Bazen köpek havlamasına benzeyen öksürükle ortaya çıkıyorlar, bazen de nefes darlığıyla... Hastalığa kimi zaman ateş bazen de beslenmeyi reddetme eşlik ediyor. Çocukluk çağında sık görülen hastalıkların birtakım ortak belirtileri olsa da, benzemeyen yönleri de bulunuyor. Universal Çamlıca Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman Akça, çocuklarda sık görülen hastalıklar arasında idrar yolu enfeksiyonlarıyla ishalin başı çektiğini söylüyor.

İdrar yollarına dikkat!

İdrar yolu enfeksiyonlarının, çocuklarda üst solunum yollarından sonra en sık rastlanan enfeksiyonlar olduğu belirtiliyor. Bu enfeksiyonlara kızlarda erkeklere oranla daha sık rastlanıyor. (Yenidoğan dönemi dışında.) Bu enfeksiyonlar hiçbir bulgu vermiyor ve sessiz seyrediyor. Bu sürecin sonunda ise böbrek iltihabına neden olarak; böbreğin yıllar içindeki gelişimini, büyümesini ve fonksiyonlarını bozup kronik böbrek yetmezliğine yol açabiliyorlar.

Dr. Asuman Akça, “Bu yüzden üriner enfeksiyonların iyi tanınması ve erken tedavisi çok önemlidir” diyor. Hastalık, enfeksiyonun yerleştiği yere göre üst ve alt üriner sistem enfeksiyonu olarak inceleniyor. Üst üriner sistem enfeksiyonlarında büyük çocuklarda titremeli ateş, bel ağrısı, kusma, karın ağrısı; alt üriner sistem tutulduğundaysa ağrılı, sık ve bulanık idrar, kan, altını ıslatmayan bir çocukta gece işemelerinin başlaması gibi belirtiler görülebiliyor. Küçük bebeklerde bulgular her hastalıkla karışabileceği için uygun tetkiklerle tanı konması ve mutlaka doğru seçilmiş antibiyotik tedavisi gerekiyor.

Bebek şoka girebilir

‘Gastroenterit’ adı verilen, kusma ve ishalle giden bağırsak enfeksiyonları özellikle gelişmekte olan ülkelerde sık görülüyor. Hijyen kurallarına uyulması, temiz içme suyu kullanımı, anne sütü, el yıkamaya özen gösterilmesi, besinlerin hazırlanmasında temizliğe önem verilmesi gibi tedbirler ishal sıklığını azaltıyor. Bağırsak enfeksiyonları yaş ne kadar küçükse o kadar ağır ve ciddi seyrediyor. Kusan bebeklerde ishal de yoğunsa; sıvı ve mineral kaybı hızlı gelişip ağızdan beslenme bozulabileceğinden bebek ya da çocuk şoka girebiliyor. Hastalık; kusma, ishal, ateş, kanlı-sümüklü ve pis kokulu dışkı, halsizlik, beslenmeyi reddetme gibi bulgularla başlıyor. Ağır vakalarda gözler çukura kaçıyor, bilinç bulanıyor, idrar ve gözyaşı azalıyor, ağız içi kuruyor. İshalin ana tedavisinin sıvı desteği olduğu belirtiliyor. Antibiyotikler, seçilmiş vakalara uygulanıyor. İshal kesici ve kusma önleyici ilaçların tedavide yeri yok. Hastaların ishal diyeti uygulamaları gerekiyor.

Sık görülen hastalıklar

Dr. Akça, çocuklarda en sık görülen sağlık sorununun üst solunum yolları hastalıkları olduğunu söylüyor. İşte o hastalıklar:

Larenjit: Gırtlaktaki ses tellerinin iltihabıyla oluşan hafif ya da ağır seyirli bir hava yolu tıkanıklığı olarak özetleniyor. Bazen bronşları tutabiliyor ve solunum ağırlaşabiliyor. En sık rastlanan nedeni soğuk algınlığı virüsleri. Hafif vakalar, özel ilaçların solutulmasıyla tedavi ediliyor.

Bronşit: Genellikle viral bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben gelişiyor. Sinüzit varlığı da bronşit oluşumunu tetikliyor. Çoğu kez nezleyi takiben kuru ve bazen de nöbetler şeklinde seyredip birkaç gün sonra balgama dönüşen öksürükle karşılaşılıyor. Genellikle ateş olmuyor. Bronşit dendiğinde akla alerjik bronşiyolit yani astım geliyor. Bu sorun özellikle alerjen maddelerle bazen de enfeksiyonlarla, hava yollarında duyarlılık ve bronş düz kaslarında kasılma yaratıyor. Gece ya da sabaha karşı başlayan öksürük krizi, nefes darlığı ve hırıtı; en çarpıcı bulgularını oluşturuyor. Tedavinin 7 yaştan önce başlaması ileride oluşacak kronik bronşiti önleme açısından önemli görülüyor. Tedavide özel püskürtmeli ilaçlar ve nefes açıcılar kullanılıyor.

Bronşiyolit: İlk bulgular nezle gibi başlıyor, 1-2 gün içerisinde hışıltı, öksürük, solunum sayısında artma, göğüste inip kalkma şeklinde solunum zorlukları ortaya çıkıyor. Hastalığa bazen ateş de eşlik ediyor. Zatürreeyle beraber olmadıkça antibiyotik verilmiyor ve özel bir tedavisi bulunmuyor.

Zatürree: Bu hastalıkta, akciğer dokusu virüs ya da bakterilerce hasta ediliyor. Yaş küçüldükçe zatürreenin ağır seyrettiği ve yaşamı tehdit edebileceği belirtiliyor. Hastalık, anne sütü almayan, kansızlığı olan, sigara dumanına maruz kalan ve sosyo-kültürel seviyenin düşük olduğu kalabalık ailelerin çocuklarında daha sık görülüyor.