Göz bebeğimiz olan çocuklarımızın her ihtiyacını karşılamaya çalışsak da, günlük hayatın koşuşturmacası içerisinde bazen çok önemli konuları dikkatimizden kaçırabiliyoruz. Onlardan biri ve en sık ihmal edileni ağız ve diş sağlığı! Oysa ‘nasılsa kalıcı diş değil, yenisi çıkacak’ diye ertelenen süt dişindeki rahatsızlıklardan kırılan dişe dek bazı ihmallerin çocukta dikkat dağınıklığından kalp hastalıklarına birçok soruna yol açabildiğini belirten Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Diş Hekimi (Pedodontist) Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, “Beklenmedik durumlarda karşınıza çıkabilecek diş problemlerinin üstesinden gelmenin yolları mevcut. Ancak sorunlu dişe kalıcı tedavi uygulanmazsa çok daha ciddi sorunlar kaçınılmaz olacaktır” diyor.

Gece diş ağrısıyla uyanırsa

Çocuğunuz bir gece ansızın diş ağrısı ile uyanırsa ne yapmanız gerektiğini biliyor musunuz? Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Diş Hekimi (Pedodontist) Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, ailelerin kendilerine en sık “dün gece dişi çok ağrıdı” şeklinde şikayetle geldiklerini belirterek “Böyle bir durumda, ağrıyan bölgeye özen göstererek hemen çocuğunuzun dişini fırçalayın. Diş temizliği sayesinde rahatlama oluşacaktır. Ağrıyan dişin olduğu bölgeye 5 dakika arayla 5’er dakika dışarıdan, ince bir beze sarılmış buz uygulaması yapın. Buz o bölgeye gelen damarların daralmasını sağlayarak kan akışının azalmasına neden olacak ve bu sayede iltihabın aktif halini baskılayacaktır. Ayrıca buz hissizlik de oluşturacağı için lokal bir uyuşukluk olacak ve ağrı hissini azaltacaktır. Ağrı yine de geçmezse çocuğun yaşına ve kilosuna uygun dozda ağrı kesici verilerek geceyi rahat geçirmesi sağlanabilir ancak elbette bunlar geçici çözümler. Mutlaka çocuk diş hekimine giderek tedaviye başlamak gerekir” diyor.

Dişi kırılırsa

Çocuğunuzun düşme veya çarpışma anında dişi kırıldıysa diş hekimine ulaşana kadar geçen zaman çok büyük önem taşıyor. İlk müdahalenin doğru yapılması, çocuğun ömür boyu yaşayabileceği problemlerin önüne geçebiliyor. Dr. Dt. C. Ceren Soytuna “Eğer diş kırıldıysa mutlaka kırık parçaları bulun. Kırılan parçaların nemli bir ortamda taşınması çok önemlidir. Bunun için en uygun solüsyon süttür. Kırılan dişi marketten alacağınız bir paket sütün içine atın ve çocuk diş hekimine ulaştırın. Bu sayede uygun koşullarda gelen kırık parça dişe yapıştırılarak hiçbir estetik kayıp yaşanmadan eski haline dönmesi mümkün olacaktır” diyor.

Canlı yayın: Çocuk diş sağlığı

Dişi yerinden fırlarsa

Çarpışma veya kaza sonucu diş yerinden tamamen çıkabilir de! Böyle bir durumda yerinden çıkan dişin bulunması çok önemli. Yerinden fırlayan diş kalıcı bir diş ise dişin kuronundan tutarak kökünü akan suda temizleyin, kesinlikle diş köküne dokunmayın ve dişi yerine yerleştirin. Bir peçeteyi rulo haline getirerek ısırtın ve çocuk diş hekimine gidin. Bu süre içerisinde dişi yerine yerleştiremiyorsanız süt dolu bir kabın içine koyarak en kısa sürede çocuk diş hekimine gitmeniz uygun olacaktır. Eğer yerinden fırlayan diş süt dişi ise yine dişi bularak çocuk hekimine ulaştırın.

