Türkiye’de bu tip bir çalışmanın kitap haline geldiğine pek rastlamadık. Proje sorumlusu, çocuk psikolojisi uzmanı Petek Halman. Sevgi, savaş, güven gibi hayata dair pek çok kavramı, Şırnak’tan Balıkesir’e farklı ilde yaşayan çocuklara yöneltmişler. Malum, çocuk dili... Hesap, kurmaca ya da mecaz yok. Aklına geleni söylemiş hepsi. Kimi de derdini resimle, şiirle anlatmış. Cevaplar öylesine saf, özgün ve samimi ki... Büyük büyük kelimelere gerek duymadan her şeyi özetlemişler. Ve bu özetler, başka bölgelerde yaşayan çocukların dünyayı algılayışındaki farkları gözler önüne seriyor. İşte birkaç örnek...



Yaşamak


“Biri bizi boğmazsa hayatta kalırız.” (6 yaş, erkek, İstanbul)



“Hayatta olmak demekttir. Dünya olduğu sürece yaşarız. Allah çok büyük ve anne babayı doğurdu ve dünyadaki birçok kişiyi yarattı. Ama beni doğurmayı unutmuş. Bu yüzden beni annem doğurdu. O galiba anne ve babaları doğuruyor. Kendimizi kılıçlamazsak ve parmağımızı gözümüzün içine sokmazsak yaşarız ama bunları yaparsak hayatımızı kaybederiz.” (6 yaş, erkek, İstanbul)


Güven


“Bir şiiri ezberleyeceğine inanmak, kendine güvenmektir.” (10 yaş, kız, İstanbul)


“Her insan güveneceği birini bulamayabilir ama yine de sizin güvenmeye devam etmeniz gerekir. Eğer bunu bilemezseniz ömrünüz boyunca kimseye güvenemezsiniz.” (10 yaş, kız, Urfa)


“Herkes güven duyunca derin bir nefes alır. Güven en ilginç duygudur.” (10 yaş, kız, İstanbul)


Sevgi


“Sevgi deyince aklıma kalp şeklinde kurabiyeler geliyor. Onları arkadaşlarıma verdiğim geliyor. Çünkü bu iyi bir şey.” (10 yaş, kız, İstanbul)


“Sevgi aile içinde öğrenilir, herkesten birbirine geçer.” (9 yaş, erkek, İstanbul)



Ayrılık


“Çok uzakları aramak demektir.” (6 yaş, kız, Samsun)



“Bir tane kadın adamdan ayrılmış. Sonra bir tane daha oğul bulup bir tane daha baba bulmuş.” (7 yaş, erkek, Samsun)


Korku


“Sahilde yürürken birinin elini tutmuşsam, o da benim elimi bırakırsa, ben de denize düşersem, orada uyuya kalırsam, uyandığımda köpek balığının midesindeysem, o zaman çok korkarım.” (5 yaş, kız, İstanbul)

“Kızlar erkeklerden daha çok korkarlar. Çünkü onlar güzeller. Kalp, sevgi gibi şeylerden hoşlanırlar. Bu yüzden hiç savunmalı eşya almıyorlar. Korkuda sevgi mevgi olmaz, güzellik olmaz.” (6 yaş, kız, İstanbul)


“Bazı insanlar korktukları şeyleri gizlemek için korkuturlar.” (10 yaş, erkek, İstanbul)


Kıskançlık


“Birinin oyuncağını almak istemen ama paran yetmediği için alamaman demektir.” (6 yaş, erkek, İstanbul)


“Utanmak gibi bir şey.” (7 yaş, kız, Samsun)


Merak




“Bu kelime heyecan bildiriyor.” (9 yaş, kız, İstanbul)


“Duvarın arkasında ne olduğunu düşünmekir.” (10 yaş, kız, İstanbul)


“Anneme ‘Neden sonsuza dek yaşamıyoruz’ dedim. Hep ‘Sonsuza dek yaşamak mümkün değil’ diyor. Yine de çok merak ediyorum.” (10 yaş, erkek, Edremit)


Öğrenmek


“Diyelim ki biri ‘Oha’ dedi. Bu farklı bir kelime. İlgimizi çekiyor, biz de yeni bir şey öğrenmiş oluyoruz.” (6 yaş, erkek, İstanbul)


