Bir uyku bozukluğu olan gece terörü, çocukları savunmasız bırakan, ebeveynlere çaresiz hissettiren bir durumdur. Çeşitli araştırmalarda çocuklarda uyku bozukluklarının %20-30 oranında yaşandığı; 2-15 yaş arası çocukların %27’sinde uykuya dalma güçlüğü, %25’inden fazlasında ise gece sık uyanmalar görüldüğü saptanmıştır. Yapılan araştırmalarda, gece terörü için bulunan sonuçlar ise oldukça değişkendir. %2-6 oranları arasında, diğer uyku bozukluklarına göre daha az görüldüğü kabul görmektedir. Bir uyku bozukluğu olan gece terörü, çocukları savunmasız bırakan, ebeveynlere çaresiz hissettiren bir durumdur. Çeşitli araştırmalarda çocuklarda uyku bozukluklarının %20-30 oranında yaşandığı; 2-15 yaş arası çocukların %27’sinde uykuya dalma güçlüğü, %25’inden fazlasında ise gece sık uyanmalar görüldüğü saptanmıştır. Yapılan araştırmalarda, gece terörü için bulunan sonuçlar ise oldukça değişkendir. %2-6 oranları arasında, diğer uyku bozukluklarına göre daha az görüldüğü kabul görmektedir.

Diğer uyku bozukluklarına nazaran daha az görülen bu uyku bozukluğu kendini, tekrarlayan bir şekilde uyku döngüsünün ilk yarısında aniden panik içinde uyanma, çığlık atma, terleme, çarpıntı, hızlı nefes alma gibi semptomlarla belli eder. Çocuk bu esnada çevresiyle bağlantıda değildir, olan bitenin farkında değildir. Kısmen hala uykuda olduğu için sizinle bağlantı kuramaz, sakinleştirilemez ve teselli edilemez. Ertesi sabah uyandığında yaşadığı gece terörünü hatırlamaz.Gece terörünün mutlaka psikolojik bir nedenle, örneğin yaşanan kötü bir olay, gergin ortamla ilişkili olması beklenmemelidir fakat ruhsal travma yaşamak, hassas, kaygılı bir yapıda olmak yatkınlığı artırabilir. Genellikle ayrılık kaygısı yaşayan çocuklarda daha sık görülür. 7 yaş öncesinde daha sıktır. 9 yaşından sonra sıklığı azalır.

Gece terörü esnasında neler olabilir?

• Sakin kalın
• Bu durumun ciddi bir hastalığa neden olmayacağınız kendinize hatırlatın.
• Çocuğunuzun ertesi günü bu durumu hatırlamayacağını unutmayın.
• Çocuğunuzun uykuda olduğunu ve ani hareketlerden kaçınmanız gerektiğini bilin.
• Çocuğunuzun güvenliğini sağlayarak kendisini yaralamasına engel olun.
• 2-3 aydan uzun süre devam eden durumlarda mutlaka çocuk psikiyatri ya da çocuk nöroloji uzmanına danışın.

Çocuklarda gece terörü genellikle kendi kendine son bulur ancak;

• Çocuğunuz uyku saatlerinde telaşlanmaya başladıysa
• Evinizde sürekli bir gece terörü gerginliği yaşanıyorsa
• Uyku düzeni gittikçe daha kötü bir hal alıyorsa
• 2-3 aydan daha uzun süredir devam ediyorsa yardım almalısınız.

Gece teröründe tedavi yöntemleri nelerdir?

• Uyku rutinlerinizde ufak değişiklikler yapın.
• Uyku hijyenini sağladığınızdan emin olun.
• Odanın havasını temiz ve hafif serin tutmaya özen gösterin.
• Çocuğunuzun aşırı yorgun bir şekilde yatağa girmemesini sağlayın.
• Yaptığınız fiziksel değişikliklerden fayda görmezseniz doktorunuzdan destek alın.
• Çoğunlukla EEG bulguları normal olsa da mutlaka ayrıntılı bir klinik değerlendirme ile birlikte epilepsi, santral sinir sisteminin organik hastalıkları ayrıcı tanısı yapılmalı, EEG değerlendirmesi istenmelidir. Bu süreçten kaçınmayın.
• Her şey yolunda görünüyorsa bir çocuk terapistinden destek almayı ihmal etmeyin.

Referanslar:

Elana Pearl Ben-Joseph “What are Night Terrors?” (2017) Şuradan alındı: https://kidshealth.org/en/parents/terrors.html , https://www.nightterrors.org/