akredite olmasına dikkat edilmelidir. ICF onaylı Profesyonel Koçluk Sertifikası veren eğitimi (en az 60 saat) tamamlamalıdır.






Siz, bu eğitimi almaya ne zaman nasıl karar verdiniz?

Karakterime uygun bir meslek olduğu için seçtim. Lise öğrenimimi Galatasaray Lisesi'nde tamamladım. Ardından Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesini kazanarak üniversiteye ilk adımımı attım, Koçluk Sertifika Programı’nı başarıyla bitirdim. 2017’de İleri Düzey Koçluk Programı eğitimi aldım. İletişim sektöründe profesyonel olarak yıllarca çalıştım, danışmanlık yaptım. Hayatımı "iletişim" kurarak kazandım. Çalışma hayatındaki deneyim ve tecrübelerimi gerek sektörel, gerek akademik alanda yetkin kılabilmek amacıyla bu alanda MBA yaptım. Bu süreçte, kurumların yönetim sistemlerini her kurumun ihtiyacı olan “iletişim” olgusu çerçevesinde inceledim. Koçlukla 2015’te tanıştım. Toronto’da Koçluk Okulu'nun koçluk eğitimini aldım.Bu konuyla kendimi geliştiren Transformal Nefes Eğitimi, Gestalt Metodolojisi dahil, bu alanda kendimi geliştirecek bazı eğitim programlarına katılmaya özen gösteriyorum.






Koçlar hayatları değiştirir mi, hayatlara dokunur mu? Bir koç, danışanının sorunlarını nasıl çözer?

Koçluk almak kişinin kendisi ve çevresiyle ilgili farkındalık yaratmasında rol oynar. Koçun problem çözmek gibi bir misyonu yoktur.






Yönetici koçu, kurumsal koç, kariyer koçu, öğrenci koçu, aile koçu, yaşam koçu gibi kavramlarla sıklıkla karşılaşıyoruz. Tüm bunların temel farklılıkları ya da benzerlikleri nelerdir?

Koçluk yetkinlikleri tüm koçluklarda temel alınır. Önce temel seviye koçluk eğitimlerini tamamlarsınız, ardından uzmanlaşmak istediğiniz bir alan var ise o alana ait eğitiminizi tamamlayabilirsiniz. Bugün şirketlerin birçoğu yönetici koçluğu hizmetinden, üniversitelerin çoğu kariyer koçluğu hizmetinden faydalanmaktadır. ICF Global’in (International Coaching Federation) yapmış olduğu araştırmalarda, insanların koçluk desteği almalarının sebepleri arasında, iş hayatındaki terfinin hızlanması, kariyer fırsatlarının artması, yönetim stratejilerinin iyileşmesi, yaşam ve iş dengesinin gelişmesi, bireysel ve takım performansının gelişmesi gibi unsurlar yer alıyor. Bu da ülkemizde yönetici ve kariyer koçluğuna duyulan ihtiyacı ortaya koyuyor.






Koçluk ile mentor arasında nasıl bir fark vardır?

Mentorluk, uzman olunan bir alanda veya kariyer geliştirmede deneyimlerinin paylaşıldığı bir hizmet türüdür. Koçluk, içinde eğer mentorluğu kullanıyorsanız tavsiye verdiğiniz konuda yetkinizin olması gerektiği önemli husustur. Bu sebeple koçların danışanları ile iş birliğini doğru tasarlamalıdır.






Koç iyileştirir mi? Sanırım kavramlar karıştırılıyor. Terapi ile koçluğun arasındaki farkı anlatır mısınız?

Koçluğu terapiden ayıran birkaç yön vardır. Birincisi, koçluk, bireyin belirli hareketlerinin sonucu olarak kendi isteği ile başlattığı değişimi temel alan, kişisel ve mesleki büyüme ve gelişmeyi destekleyen bir meslektir. Sonuçlar kişisel ya da mesleki başarı ile ilişkilidir. Koçluk hep ileriye doğru hareket eder ve gelecek odaklıdır. Diğer yanda terapi, acıyı iyileştirme, bireyin kendi içindeki ya da iki veya daha fazla bireyin arasındaki işlev bozukluğu ve çatışmalarla ilgilenir. Odak nokta ise genellikle şimdiki zamanda bireyin duygusal fonksiyonlarını engelleyen, geçmişten gelen sorunları öğrenmek; psikolojik fonksiyonları geliştirmek, var olan iş ve özel hayat koşulları ile duygusal açıdan daha sağlıklı yöntemlerle ilgilenmektir. Terapi sonucunda genellikle duygusal/hissi durumlarda gelişme görülür. Bu durumlardaki olumlu gelişme koçluğun doğal sonucu olabilirken öncelikli odak nokta kişinin iş ya da özel hayatında belirli hedeflere ulaşmak için hareketle uygulanabilir stratejiler yaratmaktır. Koçluk ilişkisinde hareket, sorumluluk ve takip üzerinde durulur.






