Yürümek diyabet riskini azalıyor mu?
Sadece hareket ederek diyabet riskinizi ciddi şekilde düşürebileceğinizi biliyor musunuz? Ya da var olan diyabetinizi daha iyi hale getirebileceğinizi. Haftada 5 gün 150 dakika yürüyün diyabet riskini % 25 azaltın. İşte bu konuyla ilgili detayları Ceyda Erenoğlu Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız ile konuştu.
Diyabet çağın en önemli küresel sağlık sorunlarından biri. Dünyada bu hastalıkla yaşayan yarım milyara yakın insan bulunuyor. 2040 yılında bu rakamın 642 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Hastalığın en korkutucu yönü her 2 diyabetli bireyden birinin tanı almamış olması. Dünyada diyabet ve komplikasyonları için her yıl 600 milyar doların üzerinde harcama yapılıyor. Bu rakam dünyanın tüm sağlık harcamalarının yüzde 11’i demek. Daha açık anlatmak gerekirse dünyadaki her 10 liranın 1 lirası diyabete gidiyor.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi, EndoBridge Kurucu Başkanı ve 2017 Avrupa Endokrin Kongresi Başkanı Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, “Hastalığın Türkiye’de tüm sağlık harcamaları içindeki payının yüzde 25 olması her 4 liramızın 1 lirasının diyabetle mücadeleye harcandığını gösteriyor. Türkiye, diyabet görülme sıklığı açısından Avrupa’da 1’inci, diyabetli sayısı açısından ise Rusya ve Almanya ile birlikte ilk 3’te yer alıyor” diyor.
Diyabetlilerin çoğu kalpten ölüyor
Dünyada her 6 saniyede bir diyabetli birey yaşamını yitiriyor. 2015 yılında diyabete bağlı 5 milyon ölümün çoğunun kalp-damar hastalıkları sonucu geliştiği belirtiliyor. Birleşmiş Milletler verileri dünyada tüm nedenlere bağlı ölüm oranının her yıl binde 7.8 olduğuna işaret ediyor. Bu, yılda bin kişiden 8’inin farklı nedenlerle yaşamını yitirmesi demek. Buna karşılık her yıl 1000 diyabetli bireyin 27’si kalp-damar hastalıklarından kaybediliyor.
Yeni ilaçlar kalbe bağlı ölümleri azaltıyor
Son yıllarda diyabet tedavisinde kullanılan yeni ajanların tedavi seçeneklerini artırdığı belirtiliyor. Yeni ilaçlar ağızdan alınanlar ve enjeksiyon yolu ile kullanılanları kapsıyor. Bu ilaçlar hem açlık ve toklukta yüksek şeker değerlerini azaltırken, hem de şeker düzeyinin normalin altına düşmesi (hipoglisemi) riskini minimuma indiriyor. İnsülin dışındaki enjeksiyon ilaçları, şişman hastalarda kilo vermeye de yardımcı oluyor. Öte yandan yeni nesil insülinler fizyolojiyi daha iyi taklit eden özellikleriyle tedaviye katkı sağlıyor. Yeni diyabet çalışmalarında kalp-damar hastalıklarının gelişmesinin bu ilaçlarla önlenebileceğine yönelik araştırma sonuçlarının çıkması “Heyecan verici” olarak değerlendiriliyor. Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, “Geçmiş yıllarda ‘Bir ilaç diğer ilaçtan üstün müdür?’ diye tartışırken kan şekeri üzerindeki etkilerine bakıyorduk. Kullandığımız tedaviler şeker kontrolü ile birlikte diyabetin göz ve böbrek hasarı gibi küçük damar komplikasyonlarına iyi geliyor ancak kalp-damar hastalığı kaynaklı ölümleri engelleyemiyordu. Son bir yılda yapılan çalışmalar yeni grup diyabet ilaçlarının kalp-damar hastalığına bağlı ölümlerde de azalma sağlayabileceğini gösterdi. Bu ilaçlar hem ağızdan alınan tabletler hem de günlük ya da haftalık enjeksiyonlar olarak uygulanıyor. Hasta insülin aşamasına gelmeden kullanılabilen bu ilaçlar insülinin yanında da fayda sağlıyor” diyor.
Yürüyüş yapmanın 13 temel faydası
Spor sağlığımız için önemli. Yürümekse hepimizin hayatındaki en önemli aktivitelerden biri.
Tedaviye uyumda başarılı değiliz
Diyabet hastalığıyla mücadelede en önemli sorunlardan birinin tedavi seçeneklerindeki artışa rağmen hasta uyumunda istenilen başarının yakalanamaması olduğu belirtiliyor. Bunun tüm dünyanın ortak sorunu olduğunu söyleyen Yıldız, “Amerika’da da Türkiye’de de görüyoruz ki ne kadar iyi tedavi seçeneği önerirsek önerelim sonuçta tedavi başarısı hastalarımızın bu önerileri ne kadar uygulayabildiğine bağlı. Hastaların bu önerileri yani yapılması gerekenler ile tedavinin gereklerini uygulama konusundaki eksikleri tedavide aksamalara neden oluyor” diyor.
Yürüyüş yapan insanlar neden daha başarılı?
