Bebek kontrolleri genellikle mutlu olduğumuz durumlardır. Bu muayenelerde miniğinizin büyüyüp serpildiğini anlarsınız. Her şey yolundadır. Hemşire daha önce böyle cici bir şey görmemiştir. Ama bazen pediatristler, yolunda gitmeyen, onları şüphelendiren bir şeye rastlayabilirler. Bu korkutucu olabilir. Fakat bu tedirgin edici ses semptomları, bir şeylerin gerçekten yolunda gitmediği anlamına da gelebilir. İşte yazımızda bu altı genel korkuya yer vereceğiz.

1- Kalça çıkıkları

‘6 aylık kızım Maya’nın genel kontrolleri sırasında serinkanlı bir gözlemci olmaktan çıkıp 30 saniyede gözyaşı yumağına dönmüştüm. Doktor, Maya’nın kalça kemiğinin çıktığını, röntgen cihazına gireceğini söylemişti. Sonuçları beklediğim süre boyunca çıldırmanın eşiğine gelmiştim. Benimle birlikte olan eşim, annem ve kız kardeşlerimi de bu noktaya sürüklemiştim. Maya’nın tekerlekli sandalye, koltuk değneği kullanacağı ya da ağrıyla kıvranacağı senaryolarıbeynimin içinde cirit atıyordu. Sonuçlar çıktığında doğal olarak bu senaryolar kayboldu. İçimin rahatladığını söylememe gerek yok. Bir daha asla rutin muayeneye gerek duymadım.’ Seray Kütükoğlu, 6 aylık Maya’nın annesi.

Uzmanlar bin bebekten birinde kalça çıkıklığı görülebildiğini söylüyor. Bu durum doğum sırasında olabilir, çok küçük bir farktır. Kalçasında bir ağrı başlayana kadar kişi, 50 yaşından önce bunun farkına varmayacaktır. Risk faktörleri; ilk doğum, kadın, ince de olsa kumaştan yapılan alt bezleri ve aile hikayesinde kalça çıkığı bulunmasını kapsar.

Rahatlayın:

Bu durum tamamıyla tedavi edilebilir. Eğer 3 aydan önce fark edilmişse, destek ya da emniyet kemeri gibi kemerlerle tedavide başarı oranı yüzde 95’tir. 6

ayın altındaki bebekler çoğunlukla; altı ila on iki hafta boyunca bu tür bir kemer takacaklardır: Bazen kırık kemiğe alçı gerekebilir. 6 ayın üzerindeki bebeklerde düzeltici bir ameliyata ihtiyaç duyulabilir. Bu yaklaşımdan sonra sonuç mükemmel olacaktır.

Berrin’in emniyet kemeriyle geçen 6 haftalık kontrolünden sonra annesi Meyra; ‘Kızımın bebek salıncağına gitmek gibi şeyleri yapamayacağını düşünmek beni çok üzüyordu. Buna ilaveten, ayakları yukarıya kaldırılmış şekilde uyumak zorundaydı. Fakat kolayca adapte oldu. Berrin, yaşına girdiğinde kalça çıkığı için takılan kemerleri çıkardı, şimdi yürüyor.

''Henüz ufacıkken birtakım hastalıkları olabilir. Bu yazımızdaki hastalıkların tedavisi var: Normal olmayan kalp atışları, kalça çıkıklığı gibi.''

2- Kilo yararlı değil

Bebekler 4 aylık olduklarında doğum kilosunun yaklaşık iki katıdır, 1 yaşına girdiklerinde ise bu üç katına çıkar. Bazı deneyimler, ‘gelişim fiyaskosu’yla sonuçlanır. Korku seviyesine rağmen, bu teşhis, sesler gibi kötülük habercisi değildir.

Rahatlayın:

Normal büyüme eğrisinden sapmak, geçici bir şey, tedavi edilebilir bir durum olabilir.

Yetersiz diyet:

Yalnızca anne sütüyle beslenen bebekler, her öğünde yeterince beslenemiyor olabilir. Fakat bebek rahatsa ve yaygara koparmıyorsa bunu bilemezsiniz. Çoğunlukla, annelerin süt üretimi bazı sebeplerden dolayı azalır. (yetersiz beslenme, aşırı egzersiz, fazla stres) Ebeler ya da hemşireler, size yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra, doktorunuzla, mama takviyesi konusunda konuşabilirsiniz.

Reflü:

Mideden yemek borusuna mide sıvısının kaçmasıdır. Kısaca GER denir. Bunun basit şekilde anlamı, bebeğin çok kusacağı, yeterince kalori alamayacağıdır. Bebeklerin çoğu, akşam yemeğinden sonra bir parça kusarlar. Mide ve yemek borusu arasındaki kas gevşektir. Buna ilaveten, küçük bebekler zamanlarının çoğunu yatay pozisyonda geçirirler ki bu da onların sıvıyı çok kolay şekilde dışarı çıkarmalarına olanak tanır. 6 aylık olduklarında, kaslar daha sertleşir, bebekler daha fazla otururlar, GER sorunu bu aylarda ortadan kalkar (buna karşın bazı bebekler 9 ay ve sonrasında da kusabilirler) Üstesinden gelmek için sık sık geğirtmek, gazını çıkartmak, yedikten sonra 20 dakika boyunca kucakta dik pozisyonda tutmak, sık sık ama azar azar beslemek önerilir.

