Bu yıl yaz tatilinin uzamasıyla okula başlayacak çocuklar tatil rehavetine kendini iyice kaptırdı. Tarsus Amerikan Koleji Okul Doktoru Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Ali Cerrahoğlu’na tatil boyunca farklılaşan günlük alışkanlıkların tekrar okul hayatına adapte olabilmesi için nelere dikkat edilmesi gerektiğini sordum...

Kalıcı Bilgi İçin Kaliteli Uyku

* İyi uyumayan öğrenci derse konsantre olamaz, iyi öğrenemez. Sınıfta öğrenilen bilgilerin kalıcı olması kaliteli bir uyku ile gerçekleşir. Bilgiler uyku sırasında kalıcı hafızaya yazılır.

* Bu nedenle okullar açılmadan en az bir hafta öncesinden başlayarak çocuğunuzun uyku saatlerini okul zamanına uyarlamaya çalışın. Böylece tatil ortamından öğrenme moduna geçiş çok daha kolay olacaktır.

* Aylardır geç yatmaya alışmış olan çocuğunuzun başlangıçta uykusu gelmeyecek ve size itiraz edecektir. Ama ikna ederek televizyonu ve telefonu kapatıp siz de onunla birlikte yatağa gidip uyku pozisyonu alırsanız, birkaç günde yeni düzene alışacaktır.

* Sabahları erken kalkmak herkes için çok zor. Hele küçük bir çocuk için. Onu erken kalkmaya alıştırmak için okul gününü beklemeyin. Bu sayede okul günü gelip çattığında çocuğun uyku saatleri okul düzenine adapte olmuş olacaktır.

Kahvaltı ve Akşam Yemeği Dengesi

* Benzer bir sorun da kahvaltı konusunda yaşanacak. Sabah saat onda, on birde uyanmaya ve öğlen saatlerinde kahvaltı yapmaya alışmış olan çocuğunuz çok erken saatte, yani ona göre ‘sabahın köründe’ bir şey yemek istemeyecektir. Ancak kahvaltı günün en önemli öğünü. Özellikle çocukların öğrenme çağında, üst üste yoğun ders programında yeterli ve dengeli beslenmeye, yani ‘kaliteli yakıta’ ihtiyaçları var.

* Okullar açılmadan önceden erken kalkmaya ve mutlaka kahvaltı yapmaya alışması lazım. Erken kalkmanın ilacı erken yatmak. Aynı şekilde kahvaltı yapmak isteyecek kadar acıkması için de akşam geç saatlerde midesini doldurmamasında fayda var. Akşam yemeğini hava karardıktan hemen sonra gecikmeden yemek ve sonrasında bir bardak süt veya az miktarda meyve ile yetinmek sabah kahvaltısı için önemli.

Okulda tuvaletini tutuyorsa dikkat!

* Okul kapanmadan önce düzenli bir tuvalet alışkanlığı olan çocukların bu kazanımları tatilde altüst olabiliyor. Bu nedenle okul açılmadan bu sorunun yeniden bir düzene girmesi gerekiyor. Bazı çocuklar okulun hareketli, gürültülü ortamında kendisini çok rahat hissetmeyip ev ortamını ararlar. Bunun sonucunda da tuvaletini tutup eve yetişmeye çalışırlar. Bu sıkıntı bütün benliğini ele geçirir ve derslerini olumsuz etkiler.

* Onu en iyi tanıyan kişi olarak tuvalet alışkanlığını gözden geçirip okul zamanına uyacak şekilde yönlendirebilirsiniz. Küçük çocukların kişisel hijyenlerini okul ortamında sürdürebilmeleri için gerekli eğitimi ihmal etmemeli, yaz tatilini bir fırsat olarak görüp tamamlamalısınız.

* Çocuğunuzun özellikle tuvalet alışkanlığı yönünden sıkıntı yaratabilecek özel bir durumu varsa öğretmeniyle ve okul hemşiresi ile paylaşın. Böylece; olası bir sorun yaşandığında, arkadaşlarının arasında kötü duruma düşerek uzun vadeli bir psikolojik travma yaşamasının önüne geçmiş olursunuz.

Okul Öğünleri

* Yaz tatili boyunca kendi sevdiği yiyecekleri seçebildi. Şimdi okulda ona sunulanı yemesi gereken bir dönem başlıyor. Çocuğumuzun sadece karnını doyurmasını değil, ana besin gruplarından gerekli oranlarda tüketmesini amaç edinmeliyiz. Günde 5 porsiyon sebze veya meyve yediğinde, tam tahıl ekmekleri, bulgur pilavı, yağsız ve abartılı olmayan miktarlarda et, süt, yoğurt ve sağlıklı kuruyemişler yediğinde sevinmeliyiz.

* Bu nedenle okuldan dönen çocuğun gün boyunca neler yediğini mutlaka sorup, eksik kalmış olan besin ögelerini evde tamamlayabilirsiniz. Örneğin; salata yemediyse, öğlen yemeğindeki sebzeyi beğenmeyip sadece pilav veya sadece makarna yediyse, akşam bu eksikleri evde tamamlayabilirsiniz. Böylece çocuğun sağlıklı büyümesi ve öğrenebilmesi için çok gerekli olan temel besinleri tamamlayabilir, karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri dengeleyebilirsiniz.

Damla Çeliktaban