Çürükleri varsa

Birçok anne babanın ‘nasılsa süt dişi, dökülecek yenisi gelecek’ diyerek fazla önemsemediği süt dişlerindeki çürükler, çocukların beslenmelerini olumsuz etkilerken dikkat dağınıklığından yorgunluğa, unutkanlıktan kalp hastalıklarına dek birçok soruna neden olabiliyor. Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, gerek süt dişi gerekse kalıcı dişlerde baş gösteren çürüklerin ihmale gelmeyeceğini belirterek “Anne babalar çocuklarının diş hekiminden korkabilecekleri düşüncesiyle de onları küçük yaşta getirmek istemeyebiliyorlar. Oysa diş tedavileri artık çok kolaylaştı. Her çocuğa yapılacak işlemi onun anlayacağı dilde anlatmak gerekiyor. Korkutmadan aletleri tanıtmak çocukların güvenini kazanmayı sağlıyor. Aletlere isimler takmak hem eğlenceli oluyor hem de çocuğa hayal kurmasını ve diş tedavisini oyun gibi görmesini sağlıyor. Hiçbir zaman ‘hiç acımayacak’ demiyoruz. Ne hissedeceğini anlatınca düşündüğümüzden çok daha dirayetli durabiliyor çocuklar” diyor. Eğer çocuk tüm çabalara rağmen korkuyorsa genel anestezi ile tedavi yaptıklarını belirten Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, tüm tedavilerin böylelikle tek bir seansta ve yüksek kalite ile yapılabildiğini, uzman ellerde anesteziden çekinmeye gerek olmadığını, sorunun başarıyla ortadan kalkabildiğini söylüyor.

Bu hataya düşmeyin!

Dr. Dt. C. Ceren Soytuna, genellikle ailelerin çocuklarının dişlerini fırçalamak için tüm dişlerin tamamlanmasını beklediklerini belirterek “İlk dişlerin çıkmaya başlaması bile artık geç sayılıyor. Yapılan yeni çalışmalar çürük yapıcı bakterilerin diş çıkmadan önce de ağız içinde çoğalmaya başladığı yönünde. Yani çocuğunuzun ağzında diş olmasa da bakteriler kendini hazırlamaya başlıyor. Ne kadar iyi ve temiz tutarsak, ağız içinde çürük yapıcı bakteri sayısı düşüyor. O yüzden çocuklar doğar doğmaz ağız temizliğine başlanmalı. Dişlerin ilk sürmeye başlaması ile parmak fırçalar; azı dişlerin sürmesiyle de (yaklaşık 1 yaş) çocuk diş fırçalarının kullanılması önemli. İlk diş muayenesi de 6 ay-1 yaş arasında yapılmalıdır” diyor.

Diş sağlığında doğru bilinen 10 yanlış

Ağız ve diş sağlığını korumak adına doğru bilinen birçok yanlış düşünce diş hastalıklarına hatta diş kayıplarına yol açabiliyor.

11

Sağlıklı dişlere ve güzel bir gülümsemeye sahip olmak için en başta ağız ve diş sağlığı konusunda bilinçlenmek gerekir.

"Diş ipi ve ara yüz fırçası diş etlerini kanatır ve dolgulara zarar verir" Yanlış! Diş ipi ve ara yüz fırçası, iyi restore edilmiş kaplama ve dolguların arasına bile son derece rahat bir şekilde girip temizliği sağlamaktadır. Hangi ürünün nasıl kullanılacağı konusunda diş hekiminden bilgi alınmalıdır. Çürüksüz ve sağlıklı bir ağız için ara yüz temizliğinin önemli olduğunu unutulmamalıdır.

"Ağız kokusuna sakız, pastil, gargara ve spreyler kesin çözümdür" Yanlış! Ağız kokusuna, ağızdaki bakteriler neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra temizliği iyi yapılmayan sorunlu bir ağızda koku daha fazla olabilmektedir. Ağız içinde ve dişlerde hiçbir problem olmamasına rağmen ağız kokusu varsa bunun sebebi mutlaka araştırılmalıdır. Solunum yolları, mide, yemek borusu, böbrek rahatsızlıkları gibi birçok faktör ağız kokusunun sebebi olabilir.

"Diş taşları temizletilse de kısa bir zaman sonra tekrar oluşur" Yanlış! Diş taşı temizliği sonrası diş hekiminizin önerdiği diş fırçası, ağız bakım ürünlerini kullanmanız ve bunları doğru kullanım tekniği ile uygulamanız yeni diş taşı oluşumunu azaltabilmektedir. Doğru ürün ve doğru teknik ile dişlerinizi daha iyi temizleyebilirsiniz.

