Osmanlı’nın tek başına giriştiği son savaş Balkan Savaşı... Bulgaristan Krallığı, Sırbistan Krallığı, Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı’ndan oluşan Balkan Birliği’nin, Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlar’daki topraklarının çoğunu ele geçirmesi anlamına geldi. 8 Ekim 1912 - 18 Temmuz 1913 arasında süren savaş Osmanlı açısından hem yenilgi hemde onur kırıcı bir barış antlaşmasıyla sonuçlandı.

İşte bu hengâmede bir Osmanlı subayı, Sofya’daki tutsaklık günlerinde topladığı kartpostallarla bir albüm oluşturdu.

Bu acı savaşta Bulgar devletinin bakış açısını yansıtan kartpostallar, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık ve Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi Sanat Galerisi işbirliğiyle bugünle buluşturuldu. “100. Yılında Kartpostallarla Balkan Savaşı (1912-1913) Sergisi” bütüncül bir belgeselin kareleri olarak değerlendiriliyor.

Küçümsenen Osmanlı

Sergi, 20. yüzyılın başında yaşanan ve I. Dünya Savaşı’nın küçük çaplı bir provası sayılan Balkan Savaşı’nda subay olarak görev yapan Mehmet Nail Bey’in Sofya’daki tutsaklığı sırasında topladığı 221 adet kartpostaldan oluşuyor.

Bu kartpostallar arasında Balkan Savaşı’yla ilgili fotoğraflar, temsili resimler ve karikatürler bulunuyor. O dönemdeki sınırlı iletişim olanakları nedeniyle kartpostallar, ülkeden ülkeye, elden ele dolaşan çok önemli propaganda araçlarıydı. Savaşın dört Balkan ülkesi ile Osmanlı Devleti arasında geçmesine karşın,Mehmet Nail Bey’in albümü Sofya’da derlendiği için genellikle Osmanlı - Bulgar çatışmalarıyla ilgili. Kartpostallarda Bulgarlar güç gösterisi yapıyor, Osmanlılar küçümseniyor, yerine göre kırıcı görünümler içinde veriliyor.Ancak bu kartpostallar bir bütün olarak ele alındığında, savaşın çirkin yüzü, suçsuz insanların çektiği acılar ve dönemin kapitalist güçlerinin ürettikleri ölüm makineleri tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriliyor.

Unutmayın

Tarih: 6 Nisan’a kadar

Yer: Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi Sanat Galerisi (CKM)

Adres: Haldun Taner Sok., No: 11, Caddebostan - Kadıköy

Haber: Haldun Yazar