Trafik kazası, istismar, deprem, maden kazası, deprem, bomba... Toplum olarak travma üstüne travma yaşar hale geldik. Ve korkarım, bu ortam devam edecek gibi görünüyor. Fakat toplumu iyileştirmek için çırpınanlar da var. EMDR Travma İyileştirme Grubu gibi. Grup, Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme yani EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) Derneği bünyesinde faaliyetlerini yürütüyor. Birçok toplumsal olaylardan sonra olduğu gibi; İstanbul Dolmabahçe'de yaşanan terör olayından sonra da yaşamını yitirenlerin yakınlarına, saldırıda yaralanmış ve olaydan etkilenmiş kişilere, gönüllü ücretsiz psikolojik destek veriyorlar.

Sadece son olayda değil; Ankara'daki, Vezneciler'deki, Sultanahmet'teki, Taksim'deki, Havaalanı'ndaki bombalamalar, mülteciler, çocuk istismarları, Soma'daki maden kazasının yanı sıra 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle yaşananlar nedeniyle travmaya girenlere yardımcı olmuşlar. Ülke çapındaki deprem, maden göçüğü, yangın, uçak kazası gibi her tür doğal ya da doğal olmayan/insan eliyle oluşan felakette, travma yaşayanların yanındalar.

İnsanın yaptığı unutulmuyor

EMDR Travma İyileştirme Grubu İstanbul Sorumlusu pedagog ve travma terapisti Yusuf Ahmet Kulca'ya telefonla ulaşıp "Bu desteği nasıl veriyorsunuz" diye sordum, Kulca anlattı.

Türkiye'nin dört bir yanına gönderilen cenazelerde EMDR terapisti olan uzman psikologlar, cenazeler kaldırırken mutlaka ailelerin yanında bulunuyormuş. Ayrıca hastanedeki yaralı yakınları, güvenlik görevlileri arayıp yardım istiyorlarmış. 2-2,5 saat bir terapi yapılıyormuş. Sonrasında da bu terapiler sürüyormuş. Son bombalama olayında şu an akut dönem yaşanıyormuş. Travmayı hemen yaşayanlar olduğu gibi bu travmayı daha sonra yaşayacaklar da varmış. 1 yıl sonra bile travma yaşayanlara rastlanabiliyormuş. Bu arada, iki tip felaket varmış; doğal felaket ve insan eliyle oluşan felaket. Bizler, insan eliyle oluşan felaketleri unutmuyormuşuz.

20 Aralık'ta yapılan Şizofreni ve EMDR Çalıştayı'ndan

Gölge gibi yanlarından ayrılmıyorlar

Dün, tüm gün şehit ailesinin yanında bulunup onlara destek veren, iki gönüllü uzmandan biri olan klinik psikolog ve EMDR travma terapisti Dr. Ayşe Bombacı ile de görüştüm. Ayşe Hanım, "Şehit babanın küçük yaşta bir oğlu olduğunu ve annenin acı gerçeği oğluna nasıl açıklayacağıyla ilgili yardım almak için kendilerine başvurduğunu belirterek, şunları anlattı:

"Dün, gönüllü terapist arkadaşım klinik psikolog Gülşah Ergin ile birlikte sabah 7'den itibaren ailenin yanındaydık. Önce anneye destek olduk, onu oğluyla nasıl konuşması gerektiği konusunda hazırladık. Sonrasında acılı eşin, nasıl da güçlü bir anneye dönüştüğüne şahit olduk. Anne, oğluyla konuşurken baş başa olmak istediğine karar verdi. Onu bu hayatta kötü kalpli insanların da olduğunu, babasının bir patlama sırasında öldüğünü söyledi. Babası artık bir kahramandı... Çok zor ve çok acı anlar yaşandı. Biz gölge gibi onların her anlarında ihtiyaç hissettikleri doğrultuda yanlarındaydık. Cenaze namazından sonra akşamüstüne doğru ayrıldık ailenin yanından. Cep telefonlarımızdan iletişimde kalmaya devam ettik. Sonraki travmatik yas sürecinde gönüllü psikolojik destek vermeye devam edeceğiz. Anne çocukla birlikte zamanı geldikçe çalışacağız."

Travma İyileştirme Grubu gönüllü EMDR terapistlerinden klinik psikolog (soldan sağa) Dr. Ayşe Bombacı, uzman psikolog Asena Yurtsever, pedagog Yusuf Ahmet Kulca ve uzman psikolog Nil Pınar Budak, İstanbul Havalimanı'ndaki patlama sonrası yaptıkları çalışmalar sırasında, bu kareyi çekmişler. Dr. Bombacı, "Henüz daha o dönemin yaralarını yeni sarmışken, şimdi de 10 Aralık gününün acılarını yaşıyoruz" diyor.

Yetişmiş uzman yok

Dünya Sağlık Örgütü'nün de onayladığı EMDR çalışmaları, Türkiye'de 1999 yılından bu yana yürütülüyor. Travma İyileştirme Grubu İstanbul Sorumlusu Kulca, 600'e yakın EMDR terapisti, sahada çalışan ise 1000'e yakın uzman olduğunu anlatıyor. Bu rakamın çok az olduğuna dikkat çekiyor, ülkedeki travma sebeplerinin giderek arttığını belirterek toplumda psikolojik olarak önlemler alınması gerektiğinin altını çiziyor. Yusuf Ahmet Kulca; "Bu konuda yetişmiş insan yok. Devletin uzman yetiştirme konusunda acil olarak eğitim seferberliğine girişmesi gerek" diyor.

Son olarak eklemek istediklerini soruyorum... Kulca, umutlu:

"Bomba İstanbul'da patlıyor, tüm Türkiye sarsılıyor. Bu olaylardan çocuklar, ergenler, yetişkinler, farklı farklı etkileniyor. Özellikle sosyal medya paylaşımlarına çok dikkat etmek gerek. Birlik, beraberlik içinde korkmadan, birlikte, bu işlerin üstesinden geleceğiz. Birbirimize kenetlenmeliyiz."

EMDR nedir?

EMDR Derneği'nin sitesinde yer alan açıklamalara göre; Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), ilaç ve hipnoz kullanılmadan yapılan bir psikoterapi uygulaması. Endişe, suçluluk duygusu, öfke, travma sonrası reaksiyonları, bazı depresyon çeşitleri, fobi ve yas gibi rahatsızlık veren semptomların azaltılmasında kullanılıyor. Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nun iyileştirilme sürecindeki başarıyla uygulanıyor. Hatta; performans geliştirme, örneğin spor ve buna benzer diğer başarı gerektiren konularda, kendilik değeri ve özgüven gibi yapılandırılması gereken duygusal kaynakların kazanımında her geçen gün daha fazla kullanılıyor.

Türkiye'nin neresinde olunursa olunsun, bilgi almak için şu telefon ve adreslere başvurmak mümkün:

EMDR Derneği 0533 608 35 68

Travma İyileştirme Grubu İstanbul Sorumlusu Yusuf Ahmet Kulca 0532 177 51 90

Travma İyileştirme Grubu Türkiye Koordinatörü Şenel Karaman 0533 265 83 75

emdrhaptr@gmail.com

www.emdr-tr.org

Hayriye Mengüç