Bir tehlike karşısında veya tehdit altında hissettiğimizde, bedenimiz iki tepkiden birini veriyor: Savaşmak ya da kaçmak. Seçimine göre bedenimizde bir dizi fiziksel değişim meydana geliyor. Meselâ karşı koymamızı ya da kaçmamızı kolaylaştırmak için nefes alışverişimiz kısalıyor, kalp ritmimiz hızlanıyor. Karşı koyarken veya uzaklaşırken hafif olmaya ihtiyaç duyacağımız için yeme isteğimiz kesiliyor, bağırsaklarımız ağırlığını atmak için hareketleniyor. Bu esnada açıkça hissedemediğimiz bir değişim daha gerçekleşiyor. Kaslarımız, duruma uygun pozisyon alıyor. Söz konusu kaslar arasında, bir anlamda evrimi sürecinde insanın hayatta kalmasını borçlu olduğu «psoas» önem kazanıyor. Psoas kası, koşmak ve tekme gibi savunucu darbeler için canlı ve esnek bir yapı alıyor.

Stres, psoas kasını nasıl etkiliyor?

Bedenimizin, tehdit altında hissettiğinde verdiği bir tepki daha var: Olduğu yerde kalmak. Bu, anlık tepki vermemize sebep olan ani korkudan biraz farklı bir tehlike. İnsanın ani tepki veremediği ya da vermesinin mümkün olmadığı, dönemsel ya da daha uzun süreli bir tehdit. «Ya başarısız olursam?...» endişe ve korkusunun hâkim olduğu bir sınav dönemi, yahut «Kiramı, borçlarımı ödeyemeyeceğim ve sonra ... » kaygısının teslim aldığı iş arama süreci, bu sınıfa giren tehditlerden. İnsan belirsizlikler, cevabını veremediği sorular karşısında strese girdiğinde ve tepki veremediğinde, psoas kasılıp kalıyor. Bu, benzer durumlarda cenin pozisyonu alarak bir tür pasif defansa geçen vücudun otomatik tepkisi.





Milyonlarca yıl önce psoas kası, insanı ormanda karşısına çıkan kaplana av olmaktan korumaya yarıyordu. Yüzyıllar içinde tehlike ve stres kaynakları değişti. 21. yüzyılda ormandaki kaplanın yerini caddedeki otomobil aldı, insan yiyecek bulmak için avlanmak yerine iş bulup çalışarak para kazanıyor. Çağın insanının psoas kasında gerilim birikmesine sebep olan stresin kaynağı, uzayıp giden yapılacak işler listesi ve yaşadığı finansal sıkıntılar. Ancak iki faktör daha var : Saatlerce aynı pozisyonda oturmak ve duruş bozukluğu.

Psoas kası vücudun neresinde konumlanır?

Bacaklar ile bel kemiği arasında yer alıyor.





Psoas kasını çalıştırmak stresi nasıl azaltır ?

Duygusal değişimler ile biyolojik değişimler arasındaki ilişkiyi açıklamak için psoas kası mükemmel bir örnek. Olumsuz duygusal değişimler psoas kasında gerilim birikmesine sebep oluyor. Peki tersi de mümkün mü? Yani psoas kasındaki gerilimi azaltarak olumlu duygusal değişimler yaratmak?

Yoga uygulamaları, bunun mümkün olduğunu gösteriyor. Psoas kasını esneterek çalıştıran, uzatan yoga pozları stresi azaltıyor. Nasıl ki beyin tehlike anında «Ya savaş, ya kaç» komutu vererek duruma uyum sağlaması için psoas’ta gerilim yaratıyor, aynı şekilde psoas da kendi gerilimini azalttığında merkezi sinir sistemi aracılığı ile beyne «Her şey yolunda» uyarısı gönderiyor. Uyarıyı alan beyin, aldığı mesajı bedene tekrarlıyor. Stres anında derin nefes almanın beyne verdiği mesajın ve yarattığı sonucun aynısı.

Korona döneminde psoas kasını çalıştırmanın faydası

21. yüzyıl insanı, bir yıldır yaşamsal tehdit altında. Korona virüsü, hem kendi yaşamına hem de sevdiklerine yönelik, ne zaman sona ereceğini bilmediği bir tehlike. Beyni, bedenine «Savaş ya da kaç» komutu veriyor. Ancak kaçabileceği bir yer yok ve bir yıldır tek yapabildiği kendini savunmak. Bu, yaşamsal bir savunma için uzun bir süre. Bedenin kendini savunmak için aldığı önlemleri insan «stres» olarak hissediyor. Bu stresi azaltmak için maske takmak, sosyal mesafe ve diğer hijyen kurallarına uymaya ek olarak alabileceği en isabetli fiziksel önlemlerden biri, psoas kasını rahatlatmak. Birkaç basit egzersizle «kaçma ya da savunma kası» psoas’ı rahatlatarak beyne «Her şey yolunda» mesajı göndermek.

Psoas egersizleri

Psoas kasını rahatlatmaya yarayan çok sayıda yoga pozu var. Evde, hatta epeyce sınırlı bir alanda yapmanın mümkün olduğu bu pozlardan en etkili üç tanesi : Güvercin, kertenkele ve (durumun anlam ve önemine uygun olarak) savaşçı pozu.

Güvercin Pozu (Eka Pada Rajakapotasana)





Kertenkele Pozu (Utthan Pristhasana)





Savaşçı pozu (Virabhadrasana)





Haber : Perihan Özcan Chocardelle

ozcanperi@gmail.com

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.