Tanıdığımız ve sevdiğimiz birinin sağlığından endişelendiğimizde belirgin işaretleri yorumlamak bazen zor olabilir. Belirli ruhsal rahatsızlıkların ilk işaretleri hakkında bilgilenmek, çevremizde bu işaretleri gördüğümüzde sevdiklerimize destek olabilmemizi kolaylaştıracaktır. Elbette görevimiz teşhis koymak ya da tedavi etmek değildir ancak sevdiklerimizi zor zamanlarda desteklemek ve gerektiğinde doğru uzmana yönlendirebilmek önemlidir. Her ruhsal rahatsızlığın kendine özgü bazı belirtileri olabilir ve belirtiler kişiden kişiye değişiklik de gösterebilir. Ancak yetişkinlerdeki bazı yaygın ve belirgin işaretleri tespit etmek için bu önemli noktalara dikkat edilebilir:

1- Sürekli endişe ve korku

Duygu durumunda ani değişimler, sürekli olarak kaygılı hissetmek ve korku duygusunun artması, ruhsal rahatsızlıkların yaygın belirtilerindendir.

2- Uyku ve beslenme düzeninde değişimler

Ruhsal hastalıklar sıklıkla uyku ve beslenme düzenini olumsuz etkiler. Aşırı yeme ya da iştah kaybı, çok fazla uyumak ya da geceleri uykuya dalmakta güçlük çekmek de, uzun süreli gözlemlendiğinde ruhsal hastalık belirtisi olarak değerlendirilebilir.

3- İçe kapanma

Kişi yapısı gereği içe dönük olabilir ancak genelde sosyalleşmekten keyif alan kişilerin aniden içine

kapanması, sosyal aktivitelerden kaçınması da dikkate değer bir belirtidir.

4- Performans düşüklüğü

Okulda, işte ya da sosyal aktivitelerde ani performans düşüklüğü, isteksizlik ya da her zaman kolaylıkla halledilen işlerden kaçınma hali, depresyon ve benzeri ruh hastalıklarına işaret ediyor olabilir. Dönemsel ya da belirli durumlara bağlı olarak performans düşüklüğü herkeste zaman zaman görülebilir ancak bu durum uzun sürdüğünde ve özellikle diğer erken belirtilerle birlikte görüldüğünde, ruh sağlığı bakımından değerlendirilmeli.

5- Gerçekliği algılama güçlüğü

Olup bitenleri veya anlatılanları anlama güçlüğünden ziyade, var olmayan şeyleri varmış gibi algılamak, hayaller veya halüsinasyonlar görmek, olmayan şeylerden şüphelenmek gibi durumlar da önemli işaretlerdir.

6- Alkol ve uyuşturucu kullanımında artış

Keyif verici, uyuşturucu ya da uyarıcı madde kullanımının artması, ciddi fiziksel rahatsızlıklara neden olabildiği gibi ruh sağlığı sorunlarına da eşlik eder. Hem sebep hem de sonuç olarak değerlendirilmesi gereken bu belirti kesinlikle hafife alınmamalıdır.

7- İntihar düşünceleri

Ruhsal rahatsızlıklara yatkın olan kişiler, intihar ile ilgili şakalar yapıyor ya da ciddi olmayan şekillerde de olsa konuşuyor olabilirler. Kimse kolay kolay hayatını sonlandırmayı planladığını açıkça ifade edemez belki ama farklı ifadelerinde intihar düşüncelerini sezmek, çok ciddiye alınması gereken bir durumun varlığına işaret eder. Uzmanlar doğrudan "Son zamanlarda hayatını sonlandırmayı hiç düşündün mü?" diye sormakta hiçbir sakınca olmadığını söylüyor. Bu fikri açıkça ve yargılamadan dinlemek, intihar düşüncelerine sahip birine yardım edebilmenin ilk adımıdır.

Referans: Nadia Ghaffari. "How to Recognize Early Warning Signs of Mental Illness". Şuradan alındı: https://www.rehabs.com/pro-talk/how-to-recognize-early-warning-signs-of-mental-illness/. (27 Nisan 2020).