Kimler koçluk desteği alabilir? Seçim yaparken neye dikkat etmeli?

Değişmek isteyen her birey koçluk desteği alabilir. İş ve yaşam standardınızı artırmak, iletişim becerilerinizi geliştirmek, kendinizi daha iyi bir şekilde ifade etmek, kendinizi daha iyi tanımak istediğinizde koça ihtiyaç duyarsınız. Koçluk alan bireyler, öncelikle koçlarını seçerken iyi bir araştırma yapmalıdır. Koçluk tecrübesine, çalıştığı konulara, eğitim aldığı okula ve ICF unvanlı bir koç olmasına bakılmalıdır. Hangi kuruluşlara üye olduğu araştırılmalıdır.






Koçluk yalnızca bireylere yönelik midir?

Koçluk hem bireylere hem gruplara verilebilir. Özellikle takım koçlukları alan günümüzde birçok firma mevcut, ekip ve yöneticilerin iş kapsamında aldığı koçluk hizmeti de olabilir.






Destek almak için bir yaş sınırı var mıdır?

Her 18 yaşını doldurmuş birey koçluk desteği alabilir. ICF Global’in yapmış olduğu araştırmalarda Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan yaş ortalamalarında, danışanların %17’si 18-24 yaş aralığında, %22’si 25-34 yaş aralığında,%19’u 35-44 yaş aralığında, %16’sı 45-54 yaş aralığında, %26’sı ise 55 ve üzeri yaş grubunu oluşturmaktadır.






Bir danışan, koçtan ne kadar süre destek almalıdır? Minimum ya da maksimum bir süre var mı?

Bir danışan toplam 10, maksimum 12 seans destek almalıdır. Minimum 6 seans olmalıdır. Değişim için 6 ay kadar bir süreye ihtiyaç duyulur.






Sayıları artıyor, adlarını sıkça duyuyoruz, hal böyle olunca nitelik ve kalite de tartışılıyor. Ülkemizde koçluk kavramı konusunda bir farkındalık var mı sizce?

Ülkemizde koçluk eğitimi veren kurum sayısı artmakta ve koçluk eğitimine her geçen gün talep artmaktadır. Özellikle kendisini keşfetmekten keyif alan ve bu çalışmalarda önce kendi farkındalığının artmasına odaklanan her birey koçluğa ihtiyaç duyar. Temel yetkinliklere sahip olmak üzere sertifikalı koçluk programları tamamlandıktan sonra koçluk hizmetini sunma yetisi kazanılır. Ülkemizde sadece eğitimlerle değil, birçok seminerler ve konferanslarla da koçluğun yeni çağın en önemli liderlik becerileri arasında olduğu vurgulanmaktadır. ICF Türkiye’nin gerçekleştirdiği tüm gönüllü projeler kapsamında hem gençlere hem kadınlara göstermiş olduğu önemin altını çizmek isterim.



Dünyada bu alana yaklaşım nasıl? Kim nasıl, destek alıyor?

Artık birçok firma ilerlemenin yolunun koçluk desteği ile gerçekleştiğini bilerek hareket ediyor ve birçok şirket yöneticilerinden başlayarak tüm ekiplerine koçluk hizmeti veriyor. Kurumlar dışında bireylere de mutlaka koçluk hizmeti sağlanıyor. Özellikle gelişmiş ülkelerde sayılarının her gün arttığını söyleyebiliriz. Koçluk yetkinliklerini iş ortamına getirmeyi, koçvari yaklaşımda liderler olmayı seçen kişiler de olabiliyor. İnsan kaynakları veya yetenek yönetimi stratejileri departmanlarının çalışanlarla kurguladıkları ilişkide koçluk yetkinliklerini ortaya koyduklarını söyleyebiliriz.

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.