"Diş beyazlatma için her ürün kullanılabilir" Yanlış! Diş beyazlatma, diş hekimi kontrolünde yapıldığı takdirde kişileri sıkıntıya sokmayan ve zararsız bir işlemdir. Diş minesi yüzeyindeki çatlak ve kırıklar ağızdaki çürükler ve kötü restorasyonlar beyazlatma ile hassasiyetinizi artırabilmektedir. Bunun için diş beyazlatma işlemleri hekim kontrolünde yapılmalıdır.

"Hamilelik döneminde dişlere ne kadar iyi bakılsa da dişler zaten çürüyecektir" Yanlış! Planlı bir hamilelik öncesinde yapılan diş hekimi kontrolü ve kontrolde yapılan önleyici tedaviler hamileliğin ağız ve diş sağlığı açısından rahat geçmesini sağlayacaktır. Hamileliğin 3 -6. Aylarında diş hekimi kontrolü yaptırılmalıdır. Hamilelik dönemi boyunca yapılan iyi bir ağız ve diş bakımı problemlerle karşı karşıya kalmanızı engeller.

"Kanal tedavisi hem çok ağrılı hem de çok zor bir işlemdir" Yanlış! Eksilen dişin yerine planlanan implant ya da diş kesimi ile kurulacak bir köprü için harcanan zaman, ücret ve ağrı düşünüldüğünde en uygun tedavi şekli kanal tedavisidir. Doğru bir anestezi altıda uygulanan tedavi, hızlı ve kolay bir biçimde olumlu bir sonuca ulaştıracaktır. Günümüzde "ni-ti" döner aletler ile hem kanal tedavi işlemi kolaylaşmakta hem de kanal tedavisi yapılmış ancak başarısız olunmuş dişlerde bile tekrar şans verilmektedir.

"Çocuklarda süt dişlerindeki aralık, gerçek dişlerinin de aynı şekilde olacağını gösterir" Yanlış! Süt dişlerindeki aralıklar gerçek dişlerinin de böyle olacağını düşündürdüğü için ebeveynleri endişelendirmektedir. Ancak süt dişindeki aralıklar daimi dişlerin gelmesiyle kapanacaktır; çünkü daimi dişler daha geniştir. Önemli olan çarpık ve sıkışık dizilimli olan süt dişlerini dikkate alınmasıdır.

"Diş etlerinin estetiği mümkün değildir" Yanlış! Bir gülümseme ile görünen diş etleri kişinin dış görünümünü etkilemektedir. Bunun yanı sıra asimetrik diş eti kenarları, dişleri düzensiz ve eğri gösterebilmektedir. Lazer tedavisi ile tek seansta diş etlerinin estetiği düzeltilebilmektedir. Tıbbi bir problem olmasa da özellikle güldüklerinde diş eti gözüken kişiler için sıkıcı ve moral bozucu bir durum olan "diş eti hiperpigmentasyonu lekesinin de (mor diş etleri) tedavisi mümkündür. Estetik anlamda müdahale gerektiren bu lekelerin giderilmesinde lazer, modern ve etkili bir tedavi yöntemidir.

"Tüm kaplamalar zamanla estetik ve sağlık açısından problem yaratır" Yanlış! Sağlıklı olan bir dişte yapılan estetik planlamalar daha sağlıklı sonuçlara ulaşılmasını sağlayacaktır. İyi bir radyografik inceleme ile diş eti, kök durumu incelenen ve var olan sorunlarına uygun tedaviler gerçekleştirildikten sonra yapılan köprü, lamina, zirkon gibi tüm restorasyonlar iyi sonuçlar veren uzun ömürlü işlemlerdir.

"İmplantlar herkese uygulanamaz" Yeterli kemiğin varlığı söz konusuysa, hastanın sistemik rahatsızlıkları engel değilse ve kişi operasyon sonrası istenilenlere de dikkat ederse doğru bir planlama ile implant tedavisi herkese uygulanabilen bir işlemdir. Ancak operasyon sonrası sigara tüketimi sınırlandırılmalıdır; çünkü sigara içilmesi iyileşme sürecini bozacaktır. Diş Sağlığı Hekimi Aslı Tapan