Aloe vera nedir?

Aloe vera, sukulentler grubuna dahil bir bitkidir. Yabani olarak Türkiye'nin güneybatısında yetişiyor olsa da hem güzel bir süs bitkisi olmasıyla, hem de yapraklarından elde edilen jelin birçok kullanım alanı bulunmasıyla sıklıkla evlerde de yetiştirilmektedir. 60-100 santimetreye kadar uzayabilen bitkinin sivri ve etli, yeşil renkte yaprakları vardır. Kenarları tırtıklı ve bazen de beyaz benekli olan yaprakların içerisinde bulunan jel, içeriğindeki etken maddeler sayesinde özellikle cilt için faydalı bir ürün olarak kullanılabiliyor. Aloe vera yapraklarının yüzde 96'sı sudan oluşuyor, aynı zamanda temel yağlar, amino asitler, mineraller, vitaminler, enzimler, glikoproteinler, rezin ve antrasen veya antrakinon türevleri de içeriyor.

Aloe vera bitkisinin tıbbi kullanımına dair kayıtlara ilk kez M.Ö. 16. yüzyılda Mısır’da yazılmış kaynaklarda rastlanmıştır. Bu bölgede "ölümsüzlük bitkisi" olarak anılan aloe vera, Hindistan civarında yaygın bir geleneksel tıp sistemi olan Ayurveda’da da önemli bir yer tutar. Ülkemizde de "sarısabır" adıyla bilinen bitki, günümüzde kozmetik ve ilaç içeriklerinde sıklıkla kullanılmaktadır. 500’den fazla çeşidi bulunan aloe veranın tıbbi amaçlı kullanılan türü, Aloe Barbedensis olarak isimlendiriliyor.

Aloe vera nasıl yetiştirilir?

Aloe vera, kolaylıkla evde de yetiştirilebilen bir bitkidir. Sukulent türü olduğu için, fazla suyu sevmez. Normal saksı toprağına ekeceğiniz aloe veranızı toprağı iyice kuruyup çatladıktan sonra bir miktar sulamanız yeterli olacaktır. Yerini seven ve iyi bakılan aloe vera bitkisi, ilkbahar aylarında yeni kökler oluşturmaya başlar. Yapraklarının altından yeni sürgünler verdikçe, bu yeni yavruları ayırıp başka bir toprağa ekebilirsiniz. Evde aloe vera yetiştirmek için bitkinizi hava alan ve güneş gören bir yerde bulundurmalısınız.

Aloe vera nasıl kullanılır?

Aloe vera bitkisinin yapraklarının içerisinde yoğun, jel kıvamında bir sıvı bulunur. Şifalı içerikler de aloe vera jeli olarak bilinen bu sıvının içinde barınırlar. Sarısabır taşı olarak bilinen ürün, aloe vera jelinin güneşte veya ocakta ısıtılarak yoğunlaştırılmasıyla elde edilir. Müshil olarak direkt ağızdan alınabildiği gibi, sirke ile karıştırılarak saç bakımında da kullanılabilmektedir. Aloe vera jeli, herhangi bir işlemden geçirilmeden doğrudan da kullanılabilir. Cilt üzerine sürülebilir ya da evde yapılan maske, merhem gibi karışımlara ilave edilebilir.

Aloe vera yapraklarını kesince, içindeki jele kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Bu jeli bir kaba doldurarak ya da doğrudan cildinize sürebilirsiniz. Yaraları iyileştirmesinin yanı sıra, antibakteriyel ve antioksidan özellikleriyle bölgeyi temizlemeye de yardımcı olacaktır. Sinek ve böcek ısırıkları, yaralar, yanıklar ve diğer her türlü cilt sorunu için idealdir. Cilt bakımı içinse rutin olarak aloe vera jeli yüzünüze sürebilir, hazırladığınız maske karışımlarının içine ilave edebilirsiniz. İçeriğindeki antioksidanlar ile E ve C vitaminleri, cildi nemlendirir ve korur. Ayrıca pamuğun üzerine bir miktar damlatacağınız jeli iyi bir makyaj temizleyici olarak da kullanabilirsiniz. Aloe vera jel, kabızlık sorunu için de ağız yoluyla kullanılabilir. İçeceğinize karıştıracağınız bir yemek kaşığı kadar aloe vera, bağırsakların çalışmasına yardımcı olacak ve zararlı bakterilerin vücuttan atılmasını kolaylaştıracaktır.

Aloe vera faydaları nelerdir?