Genetik:

İri yarı doğan bebekler, büyüme tablosundaki hareketi kaybederler, 1 yaşına girdiklerinde bu tabloya az yaklaşırlar. Çünkü yetersiz olmaya programlanmışlardır. Çocuk doktorunuza danışın ve büyümesiyle ilgili endişelerinizi paylaşın.

3- Normal olmayan kalp atışları

Doktor, stetestokbu bebeğinizin göğsüne koyar ve ‘tomp tomp’ şeklinde atan bir seri ses duyar. Şapırtı ya da üfleme gibi ekstra bir gürültü, kalp şikayetine işaret eder. Bazı durumlar araştırmayı gerektirir ki bunlar tipik olarak göğüs röntgeni ve elektrokardiyogramdır. Fakat uzmanlar, kalp hırıltısına bebeklerde sık rastlanır ve çoğu da masumdur diyor. Buna ilaveten, büyük ve ciddi pediatrik problemler, doğum haftalarında kendini gösterir.

Rahatlayın:

Uzmanlar, bebeklerin ilk 12 aylık dönemleri boyunca küçük anormalliklerin kalp hırıltısına neden olabileceğini, bunların tedavisiz geçeceğini söylüyor. En sık görüleni, VSD’dir. Yani, geniş odayı ya da karıncığı bölen kalp duvarında küçük bir delik var demektir. Bu tipiktir ve VSD, çocuk 1 yaşına gelinceye kadar kendiliğinden kapanır. Bu nedenle bebeğin sıkça izlenmesi gerekir.

6 haftalık kontrolüydü, doktoru Emre’nin kalp kapakçıklarından birinin tam anlamıyla kapanmadığını söylüyordu. Daha sonra Emre tonlarca testten geçirildi. Ancak kalp kendiliğinden iyileşmişti. İhtiyacınız olan şey sadece zaman. Emre şimdi anaokuluna gidiyor ve öğretmeni onun, sınıftaki en parlak öğrencilerden biri olduğunu söylüyor. Vecihe Y. 6 yaşındaki Emre’nin annesi.

''Miniğiniz için hep en büyük dileğiniz sağlıklı olması. Sağlığını devam ettirebilmek için yapmanız gereken en önemli şeyse, düzenli doktor kontrolleri.''

4- Şaşı gözler

Başlarda, şaşı göz endişe duyulacak bir şey değildir. Yenidoğanların göz kasları tamamıyla gelişmemiştir. Bu nedenle göz birlikte hareket etmez. 3 aylık olduğunda her iki göz de senkronize olarak hareket eder. Eğer çocuğunuz 6 ya da 9 ay arasındaysa ve hala gözleri çarpışıyorsa, şaşılık olabilir. Bunun görülme sıklığı 100 bebekte birdir. Şaşılık tedavi edilmek zorunda. Edilmezse, görme bozukluğu ya da göz tembelliğine eşlik eder ki, bir göz genellikle güçsüz kalır.

Rahatlayın:

Şaşılığı düzeltmek çok kolay. Buna karşın bazı çocuklar için ameliyat gerekebilir. Çoğunlukla güçlü olan göze yama yapmak yani üzerini bir şey ile kapamak, diğer tembel olan gözün çalışmasına olanak tanır. En iyi yol, gözlük kullanmasını sağlamaktır.

5- Şişmiş üreme organı

Erkek bebeklerin testisleri orantısız genişlikte görünür. Bunun iki anlamı vardır: hidrosel yani testislerde toplanan sıvı ve kasık fıtığı… Ailelere bu durum çok basit görünür. Pediatristler bunun basit mi yoksa ciddi bir şey mi olduğunu çabucak anlayabilirler. Sıvının rengi bunun cevabını verecektir. Hidrosel sıvı açık renktedir ama kasık fıtığının sıvısı koyu renklidir.

Rahatlatyın:

Hidrosel, genellikle 6 ay ile 1 yaş arasında görülür. Durum halledilir. Kasık fıtığı ise biraz daha problemlidir. Ara sıra ağrı yapar ve küçük bir operasyonla çözümlenir.

6- Güvercin ayaklar çarpık bacaklar

Bebeğinizin ayakları içeri doğru bakıyor ya da yeni yürüyen kovboy kız gibidir. Bu üzücü olabilir ama bacaklar ve ayaklar düzeltilebilir.

Rahatlayın:

Çocukların mutlaka doğru ayakkabı giymesi ve doğru askı kullanması zorunluluğu 30 yıl önceki bilgiydi. Güvercin ayaklar ve çarpık bacakların her ikisi de bebekler için psikolojik olarak normaldir. Her iki durumda da bebek yürüyecektir. 2,5 yaşına kadar da bu problem tamamıyla düzelir. Eğer 2,5 yaşında olmasına rağmen sürdürüyorsa mutlaka doktorunuza danışın.