Yürüyüş yapmanın fiziksel ve duygusal avantajlarının olması yeni bir haber değil. Başarılı bir insan olmanıza da katkıda bulunabileceğini biliyor muydunuz?
Amerikan Doğa Yürüyüşü toplumunun başkanına göre, " Doğada olmak insanın DNA'sında var ve bunu sıklıkla unutuyoruz" Bazı araştırmalara göre ise doğa yürüyüşü yapan insanlar daha pozitif oluyor ve kötü ruh halleri ile daha iyi başa çıkabiliyor. Yürüyüş, stres ve anksiyete belirtileri ile savaşır.
Yürümek dayanıklılık ve azmi test etmek için birebirdir. Eğer yürürken bir sırt çantası taşıyorsanız, vücudunuz da zihniniz de dayanıklılığı zorlar, artırır. Vücudunuz sınırlarını zorladığında kendinizi test etmiş olursunuz: Geri mi döneceksiniz, devam mı edeceksiniz?
Avusturyalı araştırmacıların yaptığı bir çalışmaya göre, yürüyüş kan dolaşımındaki yağ ve şeker üzerinde farklı etkilere sahiptir. Ayrıca yürüyüş, günlük D vitamini ihtiyacını karşılamanıza sebep olur, kanserden ölme riskini düşürür, uykunuzu, engeller hafifletir ve diyabeti kontrol düşürür ve kemik yoğunluğunu artırır, uykunuzu dengeler, şeker hastalığını önler ve kontrol eder, kemik yoğunluğunu artırır.
Yürüyüş aerobik bir aktivitedir. Bu tür faaliyetler kaslar ve diğer vücut dokularına ilave oksijen ve yakıt sağlar. Çeviklik ve uyanıklık artırır, kaslarınızı ve akciğerleri güçlendirir.
Yürüyüş, başarılı olmak için önemli bir beceri olan odaklanmanızı da geliştirecektir. Yürüyüş yaparken teknolojinin ve gündelik telaşın düşüncelerinizi bölmesinden uzaklaşırsınız. Zihin temizlenir, netleşir.
Yürüyüşün en önemli avantajlarından birisi de şüphesiz fiziksel görünümünüzü iyileştirmeye yaramasıdır. Başarı iyi bir sağlık ve fiziksel uygunluk gerektirir. Yürüyüş kilonuzu kontrol altında tutmanıza yardımcı olur ve kalori yakmanıza.
Doğa yürüyüşleri sorumlulukla birlikte gelir. Teknolojiye güvenemezsiniz, hatta yürüdüğünüz alana hakim bile olmayabilirsiniz. Artan sorumluluk duygusu ile kendinize güveniniz ve bağımsızlığınız artar; esnek ama güçlü olursunuz.
Yapılan bir araştırmaya göre, açık havada geçirilen 4 günden sonra bir sırt çantalının yaratıcılığı yüzde 50 artıyor. Doğa zihni dinlendirir ve daha iyi ve verimli düşünmeniz için gereken alanı sağlar, dikkat süresini artırır.
Yoğun ve zorlu tempoda çalışmanın beyin üzerinde olumsuz etkileri vardır. Doğa yürüyüşleri beyinde belirgin değişikliklere sebep olur. Daha pürüzsüz düşünmenizi sağlar, odaklanmanızı kolaylaştırır ve bilişsel becerilerinizi geliştirir.
Yürüyen insanlar için, her şey faydalar ya da ödüllerle ilgili değildir. Aksine, bilinmeyen bir bölgeyi keşfetme macerası ve doğaya yakın olma deneyimi ile ilgilidir. Başarı da bununla ilgilidir. Yürüdüğünüz yolda karşınıza çıkan ufak sürprizleri değerlendirmek ve tadını çıkarmayı bilmektir.
Yürüyüş mucizesi
Yeni yayınlanan bir makale heyecan yaratan sonuçlarıyla dikkat çekiyor. Bir milyondan fazla kişinin dahil edildiği 28 büyük çalışmanın tamamına bakıp,“Beslenme ve ilaçlardan bağımsız olarak sadece hareketin dozu ile diyabeti daha fazla önlemek mümkün mü?” sorusuna yanıt aranıyor. Sonuçların çarpıcılığı dikkat çekiyor. Buna göre az hareketle bile diyabetin önlenmesine katkı sağlanabileceği görülüyor. Araştırmanın sonuçları; haftada 5 gün toplam 150 dakika yürüyüşün diyabet oranını yüzde 20-25 azalttığını, her gün 1 saatlik orta şiddetli egzersizin diyabet riskini yüzde 40 azalttığını, egzersizin dozunun ve şiddetinin artırılması ile diyabetin daha büyük oranda önlenebileceğini gösteriyor. Yıldız, “Bu sonuçlarla hastalara ‘Egzersizin dozunu artırın, gizli şekerin şekere dönüşmesini önleyin’ demek mümkün” diyor.
İlklerin kongresi
Antalya ’da 20-23 Ekim tarihleri arasında bu yıl 4’üncüsü düzenlenen ve endokrinoloji alanında dünyanın en büyük iki kuruluşunun bir araya geldiği tek organizasyon olan EndoBridge Kongresi 4 yıl içinde 54 ülkeden 1600’den fazla doktora ulaşmasıyla dikkat çekiyor.
YORUMLAR