Etrafınızda ufak şeylere bile esip gürleyen, kendine bir türlü hakim olamayan insanlar mutlaka vardır. Hatta bazılarının sinirlerine bahane bulmak adına "Benim sinirim genetik!" dediklerine şahit olmuş olabilirsiniz. Peki gerçekten böyle bir şey mümkün mü? Sinir ve genler arasındaki bağlantıyı konu alan çeşitli araştırmalara göre cevap evet.

Agresiflikten Y kromozomu mu sorumlu?

Tarihteki ilk psikologlar agresifliğin Y kromozomundan kaynaklanan genetik bir sebebi olduğuna inanıyorlardı. Özellikle XYY genine sahip, bir tane fazladan Y kromozomu olan, 'üstün erkek' olarak adlandırılan bireyleri inceliyorlardı. Profesör Court-Brown 1965 yılında XYY kromozomuna sahip 314 bireyin hastaneye yatırılması gerektiğini belirtti. Bunun sebebi ise bu bireylerin agresif davranışlar sergilemeye daha yatkın olmalarıydı. Son 50 yılda genetik test konusunda kaydedilen gelişmeler sayesinde ise agresiflik ve saldırganlıkla bağlantılı belirli genlerin bireyler arasında aktarıldığı ortaya çıktı.

Hayatta kalmak istiyorsan sinirli olmalısın!

Bilişsel Sinirbilim Dergisi'nde yayınlanan bir makaleye göre genetik olarak saldırganlığa eğilimli olan insanlar, öfkelerini kontrol etmekte daha çok zorlanıyorlar ve beyinlerinde duygularını kontrol eden bölgelerin işleyişi daha verimsiz. Bu sebeple insanın irade gücünün bir bakıma biyolojik olduğunu söylenebilir. Karakteristik özelliklerin sadece bir kısmı genlerden etkilense de agresiflik güçlü bir şekilde genlere dayanan tek sosyal davranış. Bundan 12 bin yıl öncesine kadar insanların avcı-toplayıcı olarak yaşamlarını devam ettirildiği göz önünde bulundurulduğunda bu dönemlerde atalarımızın hayatta kalması için agresif olmaları bir bakıma gerekli olduğunu anlıyoruz. Hatta yapılan araştırmalara göre vahşi avcı-toplayıcı toplumlarla yaşayan antropologlar, cinayet işleyen avcı-toplayıcı erkeklerin daha fazla çocuk sahibi olduğunu gözlemledi. Bu yüzden bugünkü sinirimizin geçmişte atalarımızın genlerinde yer alan şiddetten kaynaklandığını söylememiz yanlış olmaz. Moleküler Psikiyatri Dergisi'nde yayınlanan bir araştırmaya göre ise insanlar ve farelerde agresif davranışlarla ilişkili 40 farklı gen çeşidi bulunmakta. Araştırmanın yazarlarının açıklamalarına göre konu agresif davranışlar olduğunda insanların ve farelerin ortak gen temellerine sahip oldukları ortaya çıkıyor. Araştırmada yer alan isimlerden biri olan Bru Comand da agresif davranış genlerinin biyolojik evrimsel sürecin başından itibaren insanlarda mevcut olduğunu ve atalarımızın hayatta kalmak için bu 'sinirliliğe' ihtiyaç duydukları fikrini destekliyor.

Sinirli olmak beraberinde hastalıkları da getiriyor

Pittsburg Üniversitesi'nden araştırmacılara göre ise sinir, kin ve agresiflik, seratonin reseptör geninde oluşan farklılıklar sonucunda ortaya çıkan ve genetik olan hisler. Pittsburg Üniversitesi Davranışsal Psikoloji Laboratuvarında tamamlanan araştırmada birbiriyle herhangi bir bağlantısı olmayan 550 Avrupa kökenli kadın incelendi. Araştırmanın hedefi, Seratonin 2C Reseptörü genindeki farklılıklar ve sinirlilik arasındaki ilişkiyi anlamaktı. Genlerindeki ve davranışlarındaki normal farklılıkların bulunabilmesi adına kadınların davranış biçimleri önceden kayıt altına alınmadı. Araştırmacılar, Seratonin 2C Reseptörü geninin promotör bölgesinde değişim yaşayan kadınların sinir, kin ve agresiflik üzerine yapılan iki testte de düşük puan aldıklarını tespit etti. Araştırmada yer alan isimlerden olan Dr. Indrani Halder, bulunan bu genetik işaretlerin insanların agresiflik ile ilişkili olan hipertansiyon ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıklara yatkınlığını önceden tespit edebilmek adına da önemli bir adım olduğunu belirtti.

Derleyen ve çeviren: Dilara Koru

Kaynak: University of Barcelona. A new study identifies 40 genes related to aggressive behavior in humans and mice. Şuradan alınmıştır: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/07/180709101117.htm

Denson, Tom. Temper trap: the genetics of aggression and self-control. Şuradan alınmıştır: https://theconversation.com/temper-trap-the-genetics-of-aggression-and-self-control-26110

University of Pittsburgh Schools of the Health Sciences. Anger and Aggression in Women: Blame It On Genetics. Şuradan alınmıştır: https://www.sciencedaily.com/releases/2007/03/070309103136.htm

Sparks, Joseph. Aggression: Genetic Factors. Şuradan alınmıştır: https://www.tutor2u.net/psychology/reference/aggression-genetic-factors