• Aloe vera besin değeri yüksek gıda katkı maddesi olarak; gıdaların kalitesini artırmak ve raf ömrünü uzatmak amacıyla kullanılabiliyor. Aloe vera ürünlerin tadını ya da görünüşünü etkilemiyor, bu nedenle de geleneksel sentetik koruyuculara karşı daha güvenilir, doğal ve çevre dostu bir alternatif olabilir.

• Antioksidan özelliğe sahip fenolik bileşikler bakımından zengin bir bitkidir.

• Mide, ince bağırsak ve kolonun düzgün çalışmasına yardımcı olur.

• Yara iyileştirici özelliği vardır.

• Nemlendirici özelliğe sahiptir.

• Yanık tedavisinde kullanılabilir.

Aloe vera maskesi nasıl yapılır?

Aloe vera ile hazırlayabileceğiniz çok sayıda maske tarifi bulunmaktadır ancak maskenin içine ekleyeceğiniz malzemelerin cilt tipinize uygun olması çok önemlidir. Bazı aloe vera maske tariflerinde bulunan limon cildinizde düşündüğünüz kadar iyi bir etkiye neden olmayabilir. Aynı şekilde yağlı bir cildiniz varsa maskenin içine ekleyeceğiniz Hindistan cevizi yağı da cildinizi olumsuz etkileyebilir. Aşağıda tarifini verdiğimiz aloe vera maskesi ise herhangi bir alerjiniz yoksa eğer tüm cilt tipleri için uygundur.

Aloe vera maskesi için malzemeler:

• 4 yemek kaşığı aloe vera jeli

• 2 yemek kaşığı yoğurt

• 6 yemek kaşığı salatalık suyu

Aloe vera maskesi yapılışı:

Aloe vera jelini bir blendera koyun. Üzerine yoğurt ve salatalık suyunu ilave edin. Tüm malzemeleri güzelce karıştırın. Hazırladığınız maskeyi cildinize sürün ve 15-20 dakika kadar bekledikten sonra ılık suyla durulayın. Bu maskeyi haftada 3 kez uygulayabilirsiniz.

Aloe vera kremi

Aloe veranin nemlendirici özelliğinden uzun süreli fayda sağlamak için evde aloe vera kremi hazırlayabilirsiniz.

Aloe vera kremi için malzemeler:

• 2 yemek kaşığı aloe vera jeli

• Argan yağı

• Jojoba yağı

• Kokusunu sevdiğiniz aramotik bir yağ (lavanta yağı, vs.)

Aloe vera kremi yapılışı:

Kullanıp bitirdiğiniz bir kremin kutusuna veya kapaklı herhangi küçük bir cam kavanozuna aloe vera jelini, argan yağı ve jojoba yağını ekleyin. Bu karışıma 4 damla lavanta yağı ekleyin. Tüm malzemeler karıştırın. 20 gün kuru ve serin bir yerde saklayıp kullanın.

Aloe veranın zararları:

Yapılan araştırmalar aloe veranın zengin içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve cilde iyi geldiğini gösteriyor. İçerdiği vitamin ve mineraller sayesinde günlük hayatımızda kullanmakta tereddüt etmememiz gerekse de aloe veranın da fazla kullanımı diğer her şeyde olduğu gibi oldukça zararlı. İşte fazla kullanım doğrultusunda oluşabilecek aloe veranın olumsuz etkileri:

• İshal,

• Böbrek probemleri,

• İdrar ve dışkıda kan,

• Düşük potasyum,

• Kas güçsüzlüğü,

• Kilo kaybı,

• Kalp sorunlarına

Not: Diyabet hastasıysanız ya da aşağıda belirtilen durumlara karşı hassasiyetiniz var ise Aloe vera kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışmalısınız.

Referanslar:

Cynthia Cobb & Tim Newman. "Nine health benefits and medical uses of Aloe vera". Şuradan alındı: https://www.medicalnewstoday.com/articles/265800. (13 Eylül 2017).

Kaelyn Riley. "4 Aloe-Vera Uses". Şuradan alındı: https://experiencelife.com/article/4-aloe-vera-uses/. (Temmuz-Ağustos 2020)

Gülden Başyiğit Kılıç, Damla Bilecen Şen, Dania Alnakdalı, Müberra Gülşen. "Aloe vera’nın gıda endüstrisinde kullanımı". Şuradan alındı: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1014492

Doç. Dr. Gamze Kökdil. "Aloe vera doğa mucizesi mi?" Şuradan alındı: http://e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/eczaciodasiyayinlari/mersin2/9.pdf

"Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?" Şuradan alındı: https://www.medikalakademi.com.tr/aloe-vera-nedir-nasil-kullanilir-iyi-geldigi-hastaliklar-ve-cilde-faydalari/#aloe-veranin-zararlari