“Meraklı biri olursan öğrenmek istersin. Bu hoşuna gitmeli yoksa ne diye geliyorsun okula, bu karda kışta. Öğrenmek kim istemez sıcacıkta. Düşünemezsen neye yarar? Bir defter, bir kalem, bir kitap yeter bana. Ne gerek var öğrenmeyeceksen bu kara tahtada hiç oturma, eve git. Nasıl olsa pastan, böreğin hazır. Gerçekten öğrenmek istiyorsan; Haydi! Marş marş okula.” (9 yaş, kız, Muş)


Başarı


“Başarı kolay değildir. Çok çalışanlar başarılı bir meslek sahibi olabilirler. Eğer okul okumuyorsan direkt sanayiye gönderilirsin.” (9 yaş, erkek, Urfa)


“İnsanların kötülüklerini yıkmak ve çevreye zarar vermelerini engellemek bir başarıdır.” (6 yaş, kız, İstanbul)


“Bir şeyleri sürekli denemektir.” (6 yaş, kız, İstanbul)


İyilik


“Ben küçükken yazlıkta karpuz yiyordum. Birden karpuzu çok büyük ısırdığım için boğazıma takıldı. Babam sırtıma vurdu. Ben çok kızmıştım ve korkmuştum. Babam beni dövüyor sanmıştım. Aslında bana yardım ediyordu, bana iyilik yapmıştı.” (8 yaş, erkek, Samsun) “Ben 5 kere iyilik yaptım ama en sevdiğim şu; 2. sınıfa gidiyordum. Bir tane kör az kalsın eziliyordu, ben de adamı belinden tutup karşıya geçirdim.” (9 yaş, erkek, İstanbul)


Kötülük


“Eskiden bizim sınıfta bir kız vardı. Yağmur yağdığında arkamdan koşa koşa gelip beni itti ve çamura düşürdü. Sonra da gülüp gitti. Şimdi herkes ona ‘Kötü’ diyor. O kötülüğü seçti.” (8 yaş, kız, Urfa)


“Herkesin içinde bir kötülük vardır. O kötülüğü geçirmek için sakin olmak gerekir.” (9 yaş, erkek, İstanbul)


Savaş


“Savaş çok kötüdür. Kızlara hiç yakışmaz.” (5 yaş, kız, İstanbul)


“Birbirini sevmeyi bırakmak demek.” (6 yaş, erkek, Şırnak)


Üzülmek


“Ben ailemi kaybettiğim için çok üzüldüm. Yalnız kalmak çok zor. Sarılmak, öpmek için anne ve baban olmalı. Yoksa hayat kaybolmak gibi.” (9 yaş, erkek, İstanbul)


“Çocuklar iPad oynamamaya çok üzülürler. iPad oynamadan dünyama yaşam katamıyorum. Oradan nasıl hayatta kalacağımı öğreniyorum. Çünkü ben bir canlıyım. Canlılar hayatta kalmaya çalışırlar.” (6 yaş, erkek, İstanbul)


Barış




“Biriyle küsünce onun yanına gidip ‘Bir daha oynayalım mı?’ demektir.” (6 yaş, kız, İstanbul)



“Elele tutuşmaktır.” (6 yaş, kız, Ağrı)


Özgürlük


“Bir o tarafa koşmak, bir bu tarafa koşmak.” (9 yaş, kız, İstanbul)


“Özgürlük annemin ve babamın bana istediğim oyuncakları alması. Hep annemin istediği oyuncakları alıyoruz. Odam erkek oyuncaklarıyla dolu ama ben kız oyuncaklarıyla da oynamak istiyorum. Onlar bana engel olduğunda çok sinirleniyorum. Kız oyuncakları istediğimde konuşma yapıyorlar. Sanırım bundan rahatsız oluyorlar.” (“6 yaş, erkek, İstanbul)


“Özgürlük bir yere gidebilen, parası, evi, işi olan insana denir.” (10 yaş, kız, Urfa)


Mutluluk


“İnsanlar hep mutsuz olacak diye bir kural yok.” (10 yaş, kız, İstanbul)


“En mutlu olduğum an, Noel Baba’nın en sevdiğim legoyu getireceğini düşünmekti. Yılbaşı bitti hâlâ getirmedi. Getirmeyecek. Bu beni üzdü.” (5 yaş, erkek, İstanbul)


Pınar Erbaş

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.